Από τα Φάρασα της Καππαδοκίας στα Πετρανά Κοζάνης: ιστορική διαδρομή, γλώσσα και λαογραφικά στοιχεία, εκπαίδευση και οικονομία

Abstract

Η θέση των Φαράσων βρισκόταν στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Καππαδοκίας, στο ενδιάμεσο του Ταύρου και Αντιταύρου, μέσα σε ένα βαθύ φαράγγι. Διάφορες κοινότητες απαρτίζουν την περιοχή αυτή όπως το Ταστσί, το Πεσκαρντάς, το Σατή, το Τσουχούρι, ο Βαρασός, η Κίσκα, το Αφσιάρι. Σκοπός της έρευνας αυτής είναι να παρουσιάσει τα λαογραφικά στοιχεία, το γλωσσικό ιδίωμα, την εκπαίδευση και την οικονομία που αναπτύχθηκαν στα Φάρασα και πώς στοιχεία αυτών μεταφέρθηκαν στην περιοχή των Πετρανών και διαμόρφωσαν την συνείδηση και τη συμπεριφορά των κατοίκων της. Το θέμα της παρούσας εργασίας έχει ελάχιστα διερευνηθεί και περιορίζεται σε μεμονωμένες εργασίες, περισσότερο αφηγηματικού χαρακτήρα. Επομένως η εργασία αυτή ίσως αποτελέσει μία συγκεντρωτική πηγή για όσους θέλουν στο μέλλον να προσπαθήσουν να πραγματοποιήσουν παρόμοιες έρευνες. Η έρευνα θεμελιώθηκε με βάση τις αρχές της ιστορικής εθνογραφίας. Χρησιμοποιήθηκαν πρωτογενή και δευτερογενή δεδομένα. Στα πρωτογενή συμπεριλαμβάνεται η επιτόπια έρευνα, η οποία βασίστηκε στην άμεση και συμμετοχική παρατήρηση, καθώς και στη συνέντευξη, ενώ οι δευτερεύουσες πηγές αντλήθηκαν από άρθρα επιστημονικών περιοδικών, πρακτικά συνεδρίων, μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες, καθώς και από συνεντεύξεις κατοίκων των Πετρανών. Από τη συστηματική εξέταση των δεδομένων προκύπτει ότι μεταφέρθηκαν λαογραφικά, γλωσσικά και πολιτισμικά στοιχεία του πολιτισμού της περιοχής των Φαράσων στην περιοχή των Πετρανών Κοζάνης. Οι κάτοικοι των Φαράσων παρόλο που ζούσαν σε μια ευρύτερη αλλόθρησκη και τουρκόφωνη περιοχή, κατόρθωσαν να διατηρήσουν την εθνική και θρησκευτική τους ταυτότητα και τις παραδόσεις. Farasa was located in the area of Southeastern Cappadocia, in a deep canyon between Taurus and Antitavros. Various communities such as Tatsi, Peskardas, Sati, Tsouchouri, Varasos, Kiska, Afsiari constitute this area. The purpose of this research is to present the folklore elements, the linguistic idiom, the education and the economy that developed at Farasa and how these elements were transferred to the area of Petrana and shaped the consciousness and behavior of its inhabitants. The subject of the present research is underexplored and is limited to individual researches with a more narrative character. Therefore, this work may constitute a reference, for those who want to do similar research in the future. The research was based on the principles of historical ethnography. Primary and secondary data were used. The primary includes field study, which was based on direct and participatory observation, as well as interviews, while the secondary data were taken from scientific journal articles, conference’s proceedings, postgraduate thesis and interviews from residents of Petrana. From the systematic examination of the data it appears that folklore, linguistic and cultural elements of the culture in the area of Farasa were transferred to the area of Petrana – Kozani. Although the residents of Farasa lived in a wider area of different religion and of Turkish language, they managed to maintain their national and religious identity and traditions.