Η έννοια της παιδικότητας και η παιδική ηλικία στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο: σύγκριση του λογοτεχνικού έργου «Ο μικρός πρίγκιπας» του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ με την αντίστοιχη δραματική ταινία κινουμένων σχεδίων
Abstract
Η στενή κεντρική προβληματική της μελέτης αφορά στην έννοια της παιδικότητας και της παιδικής ηλικίας στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, η οποία όμως επεκτείνεται στο θέμα της διασκευής των λογοτεχνημάτων στη μεγάλη οθόνη και σε εκείνο του κινηματογράφου κινουμένων σχεδίων. Με την προσέγγιση και ανάλυση των ανωτέρω θεματικών οικοδομείται το θεωρητικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο γίνεται η σύγκριση του λογοτεχνικού έργου του Antoine de Saint-Exupéry «Μικρός Πρίγκιπας» με την animated κινηματογραφική διασκευή του 2015 σε σκηνοθεσία του Mark Osborne. Το πρακτικό μέρος της εργασίας είναι δημιουργικό, καθώς περιλαμβάνει τη σύνταξη ενός ποιήματος σε ελεύθερο στίχο εμπνευσμένο από την ιστορία του μικρού ήρωα. Το ποίημα αυτό αποτελεί ένα έμπρακτο παράδειγμα μετασχηματισμού ενός λογοτεχνήματος σε ένα άλλο μέσο, από το οποίο αναδύονται επίσης, ζητήματα παιδικότητας και παιδικής ηλικίας.
Μεταξύ των σημαντικότερων ευρημάτων της εργασίας είναι ότι η λογοτεχνία και ο κινηματογράφος βρίσκονται σε μια μακρόχρονη διαλεκτική σχέση που -παρά τις διαφορές- δημιουργεί μια ιδιαίτερη δυναμική η οποία εισπράττεται από το κοινό, ότι η διασκευή δεν είναι ποτέ πιστή αντιγραφή, αλλά δημιουργική επαναδιαπραγμάτευση ενός έργου, ότι υπάρχει θετικός αντίκτυπος των κινηματογραφικών διασκευών στην υποδοχή και τη δημοτικότητα των πρωτότυπων λογοτεχνικών έργων, ότι η λογοτεχνική και κινηματογραφική απεικόνιση των παιδιών έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές, εφόσον τα τελευταία είναι δομικό συστατικό της κοινωνίας και αντιπροσωπεύονται από την εξελισσόμενη κοινωνική κατασκευή «παιδική ηλικία», ότι κατά καιρούς παρουσιάζονται ως αθώα, αφελή ή περίεργα, ως ηθικά προβληματικά και προβληματισμένα, ως δυναμικές «πριγκίπισσες», ως έξυπνα, θαρραλέα και αποφασιστικά, ως φανταστικά και ζωόμορφα, ως καλοί φίλοι και εν-συναισθητικοί, ως διαφορετικά και ποικιλόμορφα, ως αστεία και καρικατούρες, ως περίπλοκες προσωπικότητες, ως παραβατικά στοιχεία και μικρο-εγκληματίες.
Όσον αφορά στη σύγκριση του «Μικρού Πρίγκιπα» του Saint-Exupéry και του «Μικρού Πρίγκιπα» του Osborne διαπιστώθηκε ότι ο τελευταίος γνώριζε ότι η απόδοση της κλασικής ιστορίας έπρεπε να μεταφερθεί με προσοχή και λεπτότητα στη μεγάλη οθόνη. Επέλεξε να μην παρεκκλίνει από την κεντρική ουσία της αρχικής ιστορίας και να την αποδώσει κινηματογραφικά με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσελκύσει ένα καινούριο κοινό. Συνδύασε τις τεχνικές του ψηφιακού animation και του stop motion για να οπτικοποιήσει το διαχρονικό παραμύθι (stop motion) εντός μιας πιο «πεζής» ιστορίας (ψηφιακό animation), επιτυγχάνοντας έτσι ένα αρμονικό «πάντρεμα» της κλασικής λογοτεχνικής ιστορίας με μια πρωτότυπη ιστορία καθημερινότητας. Κάτι ανάλογο συνέβη και στο δημιουργικό μέρος όπου η γραπτή φωνή της δημιουργού, αν και βασίστηκε στην ιστορία του «Μικρού Πρίγκιπα», οδήγησε στη σύνθεση μια εντελώς μοναδικής και ξεχωριστής διασκευής της.
Abstract
The narrow central problematic of the study concerns the concept of childhood in literature and cinema, which, however, extends to the subject of the adaptation of literary works on the big screen and that of animated cinema. With the approach and analysis of the above topics, the theoretical background is built upon which the comparison of Antoine de Saint-Exupéry's literary work "The Little Prince" with the animated film adaptation of 2015 directed by Mark Osborne is made. The practical part of the assignment is creative, as it involves writing a poem in free verse inspired by the story of the little hero. This poem is a practical example of the transformation of a piece of literature into another medium, from which issues of childhood also emerge.
Among the most important findings of the work are that literature and cinema are in a long-standing dialectical relationship that, despite the differences, creates a special dynamic that is received by the audience, that the adaptation is never a faithful copy, but a creative re-realization of a work, that there is a positive impact of film adaptations on the reception and popularity of original literary works, that the literary and cinematic portrayal of children has undergone significant changes, since the latter are a structural component of society and are represented by the evolving social construction of "childhood", that at times they are presented as innocent, naive or curious, as morally problematic and troubled, as dynamic "princesses", as intelligent, courageous and determined, as fantastic and animalistic, as good friends and empathetic, as different and diverse, as funny and caricatures , as complex personalities, as delinquent elements and petty criminals.
When comparing Saint-Exupéry's "The Little Prince" and Osborne's "The Little Prince" it was found that the latter knew that the performance of the classic story had to be carefully and delicately transferred to the big screen. He chose not to deviate from the central essence of the original story and render it cinematic in such a way as to attract a new audience. He combined the techniques of digital animation and stop motion to visualize the timeless tale (stop motion) within a more "pedantic" story (digital animation), thus achieving a harmonious "marriage" of the classic literary story with an original everyday story. Something similar happened in the creative part where the author's written voice, although based on the story of "The Little Prince", led to the composition of a completely unique and special arrangement of hers.