Η ιστορική ενσυναίσθηση ως εργαλείο ιστορικής κατανόησης: Έρευνα σε μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

Η καλλιέργεια της ιστορικής ενσυναίσθησης καθίσταται χρήσιμη και αναγκαία για τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετηθεί εάν η ιστορική ενσυναίσθηση μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά στην ανάπτυξη της ιστορικής κατανόησης των μαθητών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στην εν λόγω έρευνα συμμετείχαν πέντε δημοτικά σχολεία της Φλώρινας και το δείγμα αποτέλεσαν 81 μαθητές. Εφαρμόστηκε ποιοτική έρευνα με ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των δεδομένων, τα οποία προήλθαν από τα ερωτηματολόγια, καθώς και από το παιχνίδι ρόλων. Σε κάθε παρέμβαση υπήρχαν δύο φάσεις. Η πρώτη φάση περιλάμβανε τη διδασκαλία με διαδραστικά μέσα και οπτικοακουστικό υλικό, ένα παιχνίδι ρόλων μεταξύ των μαθητών, καθώς και τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων, τα οποία δημιουργήθηκαν για τον σκοπό αυτό. Στη δεύτερη φάση, οι μαθητές κλήθηκαν να αναπτύξουν γραπτό λόγο, δραστηριότητα που στόχευε στην ανάδειξη του γνωστικού και συναισθηματικού επιπέδου ενσυναίσθησης των μαθητών, καθώς και να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια ανοιχτού και κλειστού τύπου. Από τα αποτελέσματα της έρευνας συνάγεται ότι δεν υπάρχει σημαντική διαφορά στις απαντήσεις μεταξύ κοριτσιών και αγοριών, παρ’ όλα αυτά τα κορίτσια δύνανται να φτάσουν σε μεγαλύτερο ποσοστό στα υψηλότερα επίπεδα ενσυναίσθησης. Συμπερασματικά, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν την ενσυναισθητική ικανότητα και την ιστορική τους κατανόηση, μέσα από το ανάλογο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες τους υλικό.The development of historical empathy is useful and necessary for the purpose of teaching History. The objective of the study was to review whether historical empathy can function alternatively in the development of rational understanding of students of primary education. The sample consisted of 81 students from five primary schools of Florina. Qualitative approach with quantitative and qualitative data collection and analysis was employed including questionnaires and the role-play game. Each intervention was consisted of two phases. The first phase included teaching with interactive means and audiovisual material, a role-play game among students and completing questionnaires, which were created for this purpose. In the second phase, the students were asked to develop written word, an activity aimed at highlighting the knowledge and emotional level of empathy of students and to complete open-end and closed-end funds questionnaires, as well. The study revealed that there is no important difference in the answers between boys and girls; however, girls are able to achieve a greater proportion in the highest levels of empathy. In conclusion, students have the potential to develop the ability of empathy and historical understanding through the proportionate material adapted to their needs.