"Όταν δεν μπορείς να βοηθήσεις τον εαυτό σου, πώς μπορείς να βοηθήσεις τους άλλους;": Διερεύνηση της σχέσης ανάμεσα στην ατομική ψυχοθεραπεία του θεραπευτή και στην εργοθεραπευτική του πρακτική

Abstract

Η πρακτική των εργοθεραπευτών χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα απαιτητική με προκλήσεις για τον επαγγελματία σε πολλούς τομείς, όπως στον ψυχικό. Με το πεδίο της ψυχοθεραπείας να εξελίσσεται διαρκώς, γεννάται το ερώτημα κατά πόσο και με ποιους τρόπους ένας εργοθεραπευτής θα μπορούσε να επωφεληθεί από αυτή. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η διεξαγωγή μιας θεωρητικής επεξεργασίας συναφών επιστημονικών άρθρων και βιβλίων, ώστε να διερευνηθεί το κατά πόσο, καθώς και με ποιους τρόπους η ατομική ψυχοθεραπεία μπορεί να συμβάλλει θετικά στην εξέλιξη και στην πρακτική ενός εργοθεραπευτή. Στην εργασία αναλύονται όροι αυξανόμενου ενδιαφέροντος όπως η θεραπευτική χρήση εαυτού, το burnout ή επαγγελματική εξουθένωση, η θεραπευτική αλλαγή και το ασυνείδητο. Αρχικά, γίνεται μια αναδρομή στην ιστορία της επιστήμης της εργοθεραπείας, αναλύεται η έννοια της θεραπευτικής σχέσης και γίνεται αναφορά σε ορισμένες θεραπευτικές δεξιότητες που ένας εργοθεραπευτής χρειάζεται να κατέχει. Έπειτα, το ενδιαφέρον της εργασίας στρέφεται στο πεδίο και στην πρακτική της ψυχοθεραπείας. Αφού επεξηγηθεί ως έννοια, παρουσιάζεται συνοπτικά η ιστορική της εξέλιξη ως θεραπευτική μέθοδος, οι κύριες θεραπευτικές προσεγγίσεις της και μερικά από τα οφέλη της. Στο επόμενο κεφάλαιο, αναπτύσσονται κάποιες δυσκολίες και προκλήσεις που συναντά ένας εργοθεραπευτής κατά την πρακτική του, στις περισσότερες εκ των οποίων ως βοηθητικό εργαλείο για αντιμετώπιση φαίνεται να μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ατομική ψυχοθεραπεία. Στο τελευταίο κεφάλαιο, μελετάται η συνεισφορά της ατομικής ψυχοθεραπείας στον εργοθεραπευτή και την πρακτική του μέσω εννοιών όπως το ασυνείδητο, το σύστημα φόβου, η προσωπική εξέλιξη κ.α. Από την εργασία προκύπτει ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως η ατομική ψυχοθεραπεία μπορεί να συμβάλει θετικά στην υποστήριξη και στην ποιότητα πρακτικής ενός εργοθεραπευτή. Προωθεί την αυτεπίγνωση, τη συναισθηματική ενημερότητα και την προσωπική ανάπτυξη, επιτρέποντας στους θεραπευτές να κατανοήσουν καλύτερα τον εαυτό τους και τους πελάτες τους. Με την αντιμετώπιση των προσωπικών προκλήσεων, οι εργοθεραπευτές μπορούν να βελτιώσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, να αναπτύξουν ισχυρότερες θεραπευτικές συμμαχίες και να βελτιώνουν συνεχώς την επαγγελματική τους πρακτική. Η ατομική ψυχοθεραπεία φαίνεται να μπορεί να ενδυναμώσει τους εργοθεραπευτές ώστε με την σειρά τους να παρέχουν υψηλής ποιότητας, συμπονετική και αποτελεσματική φροντίδα στους πελάτες τους. Ο μικρός αριθμός ερευνών, επιστημονικών άρθρων και βιβλίων αναφορικά με το συγκεκριμένο θέμα ωστόσο, υποδεικνύει πως περαιτέρω έρευνα είναι απαραίτητη προκειμένου να μπορέσει με ασφάλεια να δοθεί μια απάντηση στο ερευνητικό ερώτημα της εργασίας.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Occupational therapy practice is characterised as highly demanding with challenges extended into several areas, including the mental one. With the field of psychotherapy constantly evolving, the question arises as to whether and how an occupational therapist could benefit from it. The aim of this thesis is therefore to conduct a theoretical synthesis of relevant scientific sources to explore whether individual psychotherapy can make a positive contribution to the development and practice of an occupational therapist, and if so, in what ways. In its scope, terms of increasing interest such as therapeutic use of self, burnout or burnout, therapeutic change and the unconscious are discussed. The main body of the thesis begins with a review of occupational therapy. Right after, the importance of the therapeutic relationship is highlighted and some therapeutic skills, necessary for the occupational therapist to have, are mentioned. The focus of the paper then turns to the field and practice of psychotherapy. After explaining it as a term, its roots as a therapeutic method, its main therapeutic approaches and some of its benefits are briefly presented. In the next chapter, some difficulties and challenges that an occupational therapist encounters in practice are developed, in most of which individual psychotherapy seems to be able to be used as a helpful tool for increasing resilience. In the last chapter, the contribution of individual psychotherapy to the occupational therapist and his/her practice is studied through concepts such as the unconscious, the fear system, personal development, etc. This thesis shows that there is strong theoretical evidence that individual psychotherapy can contribute positively to the support and quality of practice of an occupational therapist. It promotes self-awareness, emotional awareness and personal development, enabling therapists to better understand themselves and their clients. By 4 addressing personal challenges, occupational therapists can improve their communication skills, develop stronger therapeutic alliances, and continually improve their professional practice. Individual psychotherapy appears to be able to empower occupational therapists to in turn provide high quality, compassionate and effective care to their clients. The small number of studies, scientific articles and books regarding this topic, however, indicates that further research is necessary in order to safely answer the research question of this thesis.