Η Μαγεία στην Αρχαία Ελλάδα. Κατάρες και Κατάδεσµοι. Σηµειωτική Ανάλυση Καταδέσµου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας.

Abstract

Η παρούσα εργασία έχει θέµα τη µαγεία, τις εκφάνσεις της και µέσω µιας ιστορικής αναδροµής θα καταδείξει πόσο υπήρχε και υπάρχει στη ζωή µας αλλά και πόσο επηρεάζει τους ανθρώπους. Θα επιχειρηθεί µέσα από τέσσερα κεφάλαια να αναλυθεί το ιστορικό πλαίσιο αλλά και η εξέλιξή της ανά τους αιώνες, ειδικότερα όµως όσον αφορά την αρχαία Ελλάδα. Με αφορµή ένα αρχαιολογικό εύρηµα, τον διαλεκτικό κατάδεσµο από την Πέλλα, θα πάρουµε µια γεύση από µια ερωτική ιστορία εκδίκησης, αλλά και µέσω του ίδιου του κειµένου θα δούµε ένα πολύ δυνατό ψήγµα δωρικής γραφής του 5ου αιώνα. Τα τρία πρώτα κεφάλαια κάνουν λόγο για τη γένεση, τις απαρχές, τις εκφάνσεις και τα µέσα της µαγείας, ενώ στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύεται ο κατάδεσµος από την Πέλλα που αξίζει κανείς να τον δει από κοντά και να µάθει για την ιστορία του. Ο κατάδεσµος από µόνος του δεν µπορεί να αποτελέσει ένα ξεκάθαρο είδος µαγείας, αυτό που το συνοδεύει και τον ενισχύει είναι το τελετουργικό αλλά και το γεγονός ότι έχει βρεθεί µέσα σε έναν τάφο. Αυτή είναι µια παραδεκτή αλήθεια για τους καταδέσµους ειδικά της συγκεκριµένης περιόδου. Στα πλαίσια του τελετουργικού αυτού σηµαντικό ρόλο παίζει η κατάρα να διαβαστεί φωναχτά. Τα µάγια της κατάρας θα λειτουργούν όσο ο κατάδεσµος θα βρίσκεται µέσα στον τάφο και θα λυθούν µονάχα όταν ο τάφος ανοιχτεί και διαβαστούν τα λόγια αυτά από τον καταδέτη. Η επιστηµονική κοινότητα αντιµετώπισε το θέµα της µαγείας µε σοβαρότητα καθώς προσπάθησε να το επεξηγήσει και να το αναλύσει µέσω των πεδίων της. Από πρακτικής πλευράς, η µαγεία απασχολεί τον καθηµερινό πολίτη ανεξαρτήτου µορφωτικού επιπέδου ή ηλικίας. Το πεδίο αυτό αναλύεται στηριζόµενο βιβλιογραφικά και µε επιτόπιες έρευνες σε τοπικό επίπεδο. Στόχος ήταν να αναλυθεί ο κατάδεσµος και µέσω αυτού να γίνει µια έρευνα αναφορικά µε τη µαγεία, στους κόλπους της οποία υπάγεται ο κατάδεσµος, και να τεθούν ερωτήµατα σε σχέση µε το πόσο έχει εισβάλλει στις ζωές των ανθρώπων αλλά και την επίδραση που τους ασκείται.The present thesis deals with magic, its manifestations and through a historical retrospection will show how much it existed and exists in our life, but also how it affects people. It will be attempted through four chapters to analyze the historical context and its evolution over the centuries, especially with regard to Ancient Greece. On the occasion of an archaeological find, the dialectic curse tablet from Pella, we will get a taste of an erotic story of revenge, and through the very same text we will see a very strong Doric writing of the 5th century. The first three chapters talk about the genesis, the beginnings, the manifestations and the means of magic, while in the fourth chapter we analyze the adultery from Pella that is worth seeing him closely and learning about his story. The curse tablet by itself cannot be a clear kind of magic, what is important is the ritual and also the fact that it has been found in a grave. This is an admissible truth for the bands especially for that period. In the context of this ritual, the curse had to be spoken in a loud voice. The spells of the curse will work as long as the indignation is in the tomb and will only be solved when the grave is opened and the words read by the one who make the ritual. The scientific community has treated the issue of magic seriously as it tried to explain it and analyze it through its fields. From a practical point of view, magic occupies everyday citizen regardless of educational level or age. This field is analyzed on the basis of bibliographic and on-the-spot research at the local level. The aim was to analyze the indignation and through this to make a study of magic in which the indulgence falls, also was to ask questions about how much it has invaded in people’s life and the effect that it has been exercised.