Ανιχνεύοντας τη λογοτεχνική δημοσιογραφία στον ημερήσιο Τύπο του ελληνικού Μεσοπολέμου: από το ληστρικό ρεπορτάζ στη νέα δημοσιογραφία (1926-1930)

Abstract

Σκοπός της εργασίας είναι να συμβάλει στην αναζήτηση των ριζών της λογοτεχνικής/νέας δημοσιογραφίας στον ελληνικό ημερήσιο Τύπο. Ειδικότερα, κεντρική της επιδίωξη είναι να αναδείξει την ανάπτυξη της λογοτεχνικής/νέας δημοσιογραφίας σε συνάρτηση με άλλα είδη αφηγήσεων που εντοπίζονται στα φύλλα των μεσοπολεμικών εφημερίδων, όπως το ληστρικό ρεπορτάζ και κατ’ επέκταση το ληστρικό μυθιστόρημα, κατά τη διάρκεια της περιόδου 1926-1930.

Στο Α΄ μέρος της εργασίας γίνεται προσπάθεια να αναδειχτεί ότι η νέα δημοσιογραφία, ως είδος εφημεριδικής αφήγησης, εκφράζει και αντανακλά τη νεωτερική μορφή οργάνωσης της εξουσίας και του ελληνικού κράτους σε αντίθεση και σύγκρουση με τις αντίστοιχες παραδοσιακές μορφές που εκφράζονται και αντανακλώνται στις αφηγήσεις των ληστρικών ρεπορτάζ και μυθιστορημάτων. Με άλλα λόγια, επιχειρείται να αποδειχθεί ότι η σύγκρουση νεωτερικών και παραδοσιακών δομών εξουσίας, που διεξήχθη με ιδιαίτερη σφοδρότητα κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού της δεύτερης δεκαετίας του 20ού αιώνα στο εσωτερικό του ελληνικού κράτους και εκφράστηκε κυρίως μέσα από τη σύγκρουση κράτους–ληστείας, καθρεφτίζεται όχι μόνο στο περιεχόμενο των εφημεριδικών αφηγήσεων αλλά ακόμα και στη μορφή τους.

Στο Β΄ μέρος της εργασίας, επιχειρείται μια δημιουργική ανασύνθεση αυτής της συγκρουσιακής συνομιλίας μεταξύ πόλης και υπαίθρου, μεταξύ ληστρικού ρεπορτάζ και νέας δημοσιογραφίας, μεταξύ κράτους και ληστείας. Ως αφηγητής χρησιμοποιείται ο ρεπόρτερ Μ. Γοργός, ο οποίος είναι ένα φανταστικό πρόσωπο, πλασμένο από τα υλικά με τα οποία οι δημοσιογράφοι του Μεσοπολέμου αυτοπαρουσιάζονται ως ήρωες στις αφηγήσεις της νέας δημοσιογραφίας. Πρώτη ύλη αποτέλεσαν δεκάδες ρεπορτάζ από το 1924 μέχρι το 1930 στις εφημερίδες Μακεδονικά Νέα, Ακρόπολις, Εσπερινή, Θεσσαλία και Λαϊκή Φωνή (Βόλου). The aim of the project is to contribute to the search for the roots of literary/new journalism in the Greek daily press. In particular, its central aim is to highlight the development of literary/new journalism in relation to other types of narratives found in the interwar newspapers, such as the bandit report and, by extension, the bandit novel, during the period 1926-1930.

In Part A of the paper, an attempt is made to show that the new journalism, as a type of newspaper narrative, expresses and reflects the modern form of organization of power and the Greek state in contrast and conflict with the corresponding traditional forms expressed and reflected in the narratives of the bandit reports and novels. In other words, it is attempted to show that the conflict between modern and traditional power structures, which was conducted with particular ferocity during the second half of the second decade of the twentieth century within the Greek state and expressed mainly through the state-robbery conflict, is reflected not only in the content of the newspaper narratives but even in their form.

In the second part of the work, a creative reconstruction of this conflictual conversation between city and countryside, between bandit report and new journalism, between the state and robbery is attempted. The narrator used is the reporter M. Gorgos, who is a fictional character, created from the materials with which interwar journalists present themselves as heroes in the narratives of new journalism. Dozens of reports from 1924 to 1930 in the newspapers Macedonian News, Acropolis, Esperini, Thessalia and Laiki Foni (Volos) were the raw material.