Χαμηλή επίδοση στα σχολικά μαθηματικά: μια μελέτη των κοινωνικών παραμέτρων με εκπαιδευτικούς δημοτικού σχολείου

Abstract

Η σχολική αποτυχία στα μαθηματικά είναι ένα σύνθετο πρόβλημα που προκύπτει από το συνδυασμό γνωστικών, συναισθηματικών και κοινωνικών παραγόντων, οι οποίοι αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Η παρούσα εργασία επιχειρεί να διερευνήσει τους κοινωνικούς παράγοντες που θεωρούν οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ότι συμβάλλουν στο να οδηγηθεί ένας μαθητής στην αποτυχία στα μαθηματικά. Η βιβλιογραφική πλαισίωση της εργασίας εστιάζει στο μαθητή, στην οικογένεια και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον και κυρίως στο σχολείο και τον εκπαιδευτικό που πλαισιώνουν το φαινόμενο της σχολικής αποτυχίας στα μαθηματικά. Στη συνέχεια, μελετώνται οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για μια σειρά από παράγοντες που συμβάλλουν στην αποτυχία των μαθητών στα μαθηματικά. Στο εμπειρικό μέρος της εργασίας παρουσιάζεται η μεθοδολογία, τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα μιας μελέτης σχετικής με τις αντιλήψεις εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για τους κοινωνικούς παράγοντες της αποτυχίας στα σχολικά μαθηματικά. Το δείγμα αποτελούνταν από 133 εν ενεργεία εκπαιδευτικούς δημοτικών σχολείων της Δυτικής Θεσσαλονίκης, οι οποίοι απάντησαν στις ερωτήσεις ενός ερωτηματολογίου που κατασκευάστηκε για τους σκοπούς της έρευνας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εκπαιδευτικοί του δείγματος στο μεγαλύτερο ποσοστό τείνουν να συμφωνούν με την κρισιμότητα των κοινωνικών παραγόντων που οδηγούν στην αποτυχία των μαθητών στα μαθηματικά αλλά και με τη συμβολή του σχολικού περιβάλλοντος, της οικογένειας και των δικών τους καθημερινών πρακτικών στην τάξη σε αυτήν την κατεύθυνση. Ωστόσο, πρέπει να αναφερθεί ότι όσον αφορά το δικό τους ρόλο και συμβολή στο φαινόμενο, εμφανίζονται σύμφωνοι σε ορισμένες περιπτώσεις και αβέβαιοι σε άλλες, δείχνοντας τον έντονο προβληματισμό τους για την αποτελεσματική διαχείριση μια σύνθετης κοινωνικο-πολιτισμικά σχολικής τάξης. ____________________________________________________________________________________ School failure in mathematics is a complex problem that arises from the combination of cognitive, emotional and social factors that interact with each other. This study attempts to investigate social factors considered by primary education teachers to lead a student to failing in school mathematics. The review of the literature focuses on the student, the family and the broader social environment, especially on the school and the teacher who are the fundamental factors of school failure in mathematics. Also, teachers’ perceptions regarding how a series of factors affect students’ success or failure in mathematics are discussed. The empirical part of the study presents the methodology, the results and the conclusions related to the conceptions of 133 in-service primary teachers of Western Thessaloniki, who answered to questions of a questionnaire constructed for the purposes of the study. The results showed that the majority of the subjects tend to agree on the relevance of social factors to the failure of students in mathematics and on the contribution of the school environment, family and their own everyday classroom practices to this direction. However, it should be noted that, concerning their own role in students’ failure in school mathematics, they appear to agree in some cases and be uncertain in others, indicating intense skepticism about their effective management of a socio-culturally complex class