| dc.description.abstract | Οι ευρετικές είναι σύντομοι τρόποι σκέψης οι οποίοι βασίζονται στη διαισθητική σκέψη και χρησιμοποιούνται ευρέως καθημερινά προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις εν τάχει και επιτυγχάνοντας γνωστική οικονομία. Ένας σημαντικόςτομέας στον οποίο η λήψη αποφάσεων παίζει καθοριστικό ρόλο είναι ο δικαστικός κλάδος.Για τον λόγο αυτό, κατασκευάστηκετο Ερωτηματολόγιο Χρήσης Ευρετικών κατά τη Δικαστική Διαδικασία (ΕΧΕΔΔ), το οποίο χορηγήθηκε σε 52 δικαστές (Ν= 20 άνδρες, ΜΟ ηλικίας = 45.50 έτη , ΤΑ = 8.10, εύρος = 31 έτη έως 63 έτη) από διάφορα Πρωτοδικεία και Εφετεία όλης της Ελλάδος.Στη συνέχεια, ακολούθησε η Αντικειμενική εκτίμηση της χρήσης ευρετικών με ταΈργα Γνωστικού Αναστοχασμού (CRT).Ο πρώτος σκοπός της παρούσας έρευνας ήτανο ψυχομετρικός έλεγχος του Ερωτηματολογίου Χρήσης Ευρετικών κατά τη Δικαστική Διαδικασία (ΕΧΕΔΔ). Ο δεύτερος αφορούσε τη διερεύνηση των σχέσεων μεταξύ των υποκειμενικών αναφορών στο ΕΧΕΔΔ και της επίδοσης σε αντικειμενικά έργα που εγείρουν τον διαισθητικό τρόπο σκέψης. Τέλος, τρίτος σκοπός της έρευνας ήταν ο έλεγχος επίδρασης των δημογραφικών χαρακτηριστικών στην επίδοση των δικαστώνστις μετρήσεις για τον μη αναλυτικό τρόπο σκέψης. Τα αποτελέσματα από την παραγοντική ανάλυση του ΕΧΕΔΔ ανέδειξαντέσσερις παράγοντες με υψηλή αξιοπιστία(Προσφορότητα, Προκατάληψη Επιβεβαίωσης, Διαισθητική Στατιστική Συχνότητα, Αγκύρωση με σημείο αναφοράς τα στοιχεία ή τους άλλους). Επιπλέον, οι δικαστέςκάνουν χρήση των ευρετικών τρόπων σκέψης όπως φάνηκε από τις αντικειμενικές μετρήσεις του γνωστικού αναστοχασμού, ωστόσο δεν έχουν την ενημερότητα αναφορικά με τη συχνότητα χρήσης συγκεκριμένων ευρετικών όπως φάνηκε από την απουσία σημαντικών συσχετίσεων με τις υποκειμενικές αναφορές στο ΕΧΕΔΔ. Τέλος, πραγματοποιήθηκεπολυμεταβλητή ανάλυση διακύμανσης (ΜΑΝΟVA), με ανεξάρτητες μεταβλητές τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και τα έτη εμπειρίας από την άσκηση του επαγγέλματος και εξαρτημένες μεταβλητές τις βαθμολογίες στους παράγοντες του ΕΧΕΔΔ, χωρίς ωστόσο να προκύψει στατιστικώς σημαντικό αποτέλεσμα.Συμπερασματικά, το μικρό μέγεθος του δείγματος είναι ένα από τα βασικότερα μειονεκτήματα της παρούσας έρευνας, το οποίο εγείρει επιφυλάξεις αναφορικά με τη γενικευσιμότητα των αποτελεσμάτων. Επίσης, κρίνοντας από την χαμηλή αναφορά ευρετικών από τους δικαστικούς, ενδεχομένως τα ερωτηματολόγια αυτο-αναφοράς να μην αποτελούν κατάλληλη μέθοδο για τη μέτρηση των ευρετικών στους δικαστέςκαθώς εγείρουν απαντήσεις κοινωνικής επιθυμητότητας. Παρόλα αυτά, ηενημερότητα των δικαστικών λειτουργιών γύρω από την ύπαρξη διαφορετικών ειδών ευρετικών στο στάδιο σχηματισμού της δικανικής κρίσης, όπως φάνηκε από τις διαστάσεις του ΕΧΕΔΔ που προέκυψαν, υποστηρίζει ταυτόχρονα την ψυχομετρική αξία του εργαλείου αλλά και την ανάγκη για περισσότερη έρευνα στο πεδίο.________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Heuristics, characterized as concise cognitive shortcuts grounded in intuitive reasoning, constitute a pivotal element of everyday decision-making, contributing to swift judgments and cognitive efficiency. The judicial domain, marked by its intricate decision-making processes, stands as a crucial arena where the utilization of heuristics holds paramount significance. To this end, we developed the Judicial Heuristics Assessment Questionnaire (JHAQ)and administered it to 52 judges, comprising 20 males, with an average age of 45.50 years (SD = 8.10, range = 31 to 63 years), drawn from diverse Courts of First Instance and Appeal Courts across Greece. Subsequently, we employed the Cognitive Reflection Test (CRT) to objectively assess the application of heuristics.This research encompasses three primary objectives: first, to establish the psychometric reliability of the JHAQ; second, to explore the associations between judges' self-reported use of heuristics, as gauged by the JHAQ, and their performance in tasks necessitating intuitive thinking; and finally, to examine the impact of demographic characteristics on judicial performance within the realm of non-analytical thinking.Our findings from the Factor Analysis of the JHAQ unveiled four distinct factors exhibiting high reliability, namely, Availability, Confirmation Bias, Intuitive Statistical Frequency, and Anchoring in relation to data or external sources. Moreover, the empirical data underscored the prevalence of heuristic thinking among judges, as evidenced by objective cognitive reflection assessments. Nevertheless, a notable divergence was observed, as judges exhibited limited awareness regarding the consistency of their application of specific heuristics, as indicated by the absence of significant correlations between self-reported JHAQ responses and objectivecognitivemeasures.Furthermore, a Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) was conducted to investigate the potential influence of demographic variables and years of professional experience on judges' JHAQ scores, yielding statistically nonsignificant outcomes. In conclusion, it is imperative to acknowledge the limitations imposed by the relatively small sample size, which necessitates caution when generalizing the study's findings. Additionally, the discrepancy between judges' self-reported heuristics usage and objective measures suggests the potential influence of social desirability bias in self-report questionnaires. Nonetheless, the identification of distinct heuristic dimensions within the JHAQ underscores its psychometric validity and emphasizes the need for further exploration in this domain. | en_US |
