Φερνάντο Πεσσόα: Η παρουσία και οι επιδράσεις του στον ελληνικό χώρο

Abstract

Ο Φερνάντο Πεσσόα θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ποιητές της Πορτογαλίας. Το πλούσιο έργο του ανακαλύφθηκε και αναγνωρίστηκε μετά το θάνατό του ενώ μέχρι σήμερα έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες μεταξύ των οποίων και η ελληνική. Η παρούσα εργασία προσπαθεί να διερευνήσει την υποδοχή που επεφύλαξε το ελληνικό αναγνωστικό κοινό στο έργο του από το 1980 και μετά όπου άρχισαν να κυκλοφορούν τα βιβλία του μεταφρασμένα στα ελληνικά. Ποια έργα του μεταφράστηκαν πρώτα και ποια συνεχίζουν ακόμα να αναμεταφράζονται και να κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία ; Το ελληνικό κοινό εκφράζει συγκεκριμένες προτιμήσεις για τα βιβλία του; Αναλύεται η υποδοχή του από τον ελληνικό τύπο, έντυπο και ηλεκτρονικό αλλά και οι επιδράσεις του σε Έλληνες δημιουργούς όλου του καλλιτεχνικού φάσματος μέσω καταγραφής εκδηλώσεων και συνεντεύξεις. Ποιοι είναι οι Έλληνες μεταφραστές του και ποια η γνώμη τους για τον Πορτογάλο; Γιατί τον συγκρίνουν διαρκώς με τον Κωνσταντίνο Καβάφη; Τέλος, εξετάζεται το κατά πόσο οι μαθητές των δύο τελευταίων τάξεων του δημοτικού σχολείου είναι έτοιμοι να έρθουν σε επαφή με το έργο του Φερνάντο Πεσσόα μέσα από ασκήσεις δημιουργικής γραφής βασισμένες σε αποσπάσματα ποιημάτων και πεζών του. Fernando Pessoa is considered one of the most significant Portuguese poets. Big part of his work was discovered and acknowledged after his death. Until nowadays he has been translated to more than 30 languages, amongst them, also in Greek. This thesis attempts to explore how the Greek reading community interpreted his work, since 1980, when its translation in Greece began. Which of his works were firstly translated and which ones are still translated and are available on bookstores? Is the Greek reading community showing certain preferences for some of his works? In this thesis is analyzed not only how the Greek media welcomed his work, but also how his work influenced Greek poets and writers, as this is recorded via variant events and interviews. Which are his translators in Greece and which is their opinion about Fernando Pessoa? Why is he constantly compared to Konstantinos Kavafis? At the end, is inquired how much the older students of the two last classes in primary schools are ready to get in touch with the work of Fernando Pessoa, using creative writing exercises based in different extracts of his poems and his writings.