Μαθαίνω για την τέχνη στον κόσμο μέσα από δύο γλώσσες: Μία πιλοτική παρέμβαση στο δημοτικό σχολείο

Abstract

Η παρούσα πιλοτική παρέμβαση βασίστηκε στη μέθοδο Ολοκληρωμένης Εκμάθησης Περιεχομένου και Γλώσσας (ΟΕΠΕΓ - CLIL), για τη διδασκαλία των Εικαστικών και την επαφή με άλλους πολιτισμούς στην Ελληνική και την Αγγλική γλώσσα. Σκοπό της παρέμβασης αποτέλεσε η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της συγκεκριμένης μεθόδου στην ανάπτυξη γλωσσικών, γνωστικών, κοινωνικών και ψυχοκινητικών δεξιοτήτων, σε μαθητές ηλικίας 9-10 ετών. Συγκεκριμένα, η στοχοθεσία της ποιοτικής έρευνας που υλοποιήθηκε είχε διττή φύση, καθώς αφενός αποσκοπούσε στην ενίσχυση των προσληπτικών και παραγωγικών δεξιοτήτων των μαθητών στη γλώσσα-στόχο (Αγγλικά), της επικοινωνιακής τους ικανότητας και του ειδικού λεξιλογίου, και αφετέρου στην εξοικείωσή τους με το έργο διαφόρων ζωγράφων μοντέρνας τέχνης, αλλά και με τους πολιτισμούς των χωρών καταγωγής των καλλιτεχνών αυτών. Λόγω του επιπέδου των συμμετεχόντων στη γλώσσα-στόχο η εφαρμογή της παρέμβασης πραγματοποιήθηκε σε εξ ολοκλήρου δίγλωσσο περιβάλλον μάθησης. Οι στόχοι εξυπηρετήθηκαν με βιωματικές, πολυαισθητηριακές δραστηριότητες, σύμφωνα με τη δραστηριοκεντρική προσέγγιση παρέχοντας ευκαιρίες επικοινωνίας στη γλώσσα-στόχο. Ταυτόχρονα, επιδιώχθηκε η καλλιέργεια έκφρασης των μαθητών μέσω της μοντέρνας τέχνης και της διαπολιτισμικής τους επίγνωσης. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό το πρόγραμμα θα λάμβανε χώρα από τις 3/2/-20 μέχρι τις 7/4/-20, αλλά λόγω αναστολής της λειτουργίας των σχολείων, η παρέμβαση εφαρμόστηκε μέχρι τις 10/3/-20. Συμμετέχοντες ήταν 13 μαθητές, οι οποίοι ήρθαν σε επαφή με πέντε είδη μοντέρνας τέχνης και πολιτισμούς, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός περιελάμβανε οκτώ. Οργανώθηκαν 10 τρίωρες διδακτικές ενότητες, εκ των οποίων μία εισαγωγική και μία τελική-ανακεφαλαιωτική, ενώ κάθε μία από τις οκτώ ενδιάμεσες ενότητες πραγματεύονταν το έργο και τον πολιτισμό της χώρας καταγωγής ενός ζωγράφου και το ρεύμα όπου ανήκει. Τα δεδομένα για την αποτίμηση του προγράμματος, προήλθαν από: τα δίγλωσσα Portfolios, τη δοκιμασία Προέλεγχου και το Ημερολόγιο Εκπαιδευτικού, ενώ δεν έγινε Μετέλεγχος. Παρότι η παρέμβαση δεν ολοκληρώθηκε, η αποτίμησή της κατέδειξε ότι η εφαρμογή της ΟΕΠΕΓ ενίσχυσε τις δεξιότητες των μαθητών στη γλώσσα-στόχο, την τέχνη και τη διαπολιτισμική ικανότητα.This experimental intervention was based on the method of Content and Language Integrated Learning (CLIL), to teach students of the fourth grade about the Visual Arts and raise their intercultural awareness in the same time, by learning both in Greek and English language. The aim of the intervention was to investigate the effectiveness of this method in the development of language, cognitive, social and psychomotor skills at students aged 9-10 years. Particularly, the purpose of the qualitative research was twofold, as on the one hand it aimed at strengthening the students’ recruitment and productive skills in the target language (English), their communication skills and vocabulary and on the other hand their familiarity with the work of various modern art painters and with the cultures of their countries. Due to expand the level of target language participants, the implementation of the intervention took place in a completely bilingual learning environment. The goals were served by experiential, multi-sensory activities, according to the task based approach providing opportunities for communication in target language. At the same time, the aim was to cultivate student‘s free expression through modern art and their intercultural awareness. According to the original plan, the program would take place from 3/2/2020 to 7/42020, but due to the suspension of the operation of the school units for protection against the COVID-19 virus, the intervention was finally implemented until 10 / 3/2020. Participants were 13 students, who came in contact with five types of modern art and cultures, while the original design included eight. Ten three-hour teaching units were organized, one introductory and one final-recapitulative, while each of the eight intermediate sections dealt with the work and culture of a painter's country of origin and the current to which it belongs. The data that came out of the evaluation of the program came from: the bilingual Portfolios, the pre-check test and the Teacher's Calendar, while there was no after-check test. Although the intervention was not completed, its evaluation showed that the implementation of CLIL strengthened students’ skills in target language, art and intercultural ability.