Αξιολόγηση της γενικής γνωστικής λειτουργίας στους ηλικιωμένους με αυτοχορηγούμενες ηλεκτρονικές γνωστικές δοκιμασίες και παραδοσιακές γνωστικές δοκιμασίες χορηγούμενες από εξεταστή
Abstract
Η γήρανση συνιστά μια δυναμική και αναπόφευκτη διαδικασία, κατά την οποία συντελούνται ποικίλες αλλαγές και φθορές στην εσωτερική και εξωτερική λειτουργία του ανθρώπου. Ανάμεσα σε αυτές εντάσσονται και οι εκπτώσεις που υφίσταται η νοητική λειτουργία με την πάροδο του χρόνου, οι οποίες μπορεί να είναι συμπτώματα υγιούς ή παθολογικής γήρανσης, αυξάνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης της Ήπιας Νοητικής Διαταραχής και της Άνοιας και καθιστώντας πιο απαιτητική τη χρήση σταθμισμένων εργαλείων. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας τα διαθέσιμα γνωστικά εργαλεία αξιολόγησης διακρίνονται σε παραδοσιακά εργαλεία χορηγούμενα από τον/την εξεταστή/τρια και σε ηλεκτρονικώς αυτοχορηγούμενα ή ηλεκτρονικώς χορηγούμενα από τον/την εξεταστή/τρια. Στόχος, λοιπόν, της παρούσας έρευνας ήταν τόσο η αξιολόγηση της γενικής γνωστικής λειτουργίας των ηλικιωμένων, όσο και η σύγκριση των αποτελεσμάτων ανάμεσα στις δυο διαφορετικές μεθόδους αξιολόγησης με τα παραδοσιακά χορηγούμενα από τον/την εξεταστή/τρια γνωστικά εργαλεία και με το ηλεκτρονικώς αυτοχορηγούμενο γνωστικό εργαλείο σάρωσης SATURN. Στη μελέτη συμμετείχαν εθελοντικά 126 υγιείς ηλικιωμένοι (εκ των οποίων 19 άνδρες και 107 γυναίκες) (Μ.Ο. ηλικίας = 67.48 έτη, Τ.Α. = 5.23, Μ.Ο. εκπαίδευσης = 4.37 έτη, Τ.Α. = 3.36). Το δείγμα συλλέχθηκε μέσω των Κέντρων Ημέρας για Άνοια και άλλων εθελοντών. Τα έργα που χορηγήθηκαν περιλάμβαναν παραδοσιακές γνωστικές δοκιμασίες, οι οποίες αφορούσαν κλίμακες αξιολόγησης της γενικής νοητικής λειτουργίας (MoCA, MMSE), κλίμακα αξιολόγησης της μνήμης (RAVLT), κλίμακα αξιολόγησης της οπτικοχωρικής ικανότητας (ROCFT), κλίμακα αξιολόγησης της εκτελεστικής λειτουργίας (Trail Making Test) και κλίμακα αξιολόγησης των γλωσσικών ικανοτήτων (Δοκιμασία Λεκτικής Ευχέρειας). Έπειτα, οι συμμετέχοντες/ουσες κλήθηκαν να απαντήσουν οι ίδιοι ηλεκτρονικά το εργαλείο SATURN. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τις συσχετίσεις r του Spearman έδειξαν ότι οι επιδόσεις στις υποδοκιμασίες της ηλεκτρονικώς αυτοχορηγούμενης δοκιμασίας νοητικής σάρωσης που συσχετίστηκαν σημαντικά με τις επιδόσεις στις παραδοσιακές γνωστικές δοκιμασίες χορηγούμενες από τον/την εξεταστή/τρια αφορούσαν τη μνήμη και την εκτελεστική λειτουργία. Ωστόσο, η απουσία στατιστικά σημαντικών συσχετίσεων με επιδόσεις σε άλλους γνωστικούς τομείς ερμηνεύτηκε στηριζόμενοι σε μεθοδολογικές παραμέτρους που συνδέονται με την κατασκευή του εργαλείου νοητικής αξιολόγησης. Μελλοντικές έρευνες με μεγαλύτερο εύρος ηλικιών και αριθμό δείγματος, και αξιοποίηση περισσότερων παραδοσιακών γνωστικών εργαλείων, θα διευρύνουν τις υπάρχουσες γνώσεις μας για τη σχέση μεταξύ των δυο διαφορετικών μεθόδων γνωστικής εκτίμησης. __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Ageing is a dynamic and inevitable process, during which various changes and deterioration in the internal and external functioning of the human body take place. Among these are the declines in cognitive function over time, which can be symptoms of healthy or pathological ageing, increasing the chances of developing Mild Mental Disorder and Dementia and making the use of validated tests more demanding. With advances in technology, the available cognitive assessment tools are divided into traditional examiner-administered tools and electronically self-administered or electronically administered tools. Therefore, the aim of the present study was to assess the general cognitive functioning of the elderly and to compare the results between the two different assessment methods with the traditional examiner-administered cognitive tools and the electronically self-administered SATURN scanning cognitive tool. In the study, 126 healthy elderly people (including 19 men and 107 women) voluntarily participated (mean age = 67.48 years, SD=5.23, mean education = 4.37 years, SD=3.36). The sample was stratified through the Dementia Day Centers and other volunteers. The tests administered included traditional cognitive tests, which involved scales assessing general cognitive function (MoCA, MMSE), memory assessment test (RAVLT), visual-spatial ability assessment test (ROCFT), executive function assessment test (Trail Making Test) and language ability assessment scale (Verbal Fluency Test). Participants were then asked to complete the SATURN tool electronically themselves. Results emerged from Spearman r correlations revealed that the performance on the subtests of the electronically self-administered cognitive scanning test that were significantly correlated with traditional examiner-administered cognitive tests were associated with memory and executive function. However, the absence of statistically significant correlations with performance in other cognitive domains was interpreted based on methodological parameters related to the construction of the cognitive assessment tools. Future studies with a wider age range and sample number, and utilizing more traditional cognitive tools will expand our existing knowledge of the relationship between the two different cognitive assessment methods.