Διδασκαλία λεξιλογίου και γραμματικής με χρήση νέων τεχνολογιών: εφαρμογή στο Δημοτικό σχολείο

Abstract

Η σημερινή εκπαιδευτική πραγματικότητα είναι πολυσύνθετη και καθορίζεται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του σκηνικού της, σε όλα σχεδόν τα διδακτικά αντικείμενα, παίζουν τα τελευταία χρόνια οι Νέες Τεχνολογίες, που αναφέρονται στα ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ ως Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ). Η αξιοποίησή τους στα σχολικά περιβάλλοντα δεν είναι όμως πάντοτε δεδομένη. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει τη χρησιμότητα των Νέων Τεχνολογιών στο γλωσσικό μάθημα. Αντικείμενο της μελέτης αποτελούν τα Ηλεκτρονικά Σώματα Κειμένων (ΗΣΚ), και ιδιαίτερα εξετάζεται αν η αξιοποίησή τους συμβάλλει στην διδασκαλία του λεξιλογίου και της γραμματικής. Για τη διερεύνηση των παραπάνω, πραγματοποιήθηκαν διδασκαλίες σε δύο τμήματα Ε΄ τάξης δημοτικού: στο ένα τμήμα αξιοποιώντας ΗΣΚ στη διδασκαλία του λεξιλογίου, ενώ στο δεύτερο διδάσκοντας το λεξιλόγιο μόνο μέσα από τα υπάρχοντα σχολικά εγχειρίδια. Με τη διεξαγωγή pre-test και post-test, επιδιώχθηκε να συγκριθούν οι επιδόσεις των μαθητών των δύο ομάδων για τις υπό εξέταση λέξεις και φράσεις. Από τα δεδομένα προκύπτει ότι η ομάδα που χρησιμοποίησε ΗΣΚ στις διδακτικές παρεμβάσεις, κατέκτησε τις διδαχθείσες έννοιες καλύτερα και πιο μακροπρόθεσμα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Τα αποτελέσματα φωτίζουν το δρόμο για ευρύτερη, ουσιαστικότερη και πιο πολύπλευρη χρήση των ΗΣΚ στο μάθημα της Γλώσσας και κατ’ επέκταση και σε άλλα αντικείμενα. The current school education reality is complex and multivariate. In determining the educational scene, a significant role is played by technology, referred in curricula as Information and Communication Technologies (ICT), but their exploitation in school environments is not always a given. The purpose of this thesis is to investigate the utility of ICT in language studies. Focusing on Electronic Language Corpora, we intend to define whether this exploitation contributes to the teaching of vocabulary and grammar in primary school. For the investigation, vocabulary teaching courses were performed in two fifth grade classes, where one group worked using language corpora and the other group (control - group) was taught only using the existing textbooks. By conducting pre- and post-tests, we aimed to compare both groups performance of the words. Research data suggested the group that used corpora in the teaching courses, proved to be more benefitted, compared to the control group, in terms of better understanding the words and phrases meanings and use and keeping them in long term memory. The results show the way for broader, more substantial and versatile use of corpora in the language courses and furthermore in other subjects.