Εκτίμηση ποιότητας αέρα και ανίχνευση πηγών πτητικών οργανικών ενώσεων σε χώρους γραφείων

Abstract

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει οδηγήσει τον άνθρωπο να καταναλώνει περισσότερο από το 90% της καθημερινότητάς του σε εσωτερικούς χώρους όπως η κατοικία, ο εργασιακός χώρος, τα δημόσια κτίρια κ.α. (WHO, 2010), με αποτέλεσμα η εξασφάλιση ενός υγιεινού και άνετου εσωτερικού περιβάλλοντος να κρίνεται αναγκαία. Η ποιότητα του εσωτερικού αέρα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους που σχετίζονται άμεσα με την υγεία και την άνεση των χρηστών εντός των κτιρίων. Μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον, όσον αφορά την αποτίμηση της ποιότητας του εσωτερικού αέρα, συγκεντρώνει η εκτίμηση των παραγόντων που την επηρεάζουν και πιο συγκεκριμένα η συσχέτιση μεταξύ χημικών ουσιών και πηγών προέλευσης αυτών. Στην παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ποιότητας αέρα σε τρία κτίρια γραφείων στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, με σκοπό τον προσδιορισμό των συγκεντρώσεων διαφορετικών πτητικών οργανικών ενώσεων (VOCs) εντός και εκτός αυτών. Το πρώτο και το δεύτερο κτίριο που επιλέχθηκαν να μελετηθούν βρίσκονται εντός του αστικού ιστού της Κοζάνης, ενώ το τρίτο εκτός αυτού. Για το χρονικό διάστημα δειγματοληψίας σε κάθε κτίριο γινόταν λήψη τεσσάρων δειγμάτων ημερησίως εκ των οποίων τρία λαμβανόντουσαν σε ένα επιλεγμένο γραφείο και ένα στον εξωτερικό χώρο. Αρχικά, με τη χρήση χρωματογράφου μάζας πραγματοποιήθηκε η ανάλυση των δειγμάτων αυτών για τον υπολογισμό των διαφόρων συγκεντρώσεων των VOCs. Στη συνέχεια, τα αποτελέσματα των αναλύσεων εισήχθησαν σε μοντέλο αποδέκτη, με σκοπό την ανίχνευση των πηγών που διαμορφώνουν τις μετρούμενες συγκεντρώσεις (source apportionment). Πιο συγκεκριμένα, εφαρμόστηκε το μοντέλο Positive Matrix Factorization (PMF), το οποίο βασίζεται σε μια εξίσωση ισοζυγίου μάζας και για την εφαρμογή του δεν είναι αναγκαία η εκ των προτέρων γνώση του χημικού προφίλ των πηγών. Τα αποτελέσματα έδειξαν τις κύριες πηγές εκπομπής VOCs (εσωτερικά των κτιρίων αλλά και εξωτερικά αυτών). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η συσχέτιση των αποτελεσμάτων με τα χαρακτηριστικά των κτιρίων, τις δραστηριότητες των υπαλλήλων, τις συνθήκες εξαερισμού κ.α.