Ο ρόλος της γυναίκας στην παιδική λογοτεχνία. Μελέτη περίπτωσης το κλασικό και σύγχρονο παραμύθι

Abstract

Η γυναίκα αποτελούσε ανέκαθεν ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας. Ο συστηματικός παραγκωνισμός της, όμως, στο παρελθόν αποτέλεσε την αιτία σχετικών ερευνών και κινητοποιήσεων. Η γυναικεία παρουσία εξακολουθεί να αποτελεί στον σύγχρονο κόσμο ένα σημείο τριβής και αντιπαραθέσεων. Θεωρείται πως η πατριαρχική κοινωνία υπερασπίζεται αποκλειστικά τη θέση του άντρα και τον ανυψώνει ηθικά. Στο συγκεκριμένο κοινωνικό σύστημα, το ανδρικό φύλο βρίσκεται σε θέση εξουσίας ενώ αποδίδει αυτή την κυριαρχία σε εγγενείς φυσικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η πάροδος του χρόνου αποδεικνύει πως αυτή η κοινωνία του παρελθόντος διέθετε γερά θεμέλια των οποίων τα κατάλοιπα παρατηρούνται μέχρι και σήμερα. Σε μια εποχή που οι άνθρωποι επαναπροσδιορίζουν την αξία του βιβλίου στη ζωή τους, έχουν αυξηθεί σημαντικά οι μελέτες με θέμα την παιδική λογοτεχνία. Από τη θεματολογία μέχρι και τον τρόπο γραφής μιας αφήγησης αντλείται πληθώρα πληροφοριών. Το παραμύθι, αλλά και το βιβλίο γενικότερα, αποτελούν ένα ισχυρό μέσο διάδοσης θεσμών και πεποιθήσεων της εκάστοτε κοινωνίας. Κάθε είδους ιστορία οδηγεί στην ανακάλυψη στερεοτύπων που πιθανώς υπήρχαν. Έρευνες τονίζουν πως η θέση της γυναίκας επιβεβαιώνει την υπεροχή του αντρικού φύλου. Με τον τρόπο αυτό, τα λογοτεχνικά κείμενα επηρεάζουν σημαντικά τον ψυχισμό του παιδιού καθώς ως αναγνώστης ταυτίζεται με τα πρότυπα που προβάλλονται. Η παρούσα εργασία έχει ως σκοπό να καταγράψει το ρόλο της γυναίκας στην παιδική λογοτεχνία. Αναλυτικότερα, εξετάζονται δύο άξονες, το κλασικό και σύγχρονο παραμύθι. Στο πρώτο μέρος της εργασίας, αναφέρεται ολόκληρη η ιστορία του παραμυθιού και τα χαρακτηριστικά της καθεμίας κατηγορίας (κλασικό & σύγχρονο παραμύθι), όπως επίσης η γυναικεία παρουσία και εικονογράφηση σε αυτά με την πάροδο του χρόνου. Στο δεύτερο μέρος, μέσω της μελέτης περίπτωσης αναλύονται και σχολιάζονται είκοσι παραμύθια (10 κλασικά, 10 σύγχρονα) δίνοντας, έτσι, μια συνολική εικόνα του φαινομένου. The woman was always an important part of the society. However, the repeated crowding out of her, in the past, was the reason of related research and mobilizations. The woman presence continue, at the modern world, to be considered a point of friction and debate. The patriarchal society defend exclusively the position of man and raise him morally. At this specific social system, the male gender has a powerful position in which is placed because of the innate differences that exist between men and women. The passing of time proves that this society of the past had solid foundation whose left-overs still exist nowadays. In an era that people redefine the worth of book at their lives, the studies about children’s literature have been increased. From the topics covered to the writing style of a narration, a lot of informations can be extracted. Fairytale, and book in general, are considered a powerful tool that spread institutions and beliefs of every society. Every kind of story leads to the discovery of stereotypes that maybe existed. Investigations highlight that the position of the woman confirm the ascendancy of the male gender. In this way, the literary texts affect significantly the psychology of the child because as a reader is identified with the role models that are shown off. This dissertation aims to document the role of the woman in children's literature. Furthermore, two sections are investigated, the classic and contemporary fairytale. At the first part of the essay, the history of fairytale and the features of each section (classic & contemporary) are mentioned as well the female presence and illustration of her over the years. At the second part, through the case study 20 fairytales (10 classic, 10 contemporary) are analyzed and commented on, providing an overview of the phenomenon.