Τραυματικά γεγονότα και ζητήματα επανορθωτικής δικαιοσύνης. Η συμβολή της δικανικής αρχιτεκτονικής ( foresnic architecture) ως πρακτική αποκατάστασης των θυμάτων

Abstract

Η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται στη διερεύνηση των τρόπων με τους οποίους τα θύματα της βίας, είτε πρόκειται για μεμονωμένα άτομα είτε για κοινότητες ή κοινωνικές ομάδες, διεκδικούν το δικαίωμά τους στην αλήθεια και την αποκατάσταση της ζημιάς που έχουν υποστεί. Αρχικά ορίζεται σύντομα η σχέση ιστορίας και δικαιοσύνης και παρατίθεται η εξέλιξη του αιτήματος για μεταβατική δικαιοσύνη και, προϊόντος του χρόνου, η ανάπτυξη των σχετικών πρακτικών εφαρμογής της. Η μελέτη του τρόπου διαχείρισης του προβλήματος των εξαφανισμένων στην Αργεντινή, την Κύπρο και τη Χιλή, αναδεικνύει με συγκεκριμένα παραδείγματα την κρίσιμη συμβολή των ακτιβιστικών κινημάτων στην εξέλιξη της μεταβατικής δικαιοσύνης. Στη συνέχεια εξετάζεται εκτενώς, μέσω της μελέτης των αρχών και των πρακτικών εφαρμογής της επανορθωτικής δικαιοσύνης διεθνώς, το ζήτημα της επανόρθωσης-αποκατάστασης της ζημιάς που έχουν υποστεί τα θύματα. Στο δεύτερο μέρος της παρούσας εργασίας γίνεται αναλυτική περιγραφή της δομής και της λειτουργίας του ερευνητικού κέντρου Forensic Architecture (δικανική αρχιτεκτονική) με έμφαση στη συμβολή του ως πρακτικής αποκατάστασης των θυμάτων. Μελετώνται οι έρευνες που πραγματοποίησαν οι Forensic Architects στην Ελλάδα και ανά τον κόσμο. Η υπόθεση της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα παρουσιάζεται αναλυτικά προκειμένου να αναδειχθεί ο ρόλος των Forensic Architects στη υποστήριξη των θυμάτων στον αγώνα των ίδιων ή των οικογενειών τους για διερεύνηση της αλήθειας και απόδοσης δικαιοσύνης με ταυτόχρονη αναμόρφωση του σχετικού ιστορικού αφηγήματος_________________________________________________________________________ ____________________ This study focuses on exploring the ways in which victims of violence, whether they are individuals, communities or social groups, claim their right to the truth and reparation for the harm they have suffered. It begins by briefly defining the relationship between history and justice and sets out the evolution of the demand for transitional justice and, over time, the development of relevant practices for its implementation. The study of how the problem of the disappeared in Argentina, Cyprus and Chile is managed highlights with concrete examples the crucial contribution of activist movements to the development of transitional justice. The issue of reparation for the harm suffered by victims is then examined, through a study of the principles and practices of the application of restorative justice internationally. The second part of this paper provides a detailed description of the structure and operation of the Forensic Architecture research centre, with an emphasis on its contribution as a restorative practice for victims. The research conducted by Forensic Architects in Greece and around the world is studied. The case of the murder of Pavlos Fyssas is presented in detail in order to highlight the role of Forensic Architects in supporting the victims in their or their families' struggle for the investigation of the truth and justice, while at the same time reshaping the relevant historical narrative