dc.description.abstract | Η παρούσα εργασία διαπραγματεύεται μία μεγάλη κατηγορία ενώσεων, τις Πτητικές Οργανικές Ενώσεις (Volatile Organic Compounds, VOC). Η σχετικά υψηλές τιμές τάσης ατμών (μεγάλη πτητικότητα) που παρουσιάζουν αυτές οι ενώσεις σε συνήθεις θερμοκρασίες περιβάλλοντος, έχουν ως αποτέλεσμα την έντονη παρουσία τους στη γενικότερη σύσταση της
ατμόσφαιρας. Δεδομένης της προέλευσης των ενώσεων αυτών, που λαμβάνει χώρα στην επιφάνεια του εδάφους από βιογενείς και ανθρωπογενείς πηγές, επηρεάζεται κυρίως η σύσταση του κατώτερου στρώματος της ατμόσφαιρας, η τροπόσφαιρα.
Η παρουσία των VOCs στην τροπόσφαιρα έχει σαν αποτέλεσμα την έναρξη μίας ακολουθίας αντιδράσεων οξείδωσης και υποβιβασμού τους σε δευτερογενείς οργανικές ενώσεις. Οι ενώσεις που προκύπτουν λόγω της οξείδωσης, κάτω από συγκεκριμένες ατμοσφαιρικές συνθήκες, οδηγούνται προς τον σχηματισμό των δευτερογενών οργανικών αερολυμάτων (Secondary Organic Aerosols, SOAs). Οι ενώσεις SOA έχουν μορφή αερολύματος και συμβάλλουν στη σωματιδιακή επιβάρυνση της ατμόσφαιρας, καθώς και στον κλονισμό της ανθρώπινης υγείας. Ωστόσο, η χημεία τους και ο ακριβής καθορισμός της προέλευσης των ενώσεων SOAs βρίσκεται ακόμα σε πρώιμα στάδια έρευνας.
Η εργασία χωρίζεται σε δύο βασικά σκέλη. Στο πρώτο σκέλος γίνεται αναφορά στην τροποσφαιρική χημεία των VOCs και την δημιουργία δευτερογενών ενώσεων οξείδωσης και το δεύτερο μέρος αφορά πειραματικές μετρήσεις ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων που έλαβαν χώρα στο αστικό κέντρο της Κοζάνης.
Οι μετρούμενες συγκεντρώσεις των VOCs κυμαίνονται από μη - προσδιορίσιμη συγκέντρωση (Non Defined, N.D.) έως 33,62 μg/m3. Από όλες τις ενώσεις που μετρήθηκαν, το τολουόλιο είχε την υψηλότερη συγκέντρωση. Οι ενώσεις τολουόλιο, μ-ξυλόλιο, βενζόλιο και ο-ξυλόλιο (αποκαλούμενα ως ΒΤΧ) είναι τα κύρια συστατικά του συνόλου των δειγμάτων, αποτελώντας πάνω από το 89% των συνολικών VOCs που ανιχνεύτηκαν.
Συγκριτικά με άλλες παρόμοιες μετρήσεις [E. Bakeas and P.A. Siskos, 1996; S.C. Lee et al, 2002; B. Rappengluck et al, 1998; G. Fernandez – Martinez et al, Kwangsam Na et al, 2000] που έχουν γίνει σε αστικά κέντρα άλλων πόλεων, τα επίπεδα των ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων VOCs που μετρήθηκαν στο αστικό κέντρο της Κοζάνης εμφανίζουν σχετικά μειωμένες τιμές, χαρακτηρίζοντας την από μία μέση ατμοσφαιρική επιβάρυνση, η οποία φαίνεται να προέρχεται από τις εκλύσεις των αυτοκινήτων, βάσει των συσχετίσεων (συσχετίσεις μεταξύ των ενώσεων ΒΤΧ κοντά στη μονάδα) και των λόγων που εξάγονται (λόγος Β/Τ=1/3). | en_US |