Γλώσσα και πολιτική: η χρήση των κοινωνικών δικτύων Tik tok, Instagram και Facebook

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στη γλώσσα που χρησιμοποιούν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τα σύγχρονα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, το διαδίκτυο και, προ πάντων, οι πολιτικοί αρχηγοί σε αυτά. Ανατρέχοντας στη βιβλιογραφία, αρχικά στο πρώτο κεφάλαιο θα εστιάσουμε στον ρόλο των ΜΜΕ ως μέσων διαμόρφωσης γνώμης, κουλτούρας και ιδεολογιών, εστιάζοντας περισσότερο στην αρνητική πλευρά τους, καθώς είναι αυτή που γίνεται δυσκολότερα αντιληπτή. Είναι αυτή που εκμεταλλεύονται προκειμένου να εξυπηρετήσουν πολιτικά και κοινωνικό-οικονομικά συμφέροντα, αλλά και στον λαϊκισμό στον οποίο καταφεύγουν για να επηρεάσουν την κοινή γνώμη. Τέλος θα γίνει μια μικρή αναφορά ως προς την χρήση των ΜΜΕ στην πολιτική επικοινωνία και συγκεκριμένα κατά τις προεκλογικές εκστρατείες στην χώρα μας παλιότερα. Στη συνέχεια, στο δεύτερο κεφάλαιο θ’ αναφερθούμε στο διαδίκτυο και στα σύγχρονα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Τα social media δίνουν την ευκαιρία στους πολιτικούς να αποκτήσουν περισσότερη οικειότητα και να έρθουν σε άμεση επαφή με τους ψηφοφόρους τους. Αποτελούν μια νέα μορφή διακυβέρνησης η οποία συμβάλλει στην οικουμενικότητα της είδησης και της εκάστοτε πληροφορίας, έχοντας άλλοτε θετικό και άλλοτε αρνητικό αντίκτυπο στη πολιτική επικοινωνία και στις αποφάσεις των πολιτών. Από την θετική πλευρά προάγουν την δημοκρατία και τον διάλογο. Από την άλλη υπάρχει ο κίνδυνος παραβίασης προσωπικών δεδομένων των πολιτών και της χειραγώγησής του. Επομένως είναι σημαντικά εργαλεία στο χώρο της πολιτικής και καθίστανται αντικείμενα «πολιτικής διπλωματίας» .Τέλος θα γίνει και μια αναδρομή ως προς την αυξητική τάση στην χρήση και στην εκμετάλλευση τους κατά στις προεκλογικές εκστρατείες. Έπειτα, στο τρίτο κεφάλαιο, θα αναφερθούμε στην «ξύλινη γλώσσα» των πολιτικών. Ένα αρνητικό φαινόμενο καθώς με τον τρόπο χρήσης της γλώσσας δημιουργείται η αίσθηση ότι δεν υπάρχει ειλικρίνεια ή προσπαθούν να κρύψουν πληροφορίες με απώτερο σκοπό να κερδίσουν την ψήφο εμπιστοσύνης του λαού στοχεύοντας αποκλειστικά στην ψηφοθηρία. Ύστερα θα γίνει αναφορά για τον λαϊκισμό και τις εκλογές. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζεται και αναλύεται διεξοδικά η χρήση του λόγου στα κυριότερα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (Facebook, Tic Toc, Instagram) από τον κύριο Μητσοτάκη και τον κύριο Τσίπρα προεκλογικά, στην εκστρατεία τους για τις εθνικές εκλογές το καλοκαίρι του 2023. Αντί επιλόγου, στα συμπεράσματα θα προκύψει πόσο αποτελεσματική είναι η χρήση των Social Media στην πολιτική επικοινωνία ακόμα και στην χώρα μας. Έχουν εισχωρήσει αποφασιστικά στην ζωή μας ανεξαρτήτως ηλικίας και έχουν καταστεί αντικείμενα προάσπισης πολιτικών συμφερόντων. Γνωρίζοντας όμως την γλώσσα και την πολιτική μπορούμε με κριτική σκέψη και ανάλυση να κρατήσουμε τα θετικά και να προάγουμε αυτά στο πλαίσιο της δημοκρατίας και της ευημερίας. _______________________________________________________________________________________________________________________________ This thesis focuses on the language used by the Mass Media, Social Networks, internet and above all, political leaders in these platforms. By reviewing the literature, the first chapter will focus on the role of the media as means of shaping opinions, culture, and ideologies, focusing more on their negative side, as it is the one that is harder to perceive. It is this side that they exploit to serve political and socio-economic interests, as well as the populism they resort to in order to influence public opinion. Finally, there will be a brief reference to the use of the media in political communication, specifically during election campaigns in our country in the past. In the second chapter, we will refer to modern Social Networks. Social media gives politicians the opportunity to gain more familiarity and come into direct contact with their voters. They constitute a new form of governance that contributes to the universality of news and information, having sometimes a positive and sometimes a negative impact on political communication and citizens' decisions. On the positive side, they promote democracy and dialogue. On the other hand, there is the risk of violating citizens' personal data and manipulating them. Therefore, they are important tools in the field of politics and become objects of "political diplomacy." Finally, there will be a review of the increasing trend in their use and exploitation during election campaigns. Then, in the third chapter, we will refer to the "wooden language" of politicians. A negative phenomenon as the way language is used creates the impression that there is no sincerity or that they are trying to hide information with the ultimate goal of gaining the trust vote of the people, exclusively aiming at vote-seeking. Then there will be a reference to populism and elections. In the fourth chapter, the use of language in the main Social Media (Facebook, TikTok, Instagram) by Mr. Mitsotakis and Mr. Tsipras during their pre-election campaigns for the national elections in the summer of 2023 is presented and analyzed in detail. Instead of a conclusion, the findings will show how effective the use of Social Media is in political communication even in our country. They have decisively penetrated our lives regardless of age and have become objects of defending political interests. However, by knowing the language and politics, we can, with critical thinking and analysis, keep the positives and promote them within the framework of democracy and prosperity.