Η πολυπολιτισμική Θεσσαλονίκη μέσα στο χρόνο: ένα πρότζεκτ για την ελληνική ως Γ2 σε μετανάστες στο σχολείο "Οδυσσέας"

Abstract

Η παρούσα εργασία επιχειρεί να διερευνήσει την αποτελεσματικότητα της μεθόδου της Ολοκληρωμένης Εκμάθησης Περιεχομένου και Γλώσσας κατά την εφαρμογή της στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας και του γνωστικού αντικειμένου της τοπικής ιστορίας σε μαθησιακή ομάδα ενηλίκων. Ειδικότερα, η στόχευση της εργασίας αφορά την ανάπτυξη των βασικών γλωσσικών δεξιοτήτων της κατανόησης και παραγωγής προφορικού και γραπτού λόγου και τη βελτίωση της επικοινωνιακής ικανότητας μέσα από τη διδασκαλία της ιστορίας της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, επιδίωξη είναι και η ανάπτυξη της ακαδημαϊκής γλωσσικής ικανότητας μέσα από την προσέγγιση του ιστοριογραφικού λόγου. Με τη διδασκαλία της τοπικής ιστορίας επιδιώκεται η απόκτηση ιστορικών γνώσεων και η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων με απώτερο στόχο την καλλιέργεια της δημοκρατικής πολιτειότητας και της διαπολιτισμικής συνείδησης. Επίσης, προβλέπεται η χρήση βιωματικών δραστηριοτήτων και η αξιοποίηση επισκέψεων σε χώρους ιστορικού ενδιαφέροντος. Οι παραπάνω στόχοι θα επιτευχθούν μέσα από την ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας και μέσω της πειραματικής παρέμβασης που διενεργήθηκε σε ομάδα ενηλίκων στο σχολείο «Οδυσσέας» στη Θεσσαλονίκη κατά τη χρονική περίοδο Δεκεμβρίου 2013-Μαίου 2014 σε έντεκα διδακτικές συναντήσεις και σε τέσσερις επισκέψεις σε τόπους ιστορικής εκπαίδευσης. Για τη συλλογή των δεδομένων αξιοποιήθηκαν: α) τεστ διερεύνησης των γλωσσικών αναγκών των συμμετεχόντων και ελέγχου των γνώσεών τους, β) ημερολόγια καταγραφής των παρατηρήσεων της διδάσκουσας, γ) συνεντεύξεις των μαθητευόμενων. Η ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των δεδομένων ανέδειξε τα πλεονεκτήματα της συνδυαστικής διδασκαλίας της γλώσσας και της τοπικής ιστορίας. Η βιωματική προσέγγιση και των δυο αντικειμένων δημιούργησε ευνοϊκό μαθησιακό περιβάλλον. Οι συμμετέχοντες ανέπτυξαν τις γλωσσικές δεξιότητες και την ικανότητα κατανόησης λόγου ακαδημαϊκού επιπέδου. Επιπλέον, απέκτησαν ιστορικές γνώσεις για την πόλη τους και ανέπτυξαν προβληματισμούς και στάσεις σχετικά με ζητήματα πολιτισμού και πολιτειότητας, καθώς και τη διαπολιτισμική συνείδηση. The present study attempts to explore the effectiveness of Content and Language Integrated Learning as a method of teaching greek as a second language and the subject of local history to a group of adult learners. Specifically, the study aims to the development of the basic language skills (listening, reading, writing, speaking) as well as the improvement of the communicative competence of learners through the teaching of the history of Thessaloniki. The development of academic linguistic competence through the approach of historiographical discourse is an additional target of the study. Through the teaching of local history the study aims to acquire historic knowledge and to develop social skills with an upmost objective to cultivate the notion of democratic citizenship and intercultural awareness. The use of interactive activities and a number of visits to sites of historical interest adds more on that. The achievement of the above mentioned objectives is due to be made through the literature review and the experimental procedure conducted at “Odysseus”, school for adults in Thessaloniki during the period of December 2013-May 2014. There were 11 teaching sessions and 4 visits to places of historic learning. To gather the necessary data the following instruments have been used: a) questionnaires for investigating student’s needs, b) tests to control the knowledge before and after the procedure, c) researcher’s diaries with observations and reflections upon the instructions, d) learner’s interviews. Quantitative and qualitative analyses revealed the advantages of combining the teaching of language and local history. The experiential approach to the teaching of the two subjects generated a prosperous learning environment. The participants showed development in their language skills and in the ability to comprehend discourse at an academic level. Furthermore, they acquired historic knowledge of the city they live in, raised questions and obtained attitudes regarding issues of civilization and citizenship, as well as intercultural awareness.