dc.description.abstract | Η παρούσα εργασία πραγματεύεται την ιστορία 14 μοναστηριών της ακριτικής επαρχίας Πωγωνίου Ιωαννίνων και μίας σκήτης (ασκηταργιού). Η ίδρυση των μοναστηριών άρχισε στα τέλη της βυζαντινής περιόδου και τελείωσε στα τέλη του 17ου αιώνα. Ο μεγάλος αριθμός τους οφείλεται στις προσπάθειες των Βυζαντινών αυτοκρατόρων για τον εκχριστιανισμό της περιοχής και στη συνέχεια των Σλάβων ηγεμόνων για την αναχαίτιση του εξισλαμισμού και τη διατήρηση της Ορθοδοξίας στο Πωγώνι και την Ήπειρο. Από τα μοναστήρια που μελετήθηκαν μονάχα ένα, η Μονή Μολυβδοσκέπαστης, είναι σήμερα επανδρωμένο με μοναχούς. Κατά το παρελθόν όλα τα μοναστήρια λειτούργησαν και έδρασαν ως ανδρώα μοναστήρια. Η μελέτη μου απαρτίζεται από τα περιεχόμενα, τα προλεγόμενα, ένα χάρτη της επαρχίας Πωγωνίου, ένα κεφάλαιο αφιερωμένο στην πολυσχιδή προσφορά των ιερών μονών στο Πωγώνι και δεκαπέντε ξεχωριστά κεφάλαια, ένα για κάθε μοναστήρι. Διανθίζεται με πολλές ασπρόμαυρες και έγχρωμες κατατοπιστικές φωτογραφίες και αρχιτεκτονικά σχέδια και κλείνει με τον πίνακα της πλούσιας βιβλιογραφίας που χρησιμοποιήθηκε κατά τη συγγραφή της. Στην εισαγωγή της μελέτης γίνεται λόγος για την εθνική, πνευματική, οικονομική, πολιτισμική, οικολογική, ιατρική και κοινωνική προσφορά των ιερών μονών στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας. Χάρη σ’ αυτά διατηρήθηκε η ελληνική γλώσσα στην περιοχή και αποφεύχθηκε ο εξισλαμισμός των κατοίκων της. Κάθε μοναστήρι εξετάζεται ξεχωριστά. Γίνεται εκτενής λόγος για τη θέση, την ονομασία, το κτιριακό συγκρότημα, την αρχιτεκτονική, την αγιογράφηση, τα θαύματα, τα κειμήλια, τα σιγίλια, την περιουσία, τα μετόχια, το πανηγύρι, τους ηγούμενους και τους μοναχούς που το υπηρέτησαν. Σε δύο από αυτά, ήτοι στις μονές Σωσίνου και Μακραλέξη, γίνεται πρόσθετος λόγος για τα έργα αναστήλωσής τους. Καταβλήθηκε προσπάθεια, ώστε να απαλλαγεί η αφήγηση από ανακρίβειες του παρελθόντος σχετικά με τη χρονολογία ίδρυσης κάθε μονής και να αναγνωρισθεί ορθώς η κτητορική επιγραφή της. Εκτός από την πωγωνήσια καταγωγή μου, οι λόγοι που με ώθησαν να καταπιαστώ με τη συγγραφή της παρούσης μελέτης είναι η συγκέντρωση του διάσπαρτου υλικού, η προβολή των εκκλησιαστικών μνημείων Πωγωνίου σε πανελλήνια κλίμακα και η αφύπνιση των αρμοδίων φορέων για τη συντήρηση και αξιοποίησή τους με τη δημιουργία ρεύματος θρησκευτικού τουρισμού στην περιοχή. Ένας ακόμη στόχος μου είναι ν’ αποβεί η εργασία μου χρήσιμη στους μέλλοντες ιστορικούς και οδηγός ξενάγησης, που θα βοηθήσει τους Πωγωνήσιους να μάθουν καλύτερα την ιστορία τους και θα φέρει τη νεολαία του τόπου πιο κοντά στις ρίζες της.
This work is dealing with the history of fourteen monasteries and a hermitage of the akritic province Pogoni in Epirus. Their foundation started between the end of the Byzantine period and stopped at the end of the seventieth century during Turkish occupation. The great number of them is owed to the efforts of Byzantine emperors to christianize the inhabitants of Pogoni and Epirus, as well as the efforts of slav sovereigns to hold up the islamization and save the orthodoxy in the area. Nowadays, among the monasteries which have been studied only one (Molyvdoskepastos) is active and manned with monks. In ancient times all the monasteries were manned with male monks. My study consists of the index of contents, a prologue, a map of Pogoni’s province, a brief chapter for the multifarious offering of the monasteries in Pogoni and fifteen separated chapters, one for every convent. Besides, my work is decorated with many white-black and colored pictures and many architectural sketchs. At the end the reader will find an index of the rich bibliography. In the introduction are mentioned the national, spiritual introduction are mentioned the national and social offering of the monasteries during the difficult years of Turkish occupation. Thanks to the monasteries the greek language was maintained in the area and the islamization was hold up. Every monastery is examined separately. Denominations, buildings, architecture, hagiography, miracles, relics, sigillia, property, “metohia”, patronal festivals, abbots and monks are studied or mentioned in detail. Besides, my work is referring to the restoration and renewal of the monasteries Sossino and Makralexi. The existing epigraphies were red carefully and a great effort was made for the narration, to be free from incorrects of the past, as regards foundational chronologies. The motivities which pushed me to deal and write about monasteries are the follow: a) Pogoni is my native country. b) the gathering of the scattered material c) the projection and advertisement of the ecclesiastic monument on a large pan-hellenic scale d) the waking up of the competent authorities in order to conserve the monuments and make them worthy by creating a current of religious turism in the acritic Pogoni. Nowadays all the monasteries are accessible by car. My secret desire is to become my writing a guide for natives and foreigners and bring the youth near their roots. | en_US |