| dc.description.abstract | Σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, η δημιουργία «μνημονικών τόπων» και μουσείων με σκοπό τη μνημόνευση των τραυματικών ή αποσιωπημένων γεγονότων μέσα από γραπτές και προφορικές μαρτυρίες και ιστορικές αναπαραστάσεις, υπήρξε πολύπτυχη, τόσο ως προς τα εργαλεία και τις μεθόδους αναπαράστασης της ιστορικής αφήγησης, όσο και τις ιδεολογικές και πολιτικές χρήσεις της δημόσιας μνήμης. Στην Ελλάδα, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η συγκρότηση μουσείων σύγχρονης ιστορίας είχαν ως αναφορά τη δεκαετία του 1940 και τον μικρασιατικό και ποντιακό ελληνισμό πριν και μετά την προσφυγιά. Στη συγκρότηση μουσείων μνήμης εγγράφεται και η περίπτωση του Μουσείου της Μέριμνας Ποντίων Κυριών που πραγματεύεται την ιστορία του σωματείου της Μέριμνας που ιδρύθηκε το 1904 στην Τραπεζούντα. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει τους τρόπους με τους οποίους αναπαρίσταται η ιστορική μνήμη και συγκροτείται η πολιτισμική ταυτότητα των μελών του σωματείου και της ευρύτερης κοινότητας στη μόνιμη έκθεση του μουσείου «Κεντώντας τη μνήμη». Επίσης, η εργασία επιχειρεί να αναδείξει τα πολιτισμικά και κοινωνικά γνωρίσματα που χαρακτήριζαν τα προγενέστερα μέλη του σωματείου (τις Τραπεζούντιες κυρίες) και της κοινότητας, και να εντάξει αυτές τις επισημάνσεις, σε διαπιστώσεις μελετών που σχετίζονται με την πολιτισμική ιστορία των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων πριν και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Για την επίτευξη των ερευνητικών στόχων μελετήθηκαν εργογραφίες και συλλογικά έργα που αφορούσαν τα νέα πεδία της κοινωνικής ιστορίας και τη μουσειολογία με στόχο τη συγκρότηση του θεωρητικού πλαισίου στο πρώτο μέρος της εργασίας, ενώ στο δεύτερο μέρος αξιοποιήθηκε ως μέθοδος εργασίας η μελέτη και ανάλυση της εκθεσιακής αφήγησης. Από τη μελέτη περίπτωσης, διαπιστώθηκε ότι: α) η ιστορική μνήμη κατασκευάζεται σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό πλαίσιο, όπως είναι ο «κοινωνικός χώρος» του σωματείου και η κοινότητα, και β) η ανάδειξη και η σημασιοδότηση του υλικού πολιτισμού και της παράδοσης - μέσω των μουσειακών αντικειμένων - συμβάλει στη διαμόρφωση της κοινοτικής μνήμης και ταυτότητας και αποτελεί ενοποιητικό στοιχείο των μελών της, δημιουργώντας την αίσθηση του ανήκειν σε μια διακριτή κοινότητα._______________________________________________________________________________________________________________________At both the global and local level, the systematic creation of "memorial sites" and museums to commemorate the traumatic events – through written and oral testimonies and historical representations – has been numerous and multifaceted, both in terms of the tools and methods of representing the historical narrative, and also the ideological and political uses of public memory in each country. In the case of Greece, in the late 1990s the establishment of memorial museums and museums of modern history were mainly based on references to the 1940s and Asia Minor, as well as Pontic Hellenism before and after becoming refugees. Included among these memorial museums is the Museum of the Pontian Women’s Welfare Association (Merimna Pontion Kyrion), which deals with the history of the Merimna welfare association founded in 1904 in Trebizond. This research investigates how historical memory is represented and how the cultural identity of the members of the group and wider community (within which the association was formed) is shaped in the museum's permanent exhibition titled “Embroidering memory”. The study aims to highlight the cultural and social characteristics of the association's members and the Trebizond women's social class, with the aim of including them in the findings and conclusions of studies on the cultural history of Greek Orthodox communities before and after the Asia Minor Catastrophe. To achieve this, in the first part of the project monographs and edited collections on the new fields of social history and museology were studied in order to establish the theoretical framework, while in the second part, the study and analysis of the exhibition narrative was used as a research method. The case study resulted in the following findings: a) historical memory is constructed in a specific social context, such as the "social space" of the union and the community, and b) the practice of highlighting and signifying material culture and tradition through museum objects contributes to the formation of community memory and identity, and serves as a unifying element for the members by creating a sense of belonging to a distinct community. | en_US |
