| dc.description.abstract | Το επίπεδο αναγνωστικής επάρκειας - ειδικά του κριτικού τύπου προσέγγισης - καθορίζει θεμελιακά και προαπαιτούμενα όχι μόνο την ακαδημαϊκή του εξέλιξη αλλά και το βαθμό ατομικής και κοινωνικής αυτοτέλειας που αναπτύσσει ο καθένας μας σε έναν κόσμο που «βομβαρδίζεται» από υπέρογκο πλήθος πληροφοριών ιδεολογικά φορτισμένων και αξιακά τοποθετημένων μέσω ποικιλόμορφων κειμενικών ειδών. Το πλαίσιο αυτό ανάγει τις στρατηγικές και ειδικότερα αυτές της κριτικής προσέγγισης ανάγνωσης σε κομβικούς παράγοντες ενίσχυσης και αναβάθμισης της αναγνωστικής αποτελεσματικότητας και θέτει τις διαδικασίες επίγνωσης και κατάκτησής τους σε βασική εκπαιδευτική προτεραιότητα. Η παρούσα εργασία, αναγνωρίζοντας τα ελλείμματα ενσωμάτωσης των στρατηγικών στον γλωσσοδιδακτικό προγραμματισμό της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αξιοποιώντας ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα μέσω εφαρμογής μικτής μεθοδολογίας, προτείνει ένα ερευνητικό μοντέλο ανίχνευσης, αποτύπωσης, επεξεργασίας, ταξινόμησης και αξιολόγησης των στρατηγικών ανάγνωσης των μαθητών του Γυμνασίου σε συσχετισμό με τρεις βασικές κατηγορικές παραμέτρους δημογραφικού και γλωσσομαθησιακού χαρακτήρα – το φύλο, την ηλικιακή διαβάθμιση, τις γλωσσικές επιδόσεις. Επίσης, αναζητά τις αλληλεπιδράσεις τους με το είδος, το εύρος και τη συχνότητα ενεργοποίησης από τους μαθητές συγκεκριμένων τύπων στρατηγικών, ταξινομημένων με νέο τυπολογικό εργαλείο, εστιάζοντας στην οριοθέτηση μιας καινοτόμας κατηγορίας στρατηγικών, αυτών της κριτικής προσέγγισης κειμένων, ώστε να αναδειχθούν αναγκαιότητες ή ελλείμματα του αναγνωστικού οπλοστασίου των υποκειμένων.
Οι ηλικιακά ωριμότεροι μαθητές/αναγνώστες με υψηλότερες γλωσσοαναγνωστικές επιδόσεις (γ΄ γυμνασίου με υψηλές βαθμολογίες) σε σχέση με μαθητές χαμηλών επιδόσεων της πρώτης ηλικιακής βαθμίδας (α΄ γυμνασίου) αξιοποιούν ποσοτικά ένα σαφώς μεγαλύτερο εύρος στρατηγικών ανάγνωσης και ποιοτικά πιο σύνθετων και απαιτητικών, όπως βαθιάς επεξεργασίας και κριτικής προσέγγισης των κειμένων, οι οποίες αναγνωρίζονται ως προϋποθέσεις μιας δημιουργικής και αυτόνομης, κριτικής αναγνωστικής πρόσκτησης, ισάξιας των απαιτήσεων του σύγχρονου γίγνεσθαι. Η μεταβλητή του φύλου δε φαίνεται να αλληλεπιδρά με τη χρήση τους. Παράλληλα, υπερτερούν σε μεταγνωστικό επίπεδο, που σημαίνει ότι αναγνωρίζουν και αποφασίζουν πιο πετυχημένα και ευέλικτα πότε, πώς και ποιες στρατηγικές τούς ωφελούν ως αναγνώστες, για να επιστρατεύσουν σε κάθε αναγνωστική περίσταση. Συνακόλουθα, οι αδύναμοι αναγνωστικά μαθητές έχουν την ανάγκη να διδαχθούν διαφοροποιημένα και στοχευμένα αυτές τις στρατηγικές, καθώς και το μεταγνωστικό υλικό που τις πλαισιώνει, προκειμένου να μετεξελιχθούν σε επαρκείς αναγνώστες αλλά και οι ικανοί αναγνώστες/μαθητές να επωφεληθούν περαιτέρω από τις διδακτικές αυτές διαδικασίες. Τέλος, στα πλαίσια της οπτικής για βελτίωση των θεσμικών προγραμμάτων διδασκαλίας, η έρευνα υποστηρίζει πως η διερευνητική χαρτογράφηση των στρατηγικών, αξιοποιώντας το προϋπάρχον γλωσσομαθησιακό κεφάλαιο των μαθητών/τριών, λειτουργεί εν δυνάμει για τον εκπαιδευτικό και ως αφετηριακή φάση μιας μοντελοποιημένης διδακτικής παρέμβασης.
The level of reading competence – particularly that of a critical approach type – fundamentally determines as a prerequisite not only the academic progress but also the degree of individual and societal self-efficiency that every one of us develops in a world bombarded by an exorbitant amount of information; this information is conveyed through diverse textual genres, which communicate biased values and are ideologically charged. This framework deduces the aforementioned strategies and, particularly, those strategies of critical reading approach, into determinative factors of enhancement and improvement of reading effectiveness, whilst, at the same time placing processes of awareness and mastering of these strategies into a fundamental educational priority.
The present thesis proposes a research model of investigation, logging, processing, classification and evaluation of reading strategies in secondary education students in relation to three basic category parameters of demographic and language acquisition character: gender, age gradient and linguistic performance. Simultaneously, insufficiency in the tactics of language teaching curricular scheduling in secondary education is seriously taken into consideration and an effort is being made to make valuable use of the qualitative and quantitative data through the implementation of mixed methodology. Moreover, this research examines the presence of interactions with the genre, the range and the activation frequency with which students activate specific kinds of strategies, classified with a new typological tool, focusing on a demarcation of an innovative category of strategies, those of critical textual approach, in order to give prominence to the necessities or deficiencies of the subjects’ reading tools.
The more mature students/readers who exhibit higher linguistic and reading performances (3rd grade junior high-school students with high marks) in relation to students of lower performances of the first age scale (1st grade junior high-school students) deploy quantitatively a distinctly grater range of reading strategies which are qualitatively more complex and demanding, such as profound processing and critical approach to text comprehension, which are recognized as prerequisites for a creative and autonomous critical reading enhancement, thus, equaling the demands of the contemporary status quo. The gender variable does not show to be affecting the use of these strategies.
In tandem, the outcomes of these strategies are significantly superior in post-cognitive standardization, which signifies that students are more versatile and successful in identifying and conjecturing when, how and which strategies are beneficial when employed in any reading circumstance.
Consequently, students demonstrating weak reading comprehension capacities need to be taught these strategies, as well as the post-cognitive material that surrounds them, differently and purposefully in order for them to ultimately evolve into competent readers. These new educational procedures will also be of added benefit to already competent readers/students.
Finally, within the context of a perspective for improvement of institutional educational programs, this research supports that the investigative mapping of strategies will potentially function as a point of departure for a future educational intervention available to educators, thus enabling them to harness the students’ existing linguistic and learning resources. | en_US |
