Πιασ’ του πεύκου μια βελόνα να παίξει ο δίσκος πέλαγα: Η ποιητική του στίχου της Λίνας Νικολακοπούλου

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού προγράμματος «Δημιουργικής Γραφής» στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και εστιάζει στη μελέτη της ιδιαίτερης γραφής της Ελληνίδας στιχουργού, Λίνας Νικολακοπούλου, στοιχείο το οποίο αποδεικνύει και την τεράστια απήχηση και αποδοχή των στίχων της σε ένα ευρύ φάσμα της ελληνικής κοινωνίας κατά τη διάρκεια τεσσάρων δεκαετιών συνεχούς παρουσίας (1981-2020). Η ερευνητική προσέγγιση στην παρούσα μελέτη επί του έργου της στιχουργικής παραγωγής της Νικολακοπούλου επέλεξε το ποιοτικό παράδειγμα της έρευνας και συγκεκριμένα την ανάλυση περιεχομένου. Ειδικότερα, κατόπιν καταγραφής του δείγματος και συλλογής δεδομένων από τον Τύπο και το Διαδίκτυο, κυρίως συνεντεύξεις και άρθρα που αναδείκνυαν την ποιητική αξία της στιχουργικής τέχνης της Νικολακοπούλου, αποπειράθηκε η μελέτη του δείγματος ως προς το περιεχόμενο και τα τεχνικά χαρακτηριστικά. Εντοπίστηκαν θέματα που συναντώνται ως μοτίβα περιεχομένου στο έργο της, ενώ στη συνέχεια έγινε κατηγοριοποίηση των θεμάτων σε επιμέρους θεματικές κατηγορίες. Παράλληλα, αναζητήθηκαν τα κυρίαρχα μετρικά συστήματα και τα είδη ομοιοκαταληξίας που απαντούν στο στιχουργικό της έργο. Τέλος, πραγματοποιήθηκε μελέτη της ιστορικής εξέλιξης της ποιητικής της Νικολακοπούλου μέσα από τα αποτελέσματα και τα στοιχεία που αναδείχθηκαν αναφορικά τόσο με το περιεχόμενο όσο και με τα υπό εξέταση τεχνικά χαρακτηριστικά. Η ερευνητική δοκιμή ανέδειξε τα θεματικά μοτίβα του έρωτα, των προβληματισμών κοινωνικοπολιτικής και υπαρξιακής φύσης τα οποία διαχέονται σε όλο το βεληνεκές του στιχουργικού έργου της Νικολακοπούλου, γεγονός που αποδεικνύει την πολυπρισματική και ιδιαίτερη γραφή της η οποία δεν περιορίζεται σε εξιστόρηση προσωπικών «ιστοριών», αλλά γίνεται μάρτυρας ατομικού και κοινωνικού αισθήματος και βιώματος, καταγραφέας ακανθωδών ζητημάτων για τον σύγχρονο άνθρωπο, όπως είναι τα όρια της προσωπικής ελευθερίας, η επίτευξη της ευδαιμονίας, η μοναξιά, οι ρευστές ανθρώπινες σχέσεις, η μετανάστευση, η οικολογική καταστροφή, οι φρενήρεις ρυθμοί της καθημερινότητας, τα οικονομικά προβλήματα κ.α. Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η εξέλιξη που σημειώνεται μέσα από την ποιητική ωρίμαση της στιχουργού στο πέρασμα των χρόνων τόσο αναφορικά με το περιεχόμενο όσο και με την επιλογή των τεχνικών χαρακτηριστικών. Abstract The present thesis was prepared in the framework of the Master's program "Creative Writing" at the University of Western Macedonia and focuses on the study of the particular writing of the Greek lyricist, Lina Nikolakopoulou, which proves the enormous impact and acceptance of her lyrics in a wide range of Greek society during four decades of continuous presence (1981-2020). The research approach in this study on Nikolakopoulou's lyrical output followed the qualitative research paradigm, namely content analysis. Specifically, after recording the sample and collecting data from the press and the Internet, mainly interviews and articles that highlighted the poetic value of Nikolakopoulou's lyric art, an attempt was made to study the sample in terms of content and technical characteristics. Themes that occur as content motifs in her work were identified, and then the themes were categorized into sub-thematic categories. At the same time, the dominant metrical systems and rhyme types found in her lyrical work were sought. Finally, a study of the historical development of Nicolakopoulou's poetics was carried out through the results and the data that emerged regarding both the content and the technical features under examination. The research test highlighted the thematic motifs of love, socio-political and existential concerns which are spread throughout the range of Nikolakopoulou's lyrical work, a fact which proves her versatile and particular writing which is not limited to the narration of personal "stories", but becomes a witness of individual and social feeling and experience, a recorder of thorny issues for modern man, such as the limits of personal freedom, the achievement of bliss, loneliness, fluid human relationships, migration, ecological disaster, the frenetic pace of everyday life, economic problems, etc. α. Finally, of particular interest is the evolution that takes place through the poetic maturation of the lyricist over the years, both in terms of content and choice of technical features.