Επιλεκτική εμπιστοσύνη: παράγοντες που επηρεάζουν την εμπιστοσύνη του ενήλικου ελληνικού πληθυσμού προς τα πολιτικά πρόσωπα και την πολιτική

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας έρευνας είναι διττός. Πρώτος στόχος είναι να διερευνήσει τις στάσεις των ενήλικων Ελλήνων προς τους πολιτικούς και τους πολιτικούς θεσμούς. Με άλλα λόγια, να μετρήσει την εμπιστοσύνη των συμμετεχόντων και τις κρίσεις αξιοπιστίας τους προς τα πολιτικά πρόσωπα και την πολιτική. Δεύτερον, στόχος είναι να ελέγξει την σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην πολιτική εμπιστοσύνη και την συνωμοσιολογία κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής. Κατά πόσον, δηλαδή, οι συνωμοσιολογικές ιδέες των ατόμων σχετίζονται και επηρεάζουν την εμπιστοσύνη τους προς την αξιοπιστία των πληροφοριών που προέρχονται από πολιτικά πρόσωπα. Για να διερευνηθούν οι παραπάνω στόχοι, δόθηκαν στους συμμετέχοντες (n=191), οι οποίοι ήταν χωρισμένοι σε τρείς ηλικιακές ομάδες (νέοι ενήλικες Ν=64, μεσήλικες Ν=65 και ύστεροι ενήλικες Ν=62), ερωτήσεις που αφορούσαν τις κρίσεις αξιοπιστίας τους προς την πληροφορία και τον πληροφορητή, ένα ερωτηματολόγιο διερεύνησης της εμπιστοσύνης προς τους πολιτικούς θεσμούς και ένα ερωτηματολόγιο για την μέτρηση της συνωμοσιολογικής τους σκέψης. Γενικά, παρατηρήθηκε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην πληροφορία που προέρχεται από έναν επιστήμονα, σε σχέση με την πληροφορία που προέρχεται από ένα πολιτικό πρόσωπο. Μάλιστα, φάνηκε μια τάση των μεγαλύτερων συμμετεχόντων, 55 έως 75 έτη, να εμπιστεύονται περισσότερο τους επιστήμονες από τους πολιτικούς. Σε όλες τις ιστορίες βρέθηκε σημαντική σύνδεση μεταξύ της συνωμοσιολογικής σκέψης και της αξιολόγησης του συγγραφέα/πληροφορητή ως ειδικό, ακέραιο και ηθικό. Τέλος, τα άτομα με μεγαλύτερα ποσοστά συνωμοσιολογικής σκέψης έδειξαν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις ιστορίες που ήδη αποτελούν αντικείμενο συνωμοσιολογικών θεωριών. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------The objective of the present study was twofold. Firstly, the aim is to investigate the attitudes of adult Greeks towards politicians and political institutions. In other words, to measure participants' trust and judgments of trustworthiness towards political figures and politics. Secondly, it is to test the relationship between political trust and conspiracy theory. Whether individuals' conspiracy beliefs are related to their trust in the credibility of information from political figures. In order to explore these thoughts, we gave to the participants (young adults n=64, middle adulthood n=65, late adulthood n=62) some questions regarding their judgments of trustworthiness towards information and the informant, a questionnaire exploring their trust in political institutions and a questionnaire measuring their conspiratorial thinking. In general, greater trust was observed in information coming from a scientist than information coming from a political figure. In fact, a tendency of older participants, 55 to 75 years old, appeared to trust scientists more than politicians. Across all the stories in the study, a significant association was found between conspiratorial thinking and the evaluation of the author/informant as expert, integral and ethical. Finally, individuals with higher levels of conspiracy thinking, showed greater confidence in stories that were already the subject of conspiracy theories.