Κατασκευή της σύγχρονης ιδεολογικής πολιτικής και η ανάδυση νέων ιδεολογικών διλημμάτων, μια κριτική λογο κοινωνιοψυχολογική προσέγγιση

Abstract

Στην παρούσα εργασία διερευνήθηκε ο τρόπος κατασκευής και εννοιολόγησης της ιδεολογίας και της ιδεολογικής πολιτικής προσπαθώντας να διαμορφωθεί - πρωτογενώς - μία ενημερωμένη προσέγγιση των εννοιών. Μέσα από ομαδικές ημι δομημένες συνεντεύξεις αναδύθηκαν καθημερινές διλημματικές κατασκευές, οι οποίες αντλούσαν από ποικίλους ιδεολογικούς πόρους. Εφαρμόζοντας μία εκλεκτική, κριτική λογο-κοινωνιολογική προσέγγιση, με μικρο και μακρο εστιάσεις, δόθηκε η δυνατότητα έμφασης σε νέα ιδεολογικά διλήμματα. Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες συχνά κατασκεύαζαν μία μετα-ιδεολογική συνθήκη αντλώντας από ιδεολογικούς πόρους και κινούμενοι στο φάσμα αριστεράς- δεξιάς που όμως, επιχείρησαν να αποδομήσουν. Ακόμα, στον λόγο των συμμετεχόντων αναδύθηκαν κατασκευές της πολιτικής της μετα-αλήθειας, της «Πρακτικής Πολιτικής», της κρίσης της Δημοκρατίας ως πολιτεύματος και συνδέσεις με την κυρίαρχη πολιτική ιδεολογία και την κουλτούρα στην Ελλάδα. Επίσης, μέσα από τις αναλύσεις προέκυψαν κυνικές, ατομιστικές και σκεπτικιστικές προσεγγίσεις που ερμηνεύτηκαν ως ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Σε γενικές γραμμές, ερμηνευτικά, οι συμμετέχοντες/ουσες κατασκεύασαν συνειδητά ή μη, ως «κοινό τόπο» μία «νέο-συντηρητική» και «νέο φιλελεύθερη» συνθήκη, ενώ παράλληλα, θα μπορούσε να θεωρηθεί η ιδεολογική πολιτική συνθήκη ως μία σε κίνηση προς μία περισσότερο μετα-ιδεολογική θεώρηση. Τέλος, θεωρήθηκε ότι μια προσεκτική εξέταση του σύγχρονου πολιτικού καθημερινού λόγου μπορεί να προσφέρει μια κριτική αυτού του λόγου, και ένα βήμα προς την αποκατάσταση των εκάστοτε θέσεων που ο λόγος φαίνεται να αποκλείει._______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________-This paper examined the way ideology and ideological politics are constructed and conceptualized, trying to formulate - primarily - an informed approach to the concepts. Through group semi-structured interviews, everyday dilemma constructions emerged, drawing on a variety of ideological resources. By applying an eclectic, critical, discursive sociopsychological approach, with micro and macro focuses, emphasis was given to new ideological dilemmas. In particular, participants often constructed a meta-ideological condition by drawing on ideological resources and moving along the left-right spectrum which, however, they attempted to deconstruct. Furthermore, constructions of the politics of post-truth, of 'Practical Politics', of the crisis of democracy as a constitution, and connections with the dominant political ideology and culture in Greece emerged in the participants' discourse. Also, cynical, individualistic and sceptical approaches emerged through the analyses and were interpreted as ideological qualities. In general, interpretatively, the participants consciously or not, constructed as a 'common ground' a 'neo-conservative' and 'neo liberal' condition, while at the same time, the ideological political condition could be seen as one moving towards a more post-ideological perspective. Finally, it was suggested that a close examination of contemporary everyday political discourse might offer a critique of that discourse, and a step towards restoring the particular positions that the discourse seems to exclude.