dc.description.abstract | Η απόκτηση παιδιού αποτελεί την φυσική συνέχιση αλλά και εξέλιξη του κύκλου της ανθρώπινης αναπαραγωγής και η γονιμότητα επηρεάζει σημαντικά τόσο την ψυχολογική κατάσταση του ζευγαριού όσο και την επιτυχία σύλληψης και επίτευξης εγκυμοσύνης. Ωστόσο, οι σύγχρονοι ρυθμοί ζωής και η καθημερινότητα (άγχος, κακή διατροφή, έλλειψη ύπνου, οξειδωτικό στρες…) η οποία έχει αναπτύξει ο σύγχρονος άνθρωπος έχουν αρχίσει να φθείρουν την ανθρώπινη ζωή, με απόρροια την μη φυσιολογική λειτουργεία του οργανισμού. Έτσι, δημιουργούνται βλάβες σε μαζικά συστήματα του οργανισμού, όπως για παράδειγμα αυτό της αναπαραγωγής. Συγκεκριμένα, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που συμβάλλουν στην υπογονιμότητα ενός ζευγαριού αποτελεί το οξειδωτικό στρες, το οποίο πλήττει τόσο την γυναικεία όσο και την ανδρική γονιμότητα.
Το οξειδωτικό στρες αναφέρεται στην ανισορροπία που δημιουργείται μεταξύ των προ-οξειδωτικών και των αντιοξειδωτικών παραγόντων του οργανισμού, δηλαδή της παραγωγής των ελεύθερων ριζών οξυγόνου (ROS) από τον οργανισμό και της αντιοξειδωτικής ικανότητας αυτού. Όπως έχει επισημανθεί το οξειδωτικό στρες είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο που λαμβάνει χώρα σε πολλά συστήματα του οργανισμού προκειμένου να πραγματοποιηθούν ορισμένες βιολογικές διεργασίες, όπως η ωογένεση και η σπερματογένεση. Ωστόσο, όταν οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου (ROS) παράγονται σε μεγαλύτερα επίπεδα έναντι του φυσιολογικού στον οργανισμό, μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στα κύτταρα καθώς και στα μόρια τους με απόρροια, την εμφάνιση οξειδωτικών βλαβών σε αυτά.
Η οξειδωτική βλάβη που προκαλείται από την εμφάνιση του οξειδωτικού στρες στον οργανισμό , είναι ικανή να επηρεάσει τη λειτουργεία πολλών οργάνων και συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου και του αναπαραγωγικού συστήματος. Συγκεκριμένα, υπάρχουν αποδείξεις πως το οξειδωτικό στρες μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τις παραμέτρους του σπέρματος όπως είναι η μορφολογία, η κινητικότητα και η ικανότητα γονιμοποίησης των σπερματοζωαρίων, καθώς επίσης μπορεί να επηρεάσει και τη παρουσία λευκοκυττάρων στο σπέρμα αλλά και να συμβάλλει στον κατακερματισμό του DNA των σπερματοζωαρίων με αποτέλεσμα την μη επιτυχή επίτευξη εγκυμοσύνης με φυσικό, αλλά και με μη φυσικό τρόπο σύλληψης.
Από την άλλη, στην περίπτωση της γυναικείας γονιμότητας το οξειδωτικό στρες μπορεί να έχει δυσμενή επίδραση σε αυτήν. Ειδικότερα, μπορεί να προκαλέσει βλάβη τόσο στα ωοκύτταρα όσο και στα υπόλοιπα όργανα του αναπαραγωγικού συστήματος, δηλαδή το ενδομήτριο, τις σάλπιγγες, τις ωοθήκες και την περιτοναϊκή κοιλότητα, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει άμεσα τόσο την διαδικασία της ωορρηξίας και την εμφύτευση του εμβρύου στο ενδομήτριο όσο και την ανάπτυξη του μετέπειτα. Μάλιστα το οξειδωτικό στρες φαίνεται να συμβάλλει σημαντικά και στην εμφάνιση διάφορων αναπαραγωγικών ασθενειών όπως είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, η ενδομητρίωση, η ανωοθυλακιορρηξία, οι αποβολές, η προεκλαμψία και πολλά άλλα.
Εκτός από το γυναικείο και ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα, το οξειδωτικό στρες φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά και τις τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ART). Κατά την διάρκεια των διαδικασιών ART, όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) και η μικρογονιμοποίηση (ICSI), η οξειδωτική βλάβη μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες όπως είναι η υπέρμετρη παραγωγή ελεύθερων ριζών οξυγόνου (ROS), η απώλεια αντιοξειδωτικής ικανότητας των εμβρύων και οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά την διάρκεια της διαδικασίας, καθώς επίσης και τους περιβαλλοντικούς αλλά και τους τεχνικούς τρόπους υπό τους οποίους διενεργείται η διαδικασία της γονιμοποίησης στα εργαστήρια. Η οξειδωτική βλάβη μπορεί να επηρεάσει τόσο την ποιότητα των εμβρύων όσο και την επιβίωση, αλλά και την εμφύτευσή τους στο ενδομήτριο.
Για την αντιμετώπιση όλων αυτών, πολυάριθμες έρευνες στηρίζονται στον αντιοξειδωτικό μηχανισμό που διαθέτει ο ίδιος ο οργανισμός αλλά και στην χορήγηση αντιοξειδωτικών συμπληρωμάτων στο ζευγάρι. Συγκεκριμένα οι αντιοξειδωτικοί παράγοντες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του οξειδωτικού στρες, προστατεύοντας τα κύτταρα από την οξειδωτική βλάβη που μπορεί να δημιουργηθεί. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν βιταμίνες όπως η βιταμίνη C, η βιταμίνη E, διάφορα μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως είναι το σελήνιο, ο ψευδάργυρος και πολλά άλλα. Επιπρόσθετα, για την αντιμετώπιση του οξειδωτικού στρες και ταυτόχρονα την βελτίωση των αποτελεσμάτων των τεχνικών ART έχουν προταθεί διάφορες προσεγγίσεις όπως είναι η πρόσληψη αντιοξειδωτικών συμπληρωμάτων, δηλαδή η βιταμίνη C&E, το σελήνιο και το συνένζυμο Q10. Επίσης, υποστηρίζεται πως μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή τόσο της γυναίκας όσο και του άνδρα σε συνδυασμό με την αποφυγή του καπνίσματος, του αλκοόλ και της μείωσης του άγχους μπορούν να συμβάλλουν στην προστασία του οργανισμού από το οξειδωτικό στρες και να βελτιώσουν την υπογονιμότητα του ζευγαριού κατά την διάρκεια των τεχνικών ART.
---------------------------------------------------------------------------------
Having a child is the natural continuation and evolution of the cycle of human reproduction and fertility has a significant impact on both the psychological state of the couple and the success of conception and pregnancy. However, the modern rhythms of life and everyday life (stress, pressure, running, poor diet, lack of sleep, oxidative stress...) that modern people has developed have begun to wear out human life, resulting in abnormal functioning of the body. So this causes damage to massive systems of the organism, such as reproduction. In particular, one of the most interesting factors contributing to a couple's infertility is oxidative stress, which affects both female and male fertility.
Oxidative stress refers to the imbalance created between the pro-oxidants and antioxidants of the body, i. e. the production of oxygen free radicals (ROS) by the body and its antioxidant capacity. As has been pointed out, oxidative stress is a physiological phenomenon that takes place in many systems of the body in order to carry out certain biological processes, one of which is both oogenesis and spermatogenesis. However, when oxygen free radicals (ROS) are produced at higher than normal levels in the body, they can cause damage to cells and their molecules, resulting in oxidative damage.
The oxidative damage caused by the occurrence of oxidative stress in the body is capable of affecting the health and function of many organs and systems, including the reproductive system. Specifically, there is evidence that oxidative stress can significantly affect sperm parameters such as morphology, motility and fertilization capacity of sperm, as well as the presence of leukocytes in the sperm and the fragmentation of sperm DNA, resulting in unsuccessful natural and non-natural conception.
On the other hand, in the case of female fertility, oxidative stress can have an adverse effect on it. In particular, it can cause damage to both oocytes and the reproductive system components, i. e. the endometrium, fallopian tubes, ovaries and peritoneal cavity, which can directly affect both the ovulation process and implantation of the embryo in the endometrium and its subsequent development. In fact, oxidative stress seems to contribute significantly to the occurrence of various reproductive diseases such as polycystic ovary syndrome, endometriosis, anovulatory syndrome, miscarriages, pre-eclampsia and many others.
In addition to the female and male reproductive systems, oxidative stress appears to have a significant impact on assisted reproductive techniques (ART). During ART procedures, such as IVF and ICSI, oxidative damage can be caused by many factors such as excessive production of oxygen free radicals
8
(ROS), loss of antioxidant capacity of the embryos and hormonal changes that occur during the procedure as well as the environmental and technical ways in which the fertilization process is carried out in the embryos workshops. Oxidative damage can affect both the quality of the embryos and their survival and implantation chances in the endometrium.
To deal with all this, numerous researches rely on the antioxidant mechanism available in the body itself and the administration of antioxidant supplements to the couple. Specifically, antioxidant agents help to counteract oxidative stress, protecting cells from oxidative damage that can occur. These factors include vitamins such as vitamin C, vitamin E, various minerals and trace elements such as selenium, zinc and many others. In addition, to address oxidative stress and at the same time improve the results of ART techniques, various approaches have been proposed different methods such as the intake of antioxidant supplements, i. e. vitamin C & E, selenium and coenzyme Q10. It is also argued that a proper and balanced diet for both the woman and the man combined with avoiding smoking, alcohol and reducing the stress levels in the organism can help protect the body from oxidative stress and improve the couple's infertility during ART techniques. | en_US |