Παιδί και άτυπη μάθηση στον ελεύθερο χρόνο

Abstract

A large body of research in recent years deals with leisure and its importance to the education and development of children, as well as with their activities and interests within this time. This research, taking into consideration the growing importance attached in the informal learning and "the key skills" associated with it, has its primary objective the investigation of spare time activities for children and 7 their interests, as well as the existence of a relationship between these leisure activities and skills related with the informal learning. For this purpose, a questionnaire was constructed and distributed to students of five elementary and secondary classrooms. The themes of the questionnaire were as follows: a) children's activities in their spare time, b) the functions of leisure for children, c) the relationship between leisure and school, d) the children's interests and the informal learning. The survey data indicate that children's spare time is largely school-based, even though children have the opportunity to define themselves within this time. It is found a relationship between children's leisure and their educational achievements, since students who are more active in their leisure evaluate themselves higher in their school performance, compared with the less active students. Finally, a relationship between the interests of children and informal learning is found, with children's interests promote skills related to informal leisure learning.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον όσον αφορά στον ελεύθερο χρόνο και τη σημασία του για τη μάθηση και την ανάπτυξη των παιδιών, καθώς και τις δραστηριότητες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών στον χρόνο αυτό. Η παρούσα έρευνα, λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη βαρύτητα που αποδίδεται στην άτυπη μάθηση και τις ''δεξιότητες κλειδιά'' που σχετίζονται μ' αυτή, είχε ως βασικό σκοπό τη διερεύνηση των δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου των παιδιών και των ενδιαφερόντων τους, και την ύπαρξη σχέσης μεταξύ των δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου και των δεξιοτήτων που σχετίζονται με την άτυπη μάθηση. Για τον σκοπό αυτό δομήθηκε και μοιράστηκε ένα ερωτηματολόγιο σε μαθητές πέντε τάξεων του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Οι θεματικοί άξονες του ερωτηματολογίου ήταν οι εξής: α) οι δραστηριότητες των παιδιών στον ελεύθερο χρόνο, β) οι λειτουργίες του ελεύθερου χρόνου για τα παιδιά, γ) η σχέση μεταξύ ελεύθερου χρόνου και σχολείου, δ) τα ενδιαφέροντα των παιδιών και η άτυπη μάθηση. Τα δεδομένα της έρευνας οδηγούν στη διαπίστωση ότι ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών είναι σε μεγάλο βαθμό σχολειοποιημένος, ωστόσο τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να αυτοπροσδιορίζονται στον χρόνο αυτό. Ανάμεσα στον ελεύθερο χρόνο και τις σχολικές επιδόσεις των μαθητών διακρίνεται μια θετική συσχέτιση, αφού οι μαθητές που είναι περισσότερο ενεργοί στον ελεύθερο χρόνο τους αυτοαξιολογούν τις σχολικές τους επιδόσεις σε γενικές γραμμές υψηλότερα, σε σχέση με τους λιγότερο ενεργούς μαθητές. Τέλος, αξιολογείται ιδιαίτερα σημαντική η σχέση ανάμεσα στα ενδιαφέροντα των παιδιών και την άτυπη μάθηση, μια και τα ενδιαφέροντα των παιδιών, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, αποτελούν την κινητήρια δύναμη που προωθεί τις δεξιότητες που σχετίζονται με την άτυπη μάθηση στον ελεύθερο χρόνο.