Διασκευή της συλλογής διηγημάτων. Η γενναιοδωρία της γοργόνας

Abstract

Αντικείμενο της συγκεκριμένης διπλωματικής εργασίας αποτελεί η κινηματογραφική μεταφορά της συλλογής διηγημάτων του Ντένις Τζόνσον «Η Γενναιοδωρία της Γοργόνας». Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν ευρέως αναγνωρισμένα μεθοδολογικά εργαλεία, καταρχάς για την ανάλυση του λογοτεχνικού κειμένου και αφετέρου για την επιτυχή μεταφορά του σε μορφή κινηματογραφικού σεναρίου. Συνοπτικά, τα εργαλεία αυτά περιλαμβάνουν τις σύγχρονες θεωρίες αφηγηματολογίας (Gerard Genette), οι οποίες μας διευκολύνουν στην προσέγγιση ενός λογοτεχνικού κειμένου, καθώς και ευρέως αναγνωρισμένα εγχειρίδια διασκευής λογοτεχνικών κειμένων για τον κινηματογράφο (Syd Field, McFarlane, Καλογεροπούλου-Kallas, 1996). Πιο συγκεκριμένα, επιχειρήθηκε ο εντοπισμός των βασικών πυλώνων του αρχικού κειμένου, τόσο από άποψη δομής όσο και από άποψη χαρακτήρων, η διατήρηση των οποίων θα επέτρεπε μια σειρά ελεύθερων μετατροπών, που θα εξυπηρετούσαν τις ιδιαιτερότητες της οπτικοακουστικής αφήγησης. Βάρος δόθηκε στην διατήρηση της ζωντάνιας των χαρακτήρων και των μεταξύ τους διαδράσεων, καθώς και στην όσο το δυνατόν πιστότερη μεταφορά της ατμόσφαιρας και των αισθητικών χαρακτηριστικών του έργου του Τζόνσον, που διαπνέεται από έναν καυστικό κυνισμό, ο οποίος όμως τελικά δεν οδηγεί στην απόγνωση αλλά στην αποδοχή της ζωής ως κάτι διασκεδαστικά τυχαίο. Τελικά, γίνεται μια απόπειρα να αποτιμηθεί το κατά πόσο οι συγκλίσεις ή οι αποκλίσεις από το αρχικό κείμενο μπορούν να οδηγήσουν σε έναν γόνιμο διάλογο μεταξύ των δυο αυτών τεχνών και κατά πόσο ένα λογοτεχνικό έργο μπορεί να «ζήσει» σε κινηματογραφική μορφή χωρίς να χάσει τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του. The present master thesis attempts to analyze and adapt for cinema Denis Johnson’s short story collection “The largess of the sea maiden”. To this purpose, we used scientifically recognized methodological tools in order to first analyze the literary text and then successfully adapt it as a movie script. In short, these tools include the contemporary theories of narrative analysis (Gerard Genette), which facilitate our approach and understanding of literary texts, as well as widely used contemporary books and manuals on cinematic adaptation (Syd Field, MacFarlane, Kalogeropoulou – Kalas). In detail, we attempted to determine and record the crucial elements of the initial text, in terms of structure and characters, in order to maintain them in the film adaptation while in parallel we took the liberty of doing a series of changes, which would serve the idiosyncrasies of audiovisual storytelling. We gave a lot of importance to the livelihood of the original characters, and we tried to maintain the main interactions, struggles and conflicts between them. Furthermore, we attempted to conserve the atmosphere and aesthetic particularities of Johnson’s work, which make it so special, like its phlegmatic cynicism, which eventually does not lead to despair but to the acceptance of life as a fun and absurd series of random events. Finally, we attempted to assess how productive the dialog among these two art forms can be and the extent to which a literary work can “live” in a cinematic form without losing its identifying characteristics.