Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση διδακτικής μαθησιακής σειράς για παιδιά προσχολικής ηλικίας, για τον κύκλο του νερού

Abstract

Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Θεσσαλονίκης, την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου του 2014. Σκοπός της μελέτης ήταν η διδασκαλία του κύκλου του νερού σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και πιο συγκεκριμένα: α) της αξίας του νερού ως κοινωνικό αγαθό και ως φυσικό πόρο, β) της διαδοχής των φαινομένων του υδρολογικού κύκλου, γ) η καλλιέργεια της παρατήρησης και της μοντελοποίησης ως επιστημονικές δεξιότητες και δευτερευόντως δ) η διδασκαλία των μεταβολών της φυσικής κατάστασης του νερού. Για το σκοπό αυτό σχεδιάσαμε μία Διδακτική Μαθησιακή Ακολουθία (ΔΜΑ), την οποία εφαρμόσαμε δύο (2) φορές (πιλοτική και κύρια μελέτη) και την αξιολογήσαμε ως προς την επίτευξη των στόχων της. Συγκεντρώσαμε δεδομένα για την αξιολόγηση της μάθησης – τα οποία προερχόταν από ατομικές συνεντεύξεις των νηπίων, πριν και μετά την εφαρμογή της ΔΜΑ, για την πορεία της υλοποίησης – από ημιδομημένη παρατήρηση και από τον αναστοχασμό της ερευνήτριας. Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 46 παιδιά, 22 στην πιλοτική και 24 στην κύρια εφαρμογή. Από τα αποτελέσματα της έρευνας φάνηκε ότι υπήρξαν ποιοτικές βελτιώσεις στις απόψεις των παιδιών σχετικά με τα φαινόμενα του υδρολογικού κύκλου και την κοινωνική αξία του νερού. Συγκεκριμένα για την κοινωνική αξία του νερού φάνηκε ότι τα παιδιά είχαν αρκετές γνώσεις οι οποίες εμπλουτίστηκαν. Ως προς τη διαδοχή των φαινομένων του υδρολογικού κύκλου, τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα 2/3 των παιδιών, μετά τη εφαρμογή της ΔΜΑ κατάφεραν να κατανοήσουν τη διαδοχή των τεσσάρων φαινομένων του υδρολογικού κύκλου που μελετήθηκαν (απορροή, εξάτμιση, συμπύκνωση, υγροποίηση). Επιπλέον φάνηκε πως μετά τη ΔΜΑ τα παιδιά ήταν ικανά να περιγράψουν τα φαινόμενα των μεταβολών της φυσικής κατάστασης του νερού και να αναφέρουν τους παράγοντες στους οποίους οφείλονται οι μεταβολές αυτές. Τέλος, ως προς την ανάπτυξη της παρατήρησης και της μοντελοποίησης ως επιστημονικές δεξιότητες, στα πλαίσια αυτής της ΔΜΑ, φάνηκε πως σε κάποιο βαθμό αυτό ήταν εφικτό.

This developmental research was conducted in the city of Thessaloniki, the March-April period in 2014. The purpose of the study was the teaching of the water cycle in preschoolers and more specifically: a) the value of water as a social good and as a natural resource, b) of succession of phenomena of the hydrological cycle, c) the development of observation and modelling as scientific skills and secondarily d) teaching of changes in physical condition of water. For this purpose we designed a Teaching - Learning Sequence (TLS), which implemented and evaluated as to the achievement of its objectives. Our TLS was implemented and evaluated twice. Data concerning teaching practice, preschoolers’ learning about water cycle and researcher’s reflection were collected. In evaluating children: learning a total of 46 children, participated in pre and post semi-structured interviews - 22 in the pilot and 24 in the main implementation. The results showed that there have been qualitative improvements in children's perceptions about the phenomena of the hydrological cycle and the social value of water. Specifically for the social value of water seemed that the kids had enough knowledge which were enriched. As for the succession of phenomena of the hydrological cycle, the results showed that 2/3 of children, after the implementation of the TLS managed to understand the sequence of the four phenomena of hydrological cycle(runoff, evaporation, condensation, precipitation) that were studied. In addition, it seemed that after the TLS, kids were apt to describe the phenomena of change of water’s physical condition and to indicate the factors which caused these changes. Lastly, as regards the development of observation and modelling as scientific skills, it seemed that to some extent this was feasible.