Εξαρτήσεις από ψυχοτρόπες ουσίες και στίγμα. Διερευνώντας τις στάσεις εργαζομένων στο χώρο της Υγείας»

Abstract

Η παρούσα έρευνα εστίασε στη μελέτη του στίγματος, και ειδικότερα, των στάσεων εργαζομένων σε χώρους Υγείας που εργάζονται με άτομα με εξάρτηση σε ναρκωτικές ουσίες. Στην έρευνα συμμετείχαν 10 συμμετέχοντες/ουσες από τα Γενικά Νοσοκομεία της Μυτιλήνης και της Φλώρινας, 5 εκ των οποίων ήταν γυναίκες και 5 άνδρες. Η εξάρτηση σε ναρκωτικές ουσίες θεωρήθηκε από τις πιο στιγματισμένες διαταραχές, με συνέπειες να σημειώνονται στο άτομο, στην οικογένεια και στην κοινωνία ευρύτερα. Τα εξαρτημένα άτομα κατασκευάστηκαν ως αδύναμα, ψυχικά ταλαιπωρημένα και δύσκολα, και η χρήση ουσιών ως δύσκολα ελεγχόμενη έως μη ελεγχόμενη. Οι συμμετέχοντες/ουσες στην έρευνα τοποθετήθηκαν με διάφορους τρόπους, κυρίως συναρθρώνοντας δυσοίωνα επιχειρήματα για τα εξαρτημένα άτομα, αποδίδοντας τα λεγόμενά τους σε χαρακτηριστικά των εξαρτημένων ατόμων ή σε ευρύτερες κοινωνικές συνθήκες. Η έλλειψη γνώσεων για τις εξαρτήσεις, καθώς και το εργασιακό πλαίσιο - κυρίως κινητοποιώντας ζητήματα οργάνωσης - συνδέθηκαν με τις στάσεις των επαγγελματιών υγείας στο λόγο των συμμετεχόντων/ουσών. Παράλληλα, η παρούσα έρευνα υποστήριξε ότι οι κοινωνικοί κανόνες και η νομοθεσία αποτελούν πλαίσιο μέσα και από το οποίο οφείλει να εξεταστεί το στίγμα για τις ναρκωτικές ουσίες. Τα παραπάνω ευρήματα αναδεικνύουν, μεταξύ άλλων, τους τρόπους με τους οποίους το στίγμα εκδηλώνεται στο λόγο των εργαζομένων, καθώς και λογοδοτήσεις και αρνήσεις του στίγματος _________________________________________________________________________ The present research focused on the study of stigma, and in particular, of the attitudes of healthcare professionals who work with people with addiction to drugs. Ten (N=10) healthcare professionals from the General Hospitals of Mytilene and Florina, 5 women and 5 men, participated in the research. Addiction to drugs was considered one of the most stigmatized disorders, with consequences for the individual, the family as well as society at large. People seen as addicted were constructed as weak, mentally distressed and difficult, with substance (ab)use considered difficult to control to uncontrolled. Participants formulated mainly unfavourable arguments about people seen as addicted to drugs, attributing their claims to characteristics of the addicted individuals and/or to social conditions. Lack of knowledge about addictions, as well as the work context, mainly mobilizing issues related to organization, were associated to attitudes of health professionals in participants’ discourse. Alongside, the present research argued that social norms and legislation should be taken into account as relevant context through which stigma for narcotics should be interrogated. The above findings highlight, among other things, the ways in which stigma is manifested, accounted for and denied in the discourse of health care professionals about drug addicts.