Χαρακτηριστικά προσωπικότητας και Θετική ψυχολογία: μια διερεύνηση συσχέτισης σε φοιτητές της σχολής Καλών Τεχνών

Abstract

Μέχρι στιγμής δεν έχουν δημοσιευθεί πολλές μελέτες που να εξετάζουν έννοιες όπως η προσωπικότητα και τα συναισθήματα στον καλλιτεχνικό πληθυσμό. Η παρούσα έρευνα αποσκοπεί αφενός να διερευνήσει τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας και το βαθμό βίωσης των θετικών και αρνητικών συναισθημάτων σε φοιτητές Καλών Τεχνών και αφετέρου να εξετάσει τη σχέση μεταξύ προσωπικότητας και συναισθημάτων, αλλά και τη σχέση αυτών των δύο με τους κοινωνικό – δημογραφικούς παράγοντες του φύλου και του τόπου διαμονής των συγκεκριμένων φοιτητών. Το δείγμα αποτελείται από 104 ενήλικα άτομα (Ν=70 γυναίκες) που σπουδάζουν εικαστικές τέχνες σε σχολές Καλών Τεχνών στην Ελλάδα. Στην μελέτη χρησιμοποιήθηκαν το Ερωτηματολόγιο των Πέντε Παραγόντων Προσωπικότητας NEO (NEO-FFI) που εξετάζει τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας και η Κλίμακα Θετικών Συναισθημάτων (mDES) που ελέγχει τη συχνότητα βίωσης θετικών και αρνητικών συναισθημάτων. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι οι πέντε παράγοντες της προσωπικότητας εμφανίζονται στο δείγμα σε μέτριο προς υψηλό βαθμό, ενώ ο παράγοντας που αναδείχτηκε συγκριτικά περισσότερο στους φοιτητές ήταν αυτός της Δεκτικότητας στην εμπειρία. Αμέσως μετά ακολούθησαν με τη σειρά η Προσήνεια, ο Νευρωτισμός, η Ευσυνειδησία και τέλος η Εξωστρέφεια. Ακόμη, αναφορικά με τη σχέση των χαρακτηριστικών προσωπικότητας και των κοινωνικο – δημογραφικών στοιχείων που εξετάστηκαν, βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση στον παράγοντα του Νευρωτισμού ανάλογα με το φύλο, καθώς βρέθηκε πως οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα Νευρωτισμού συγκριτικά με τους άνδρες, ενώ δεν εμφανίστηκαν στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις ανάμεσα στους παράγοντες της προσωπικότητας και τον τόπο διαμονής. Στη συνέχεια, όσον αφορά τα συναισθήματα, διαπιστώθηκε ότι το δείγμα βιώνει πιο συχνά θετικά παρά αρνητικά συναισθήματα, ενώ δεν βρέθηκε κάποια στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση τόσο στα θετικά, όσο και στα αρνητικά συναισθήματα με βάση το φύλο και τον τόπο διαμονής. Τέλος, για τη σχέση προσωπικότητας και συναισθημάτων, διαπιστώθηκαν στατιστικά σημαντικές θετικές συσχετίσεις μέτριας ισχύος, μεταξύ των υποκλιμάκων των θετικών συναισθημάτων και της Εξωστρέφειας, της Προσήνειας και της Ευσυνειδησίας και αντίστοιχα μεταξύ της υποκλίμακας των αρνητικών συναισθημάτων και του Νευρωτισμού. Παρ’ όλα αυτά, η γενικευσιμότητα των ευρημάτων της μελέτης είναι περιορισμένη λόγω μεθοδολογικών ζητημάτων. Για τον λόγο αυτό, κρίνεται απαραίτητη η μελλοντική διεξαγωγή περισσότερων ερευνών για την εις βάθος διερεύνηση της προσωπικότητας και του συναισθηματικού κόσμου των καλλιτεχνών με στόχο την πληρέστερη κατανόησή τους. _______________________________________________________________________________________________________________________ So far, not many studies have been published that examine concepts such as personality and emotions in the artistic population. The present research aims on the one hand to investigate the personality characteristics and the degree of experiencing positive and negative emotions in Fine Arts students and on the other hand to examine the relationship between personality and emotions, but also the relationship of these two with the socio-demographic factors of gender and of the place of residence of the specific students. The sample consists of 104 adults (N=70 women) studying visual arts in Fine Arts schools in Greece. The study used the NEO Five-Factor Personality Questionnaire (NEO-FFI), which examines personality traits, and the modified Differential Emotions Scale (mDES), which tests the frequency of experiencing positive and negative emotions. The statistical analysis of the data showed that the five personality factors appear in the sample to a moderate to high degree, while the factor that stood out comparatively more among the students was that of Openness to experience. Right after that, Agreeableness, Neuroticism, Conscientiousness and finally Extraversion followed in order. Furthermore, with regard to the relationship between the personality characteristics and the socio-demographic elements examined, a statistically significant difference was found in the Neuroticism factor according to gender, as it was found that women show higher levels of Neuroticism compared to men, while no statistically significant differences were found correlations between personality factors and place of residence. Then, regarding emotions, it was found that the sample experiences positive emotions more often than negative emotions, while no statistically significant difference was found in both positive and negative emotions based on gender and place of residence. Finally, for the relationship between personality and emotions, statistically significant positive correlations of moderate strength were found between the subscales of positive emotions and Extraversion, Agreeableness and Conscientiousness, and respectively between the subscale of negative emotions and Neuroticism. Nevertheless, the generalizability of the study findings is limited due to methodological issues. For this reason, it is necessary to carry out more research in the future for the in-depth investigation of the personality and the emotional world of the artists with the aim of a more complete understanding.