Η χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για τη διδασκαλία του προσφυγικού στο Λύκειο. Αξιοποίηση στίχων του Αλκίνοου Ιωαννίδη σε δημιουργικές προτάσεις ανά τάξη

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται σε δύο κύριες θεματικές ενότητες: την έννοια του πρόσφυγα και τις ψηφιακές τεχνολογίες, καθώς και τη δημιουργική γραφή και τη βιωμένη εμπειρία της προσφυγιάς μέσα από την τέχνη των στίχων του Αλκίνοου Ιωαννίδη. Στο πρώτο κεφάλαιο, η εργασία ξεκινά με την αποσαφήνιση του όρου «πρόσφυγας» και εξετάζει τις αιτίες υποχρεωτικής μετακίνησης πληθυσμών, καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες. Στη συνέχεια, εστιάζει στις ψηφιακές τεχνολογίες και ειδικότερα στις εφαρμογές τους στην εκπαίδευση. Αναλύονται οι θεωρίες μάθησης που υποστηρίζουν τις εκπαιδευτικές εφαρμογές των νέων τεχνολογιών, και μελετάται η διδακτική και παιδαγωγική ετοιμότητα των εκπαιδευτικών στη χρήση αυτών των τεχνολογιών. Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία και οι πολυμεσικές εφαρμογές παρουσιάζονται ως εργαλεία για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το δεύτερο κεφάλαιο επικεντρώνεται στη δημιουργική γραφή, με έμφαση στις εννοιολογικές προσεγγίσεις και τη θέση της στην Ελλάδα. Εξετάζει την εφαρμογή της δημιουργικής γραφής στην εκπαιδευτική πράξη, με ειδική αναφορά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Παρουσιάζεται, με άλλα λόγια, ως εργαλείο που μπορεί να ενισχύσει τη μαθησιακή εμπειρία, προσφέροντας στους μαθητές έναν τρόπο να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζεται η ζωή και το έργο του Αλκίνοου Ιωαννίδη, εστιάζοντας ιδιαίτερα στους στίχους του που περιγράφουν τη βιωμένη εμπειρία της προσφυγιάς. Αναλύονται τα γεγονότα της Κύπρου και η σχέση του Ιωαννίδη με την Κύπρο. Παράλληλα, οι στίχοι του προσεγγίζονται λογοτεχνικά. Ο Ιωαννίδης αποτυπώνει τις δυσκολίες και τα συναισθήματα των προσφύγων, με τη μουσική και την τέχνη του να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην κατανόηση και την έκφραση αυτών των εμπειριών. Το τελευταίο κεφάλαιο επικεντρώνεται στη διδασκαλία του προσφυγικού ζητήματος στο λύκειο μέσω ψηφιακών τεχνολογιών. Παρουσιάζονται δημιουργικές προτάσεις για κάθε τάξη του λυκείου: Α', Β' και Γ' λυκείου. Αυτές οι προτάσεις περιλαμβάνουν τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και εφαρμογών για την ενίσχυση της διδασκαλίας και την ευαισθητοποίηση των μαθητών απέναντι στα προβλήματα των προσφύγων. Οι προτάσεις αυτές στοχεύουν να προσφέρουν πρακτικά παραδείγματα και δραστηριότητες που μπορούν να ενσωματωθούν στην καθημερινή εκπαιδευτική πρακτική. Η εργασία συνδέει τις ψηφιακές τεχνολογίες και τη δημιουργική γραφή με την εκπαιδευτική διαδικασία και την κατανόηση της προσφυγικής εμπειρίας, προτείνοντας την αξιοποίησή τους ως μέσα για την ενίσχυση της εκπαίδευσης και την ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών απέναντι στα προβλήματα των προσφύγων.

ABSTRACT

This paper focuses on two main thematic areas: the concept of refugees and digital technologies, as well as creative writing and the lived experience of refugees through the poetry of Alkinoos Ioannidis. In the first chapter, the paper begins with clarifying the term "refugee" and examines the causes of forced population displacement, along with the challenges refugees face. Then shifts focus to digital technologies, particularly their applications in education. The study analyzes learning theories that support the educational applications of new technologies, and investigates educators' readiness in using these technologies. The introduction of new technologies into teaching and their multimedia applications are presented as tools to enhance the educational process. The second chapter centers on creative writing, emphasizing its conceptual approaches and its place in Greece. It explores the implementation of creative writing in educational practice, with specific reference to secondary education. It is presented as a tool that can enhance the learning experience by offering students a way to express their thoughts and emotions. The third chapter examines the life and work of Alkinoos Ioannidis, focusing particularly on his lyrics that describe the lived experience of refugees. It analyzes the events in Cyprus and Ioannidis's relationship with Cyprus. Additionally, his lyrics are approached from a literary perspective, portraying the difficulties and emotions of refugees, with music and art playing a crucial role in understanding and expressing these experiences. The final chapter focuses on teaching refugee issues in high school through digital technologies. It presents creative proposals for each grade level: 10th, 11th, and 12th grades. These proposals include the use of digital tools and applications to enhance teaching and raise students' awareness of refugee issues. These proposals aim to provide practical examples and activities that can be integrated into everyday educational practice. The paper connects digital technologies and creative writing with the educational process and understanding of the refugee experience, proposing their utilization as means to enhance education and sensitize students to refugee issues.