dc.description.abstract | Η ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια (PM) αποτελεί σημαντικό
περιβαλλοντικό και δημόσιο ζήτημα υγείας σε μεγάλες λιμενικές πόλεις, όπου
συνυπάρχουν ναυτιλιακές δραστηριότητες, βιομηχανικές λειτουργίες και αστική
κυκλοφορία. Αυτά τα παράκτια αστικά κέντρα εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα PM λόγω
των εκπομπών από τα πλοία, τις λιμενικές εγκαταστάσεις, τα βαρέα οχήματα και τις
παρακείμενες βιομηχανικές μονάδες. Επιπλέον, μετεωρολογικοί παράγοντες, όπως οι
θαλάσσιες αύρες και η ατμοσφαιρική στασιμότητα, μπορούν να επηρεάσουν
περαιτέρω τη διασπορά και τη συσσώρευση των ρύπων. Η αλληλεπίδραση μεταξύ
χερσαίων και ναυτιλιακών πηγών ρύπανσης δημιουργεί σύνθετες προκλήσεις για την
ποιότητα του αέρα, επηρεάζοντας τόσο τον τοπικό πληθυσμό όσο και την ευρύτερη
περιοχή. Η κατανόηση των τάσεων, των πηγών και των εποχικών μεταβολών της
ρύπανσης από PM στις λιμενικές πόλεις είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη
στοχευμένων στρατηγικών μετριασμού, με στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας
και τη διασφάλιση βιώσιμης διαχείρισης των αστικών και λιμενικών περιοχών.
Η παρούσα διπλωματική εργασία μελετά την ατμοσφαιρική ρύπανση στις δύο
μεγαλύτερες και σημαντικότερες ελληνικές πόλεις-λιμάνια, τον Πειραιά και την
Πάτρα, επικεντρωμένη στην ανάλυση των σωματιδιακών ρύπων με αεροδυναμική
διάμετρο μικρότερη ή ίση των 10μm (PM10). Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η
διαχρονική μελέτη των συγκεντρώσεων των PM10 στις δυο περιοχές, η σύγκριση των
επιπέδων PM10 μεταξύ των δύο περιοχών και η εξαγωγή συμπερασμάτων για την
εξέλιξη της ποιότητας του αέρα σε αυτές.
Η έρευνα βασίζεται σε δεδομένα ατμοσφαιρικής ρύπανσης που συλλέχθηκαν
από την επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και
αφορούν τους σταθμούς μέτρησης Πάτρα II και Πειραιάς για την περίοδο 2016-2023.
Η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων διεξάχθηκε με τη χρήση της γλώσσας
προγραμματισμού Python και των βιβλιοθηκών Pandas, Matplotlib, Seaborn και Plotly.
Τα γραφήματα που εξήχθησαν περιλαμβάνουν ανάλυση τάσεων, υπολογισμό
υπερβάσεων των ορίων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα PM10, καθώς και
συγκριτική αξιολόγηση των δεδομένων.
Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι οι συγκεντρώσεις PM10 εμφανίζουν
διακυμάνσεις ανά εποχή και έτος, με τις υψηλότερες τιμές να εντοπίζονται τους
χειμερινούς μήνες λόγω της αυξημένης χρήσης ρυπογόνων πηγών θέρμανσης σε
συνδυασμό με τις καιρικές συνθήκες της εποχής. Επιπλέον, παρατηρείται μια ήπια
πτωτική τάση στις συγκεντρώσεις PM10 κατά την περίοδο που πραγματοποιείται η
μελέτη, πιθανώς λόγω της επιβολής αυστηρότερων περιβαλλοντικών μέτρων, της
αναβάθμισης των καυσίμων στη ναυτιλία και της βελτίωσης των τεχνολογιών καύσης
στα οχήματα. Ωστόσο, οι υπερβάσεις των επιτρεπόμενων ορίων για τα PM10
παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα σε περιόδους υψηλής κυκλοφοριακής
κίνησης και αυξημένης λιμενικής δραστηριότητας.
Συνολικά, η εργασία αναδεικνύει το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
στις ελληνικές πόλεις-λιμάνια και προτείνει εφαρμογή νέων και ενίσχυση των
παρόντων μέτρων περιορισμού, όπως η ανάπτυξη φιλικών προς το περιβάλλον
τεχνολογιών στη ναυτιλία, η αύξηση της ηλεκτροκίνησης και η αυστηροποίηση των
κανονισμών εκπομπών για πλοία και οχήματα. Η συνεχόμενη παρακολούθησης των
ρύπων και η ανάλυση των δεδομένων μέσα στα χρόνια είναι κρίσιμη για την
αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των περιβαλλοντικών πολιτικών και τη
διαμόρφωση ρεαλιστικών μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα στις πόλεις-λιμάνια. | en_US |