Η καλλιέργεια της Ενσυναίσθησης και της Ψυχικής Ανθεκτικότητας στην Παιδική Ηλικία. Μελέτη περίπτωσης "Ο Πορτοκαλοφύλλης"
Abstract
Οι άνθρωποι βιώνουν τον κόσμο με αντίληψη, λογική κρίση αλλά χρωματίζουν τη ζωή με τα μάτια της ψυχής τους. Είναι δυνατόν η ψυχή να έχει μάτια; Από τα πρώτα στάδια της αναπτυξιακής του πορείας ο άνθρωπος ταυτόχρονα με τις αντιληπτικές του ικανότητες, οικοδομεί συναισθηματικούς δεσμούς οι οποίοι καθορίζουν τις συναισθηματικές του δεξιότητες και εν συνεχεία την ανάπτυξη της συναισθηματικής του νοημοσύνης. Το πρώτο χαμόγελο, το λεγόμενο κοινωνικό χαμόγελο, η σχέση του παιδιού και της μητέρας από τη γέννηση του, δείχνουν πως ο άνθρωπος είναι κατά βάση ένα κοινωνικό ον που έχει ανάγκη την αλληλεπίδραση, την ένταξη σε ομάδες και την συναναστροφή με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Ο Πορτοκαλοφύλλης αποτέλεσε ένα παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο με θέμα τη διαφορετικότητα που γράφηκε από την ερευνήτρια της παρούσας εργασίας προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές μέσα από το ζήτημα της διαφορετικότητας σε θέματα ενσυναίσθησης και ψυχικής ανθεκτικότητας. Πραγματοποιήθηκαν αρκετές δράσεις κατά την υπάρχουσα μελέτη περίπτωσης οι οποίες είχαν διαθεματικό χαρακτήρα συνδυάζοντας πληθώρα στόχων. Όλες οι δράσεις έγιναν σε έντεκα σχολεία, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και σε δεκατέσσερα τμήματα παιδιών, από πέντε ετών έως έντεκα ετών. Οι δράσεις κρατούσαν μία έως δύο διδακτικές ώρες και υλοποιούνταν σε χώρους του σχολείου.
Για την αξιολόγηση όλου του εγχειρήματος χρησιμοποιήθηκε μια εισαγωγική δραστηριότητα παρατήρησης σε κάθε παρουσίαση με ερωτήσεις αναφορικά με τα συναισθήματα οι οποίες ερωτήσεις τέθηκαν πριν και μετά την υλοποίηση των δράσεων για να εξετασθεί κατά πόσο οι παρουσιάσεις βοήθησαν τους μαθητές να εμβαθύνουν σε ζητήματα ενσυναίσθησης και ψυχικής ανθεκτικότητας. Οι απαντήσεις των μαθητών αναλύονται στο κεφάλαιο των αποτελεσμάτων και έδειξαν πως τόσο η ιστορία του Πορτοκαλοφύλλη όσο και οι δράσεις ενεργοποίησαν πολύ την ενσυναίσθηση των παιδιών και ενδυνάμωσαν την αυτοαντίληψη τους αναφορικά με την ταυτότητά τους και με το πόσο σημαντικό είναι να δημιουργούν όμορφα συναισθήματα στους γύρω τους.
People experience the world around them with conception, logical judgment but they color their life with a certain meaning through the eyes of their soul. But, is it possible for soul to have eyes?
From the very first developing stages of human nature a person builds emotional bond same time with perceptional abilities. Emotional bonds define emotional abilities and subsequently the development of emotional intelligence.
By the very first smile of a baby or the bonding between a baby and a mother we can realize that people need the interaction necessarily. They need to be considered as a part of a team and to react into people opinions and exchange ideas about beliefs. Portokalofillis is a tail that explains that we all are different and unique and everyone should respect their identity and be respected by others. Also this tale, has been written by the researcher of this case study, to raise awareness about empathy and mental resilience of children, young people etc.
In this case study took place many cross-curricular activities which include many types of goals. Children sang, danced, played simulation games, they put themselves under dilemmatic situations, disagreed, created their own books or short stories, participated into activities with the goal of defining themselves in order to understand the importance of respect and being respected for exactly who they are and who their classmates are, created their own artworks about emotions. All the activities occurred in eleven schools in different places in Greece and in fourteen classes. The time the activities lasted was one or two school hours. For the evaluation of this case study, it was used an observational activity that included questions about emotional intelligence. The questions were answered before and after the activities because the researcher wanted to see in which level children were affected by the story of Portokalofillis. Did they develop empathy or mental resilience more? The answers showed that the story of Portokalofillis, the activities, helped them developing more their empathy and their mental resilience and made them understood how important is to respect their identity and to create beautiful emotions for other people around them.