Η λογοτεχνική «απονομή» της δικαιοσύνης. Συγκριτική συνεξέταση των έργων Αμίλητα, βαθιά νερά. Η απαγωγή της Τοσούλας (Ρέα Γαλανάκη) και Μια γυναίκα απολογείται (Μαρία Λούκα)

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζεται η σύνδεση του δικαίου με τη λογοτεχνία και η συνεισφορά της τελευταίας στην επιδίωξη μιας καλύτερης δικαιοσύνης. Το ζήτημα ερευνάται μέσα από την κατεύθυνση του «δικαίου στη λογοτεχνία» και επιχειρείται η συγκριτική συνεξέταση των έργων Αμίλητα βαθιά νερά. Η απαγωγή της Τασούλας της Ρέας Γαλανάκη (2006. Εκδόσεις Καστανιώτη) και Μια γυναίκα απολογείται της Μαρίας Λούκα (2021. Εκδόσεις Τόπος). Ως προς τα έργα αυτά, αποτυπώνονται και αναλύονται νομικά ενδιαφέροντα ζητήματα και δικαιικά στοιχεία τα οποία κατηγοριοποιούνται σε επιμέρους θεματικές. Ως κεντρικοί άξονες στην παρούσα μελέτη προκρίνονται οι ακόλουθοι: α) η συμμόρφωση σε άτυπους και τυπικούς κανόνες και η επίδραση των κοινωνικών θεσμών στην ανθρώπινη ζωή, β) ο ρόλος της πατριαρχίας στις δικαιοκρατικές αντιλήψεις και η άνιση, θεσμική και μη, αντιμετώπιση της γυναίκας και γ) η αδυναμία της ουσιαστικής απονομής της δικαιοσύνης μέσα από τη δικαστηριακή πράξη σε αντιδιαστολή με την λογοτεχνική δικαίωση των χαρακτήρων. Ακολουθεί ευρύτερη κριτική αξιολόγηση των παραπάνω ζητημάτων υπό το πρίσμα της απονομής του δικαίου και αποτίμηση της συμβολής της λογοτεχνίας προς την κατεύθυνση αυτή. Τέλος στο δημιουργικό σκέλος η γράφουσα εμπνέεται από τη σχέση του δικαίου και της λογοτεχνίας σε ένα διήγημα μυθοπλαστικού χαρακτήρα με νομικό ενδιαφέρον.

The present thesis examines the connection between law and literature and the contribution of the latter to the pursuit of better justice. The issue is investigated through the direction of "law in literature" and a comparative analysis of the works Silent deep waters. The kidnapping of Tassoula of Rea Galanaki (2006. Kastanioti Publications) and A woman pleads of Maria Louka (2021. Topos Publications) is attempted. Regarding these projects interesting legal issues and legal elements are captured and analyzed, which are categorized into individual topics. The following axes are adopted as central in this study: a) compliance with informal and formal rules and the impact of social institutions on human life, b) the role of patriarchy in the rights-based conceptions and the unequal, institutional and non-institutional, treatment of women and c) the failure of the effective administration of justice through the judicial act as opposed to the literary vindication of the characters. This is followed by a broader critical evaluation of the above issues in the light of the awarding of law and an assessment of the contribution of literature in this direction. Finally, in the creative part, the writer is inspired by the relationship between law and literature in a fictional short story with a legal interest.