Διαστάσεις του ελεύθερου χρόνου στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία

Abstract

Η έρευνα για τον ελεύθερο χρόνο στην παιδική ηλικία εστιάζει στις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου των παιδιών που διακρίνονται σε δομημένες και μη δομημένες. Οι έρευνες που εξετάζουν τον ελεύθερο χρόνο στην παιδική ηλικία είναι περιορισμένες για την ελληνική βιβλιογραφία. Σκοπό της παρούσας έρευνας αποτελεί η ποσοτική αποτίμηση τόσο των αντιλήψεων των γονέων σχετικά με τις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου των παιδιών στην προσχολική και την πρώτη σχολική ηλικία, όσο και του τρόπου εμπλοκής των γονέων στον ελεύθερο χρόνο των παιδιών. Συμπληρωματικά διερευνώνται με την μέθοδο της συνέντευξης οι απόψεις των ίδιων των νηπίων σχετικά με το πώς αντιλαμβάνονται τα ίδια το χρονικό αυτό κομμάτι της καθημερινότητάς τους. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με την χρήση ενός ερωτηματολογίου που απευθυνόταν σε γονείς παιδιών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας για την καταγραφή των απόψεών τους σχετικά με α)τις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου των παιδιών, β)τον σκοπό της ενασχόλησης των μικρών παιδιών με εξωτερικές δραστηριότητες, γ)τον τρόπο εμπλοκής των γονέων στον ελεύθερο χρόνο των παιδιών, δ)τις επιθυμίες και στάσεις των γονέων για τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών τους, ε)τις από κοινού δραστηριότητες γονέων και παιδιών. Επιπρόσθετα, οι απόψεις των νηπίων καταγράφηκαν με την χρήση συνεντεύξεων BPI (Berkeley& Puppet Interview) για τα μικρά παιδιά. Αν και οι σύγχρονες τάσεις δείχνουν τις δομημένες δραστηριότητες να κυριαρχούν στον ελεύθερο χρόνο των παιδιών, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας το αδόμητο παιχνίδι παρουσιάζεται ως η πιο συχνή ενασχόληση των παιδιών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας. Οι περισσότεροι γονείς του δείγματος δείχνουν να συμμετέχουν στηρίζοντας το παιδί, συζητώντας, βοηθώντας στον προγραμματισμό του χρόνου του, παρακινώντας το με ερεθίσματα, επιβραβεύοντας και συνοδεύοντάς το. Οι ίδιοι εμπλέκονται ενεργά στις δραστηριότητες μαζί με τα παιδιά και οι κοινές δραστηριότητες που πραγματοποιούν ελεύθερο χρόνο διαδραματίζονται στον χώρο κατοικίας και περιλαμβάνουν δραστηριότητες παιχνιδιού.Research in leisure time in children aged 3,5 –6 years old focuses on leisure time activities that are both structured and unstructured. Research investigating leisure time in early childhood is vastly limited in Greek literature. The aim of this research involves quantitative evaluation of parents’ perspectives related to leisure time activities of their children, as well as their involvement in children’s leisure time. In addition, a quantitative method of interview supported the investigation of the concepts of children of early childhood about the meaning of leisure time. A questionnaire addressed to parents was used in order to collect data of their perspectives related to; α) children’s leisure time activities, b) the aim of children’s engagement in after school activities, c) the way that parents engage in children’s leisure time, d) parents’ attitudes towards, and desires for their children’s leisure time and e) the common activities between children and parents. Additionally, the insights of children’s understanding of leisure time were collected through interviews using the BPI(Berkeley & Puppet Interview) method. The findings of the research showed that free play for children is the most popular leisure time activity for children aged 3,5 – 6 years. Parents engage in children’s leisure time by supporting their child, conversing with them, helping in planning their leisure time, encouraging and rewarding them. Most of the parents who completed the questionnaires are involved actively in their children’s leisure time. Common, activities of parents and children are set in the home environment and are play based.