Εκπαίδευση προπτυχιακών εκπαιδευτικών στο διδακτικό σχεδιασμό με βάση το Αναλυτικό Πρόγραμμα της Μελέτης Περιβάλλοντος και παράγοντες που τον επηρεάζουν

Abstract

Η εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων και χαρακτηριστικών στη διδασκαλία αποτελεί ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα για τους εκπαιδευτικούς οποιασδήποτε βαθμίδας. Στην παρούσα έρευνα μελετούμε την εξέλιξη προπτυχιακών εκπαιδευτικών στο διδακτικό σχεδιασμό με βάση το αναλυτικό πρόγραμμα και στην υιοθέτηση των καινοτομικών χαρακτηριστικών που αυτό έχει για το μάθημα της «Μελέτης Περιβάλλοντος», καθώς και παράγοντες που επηρεάζουν τους συμμετέχοντες να υιοθετήσουν τα χαρακτηριστικά αυτά. Επιπλέον, μελετήθηκε και ο ρόλος της συνεργασίας μεταξύ των φοιτητών/τριών στην ικανότητα διδακτικού σχεδιασμού τους. Στην έρευνα συμμετείχαν δεκαεπτά (17) προπτυχιακοί φοιτητές/τριες του Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, οι οποίοι παρακολούθησαν το μάθημα «Διδακτική της Μελέτης Περιβάλλοντος». Το συγκεκριμένο μάθημα υλοποιήθηκε σε δεκατρείς (13) τρίωρες συναντήσεις, κατά τη διάρκεια των οποίων κάθε ομάδα είχε αναλάβει από κοινού μια ενότητα για την οποία οργάνωνε συνεργατικά το διδακτικό σχεδιασμό, με βάση τα καινοτομικά χαρακτηριστικά του Αναλυτικού προγράμματος. Στη συνέχεια, ακολουθούσε η εφαρμογή της ενότητας αυτής σε πραγματική τάξη και στο τέλος αξιολόγηση της διδασκαλίας στο χώρο του Πανεπιστημίου. Τα ερευνητικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ο ατομικός διδακτικός σχεδιασμός μιας ενότητας στην αρχή («Το νερό») και μιας ενότητας στη λήξη του εξαμήνου («Ο προσανατολισμός»), καθώς και οι συνεντεύξεις των υποψηφίων εκπαιδευτικών που ελήφθησαν μετά τη λήξη του εξαμήνου. Από την ανάλυση των δεδομένων προκύπτει, ότι η διδακτική παρέμβαση βελτίωσε κατά πολύ τις ικανότητες των προπτυχιακών εκπαιδευτικών στο διδακτικό σχεδιασμό, καθώς μετά τη συμμετοχή τους στο μάθημα, σχεδόν όλοι υιοθετούν καινοτόμες μεθόδους στο σχεδιασμό της διδασκαλίας τους, όπως αυθεντικά περιβάλλοντα μάθησης, καλλιέργεια γλώσσας και επιχειρήματος, εγκόλπωση ΤΠΕ στη διδασκαλία, άνοιγμα στον πολιτισμό και ανάπτυξη των δεξιοτήτων των μαθητών (αύξηση βαθμού αυτενέργειας). The implementation of innovative methods and characteristics in teaching is a very important achievement for teachers of any level. In this research we study the development of pre-service primary teachers in instructional design based on the curriculum and the adoption of its innovative, for the subject “Studies for the Environment” and the factors that influence participants to adopt these features. In addition, we studied the role of cooperation among students in their team teaching/team working ability. The study involved seventeen pre-service teachers from the Department of Primary Education, University of Western Macedonia, who attended the course "Teaching of Studies for the Environment". The course was implemented in thirteen (13) three-hour long sessions, during which, in each group of pre-service teachers had assigned a whole section of curricula (6-10 hours). Pre-service teachers had to collaboratively organize the instructional design and implementation of teaching of the particular section, based on the respective innovative features of the curriculum. Teachings were implemented each week in actual classrooms, followed by afternoon University meeting for their evaluation. As research tools were used the individual instructional design at the beginning (''The water cycle'') and at the end of the semester (‘’Orientation’’), and the interviews of pre-service teachers received after the end of the semester. For the analysis,…. Findings indicate, that teaching intervention significantly improved the abilities of pre-service teachers on instructional design, and after participating in the course, almost all of them adopted innovative methods in the instructional design of their teaching, like the inclusion of authentic learning environments in their teaching, the use of language culture and argument, incorporation of ICTs in teaching process, opening to the culture and development of students' skills (self-motivation degree increase).