Διαφορετικότητα, διαθεματικότητα & ανήκειν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Abstract

Σημαντικές έννοιες κατά βάση κοινωνικές, όπως η διαφορετικότητα, η αποδοχή και το ανήκειν διερευνώνται αρκετά τα τελευταία χρόνια από κοινωνικούς ψυχολόγους. Παρά τις μελέτες, δεν υπάρχει σαφής εμβάθυνση στη διαφορετικότητα σε φοιτητικό πληθυσμό ελληνικό κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο. Η παρούσα μελέτη προσεγγίζει τα θέματα αυτά και συγκεκριμένα τη διαφορετικότητα, τη διαθεματικότητα και το ανήκειν σε διάφορα πλαίσια, αλλά και τα ρητορικά και ευρύτερα ιδεολογικά διλήμματα που κινητοποιούνται στον δημόσιο λόγο για την αποδοχή της διαφορετικότητας. Τα δεδομένα της έρευνας αντλήθηκαν από δημόσιο ηλεκτρονικό κάλεσμα που απευθύνθηκε σε άτομα του φοιτητικού πληθυσμού τα οποία αυτοπροσδιορίζονται «διαφορετικά», π.χ. σεξουαλικός προσανατολισμός, φύλο, κοινωνικές κατηγορίες, θρησκείες και επιθυμούσε να μιλήσει για θέματα της επικαιρότητας (π.χ. ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στην κοινωνία, διαφημίσεις, τηλεοπτικές σειρές, πολιτικές θέσεις κλπ.). Η μελέτη προσεγγίστηκε αντλώντας από τις παραδοχές του κοινωνικού κοστρουξιονισμού και συγκεκριμένα εφαρμόζοντας τις αρχές της ανάλυσης λόγου , καθώς με τον τρόπο αυτό θεωρήθηκε ότι θα υπάρξει καλύτερη κατανόηση της οπτικής των συμμετεχόντων και όχι απλή καταγραφή των απαντήσεων τους. Από την ανάλυση, ανέκυψαν επτά κεντρικές θεματικές, οι οποίες αφορούσαν διλήμματα για τις κατασκευές της διαφορετικότητας, της ιδιωτικότητας, της ορατότητας, της αποδοχή σε διάφορα χωρικά και μη πλαίσια καθώς και τοποθετήσεις για το πώς συμπλέκονται οι πολιτικές θέσεις των ατόμων με τα παραπάνω. __________________________________________________________________________________________________________________________________ Important social concepts such as diversity, acceptance and belonging have been explored a lot in recent years by social psychologists. Despite these studies, there is no clear deepening of diversity in a student population in a Greek socio-cultural context. The present study approaches these issues and specifically diversity, intersectionality and belonging in different contexts, as well as the rhetorical and broader ideological dilemmas mobilized in public discourse for the acceptance of diversity. The data was drawn from a public online call to individuals in the student population who self-identified as “different”, e.g., sexual orientation, gender, social categories, religions and were willing to talk about current issues (e.g., LGBTQ+ community in society, advertisements, TV series, political positions, etc.). The study was approached by drawing on the assumptions of social constructionism and specifically applying the principles of discourse analysis, as this was thought to provide a better understanding of the participants' perspectives rather than simply recording their responses. From the analysis, seven central themes emerged, which involved dilemmas about constructions of difference, privacy, visibility, acceptance in different spatial and non-spatial contexts, as well as positions on how individuals' political positions intertwine with the above.