Ut pictura poesis. Η σχέση εικαστικών τεχνών και λογοτεχνίας στον 21ο αι. Η περίπτωση της απόπειρας εικαστικής αφήγησης των διηγημάτων του Lewis Carroll. H Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων και Μέσα από τον καθρέπτη του Pat Andrea.

Abstract

Η φράση ut pictura poesis, από την Ποιητική Τέχνη του Οράτιου, εξελίχθηκε σε δόγμα το οποίο κυριάρχησε για πολλούς αιώνες στον πνευματικό και καλλιτεχνικό βίο της Δύσης, συνοψίζοντας επιγραμματικά μία θεωρητική διαμάχη σχετικά με τον ακριβή χαρακτήρα της σχέσης μεταξύ εικαστικών τεχνών και τεχνών του λόγου που συνεχίζεται έως σήμερα. Η εξέταση της ιστορικής διαδρομής της αποτελεί μία συναρπαστική ευκαιρία διερεύνησης του τρόπου με τον οποίο κάθε εποχή οικειοποιήθηκε το ερώτημα προσαρμόζοντάς το στις ιδιαίτερες κοινωνικοπολιτικές και καλλιτεχνικές συνθήκες που τη χαρακτήριζαν. Σήμερα, καθώς οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις ευνοούν όλο και περισσότερο την επικράτηση της εικόνας έναντι του λόγου, το ερώτημα επανακάμπτει πιο επίκαιρο από ποτέ, με τους υποστηρικτές της διακαλλιτεχνικότητας να διερευνούν νέους τρόπους αλληλεπίδρασης των παραδοσιακών τεχνών που θα διασφαλίσουν μία περισσότερο ολιστική προσέγγιση του ζητήματος. Στο πλαίσιο αυτό, η εικονογράφηση λογοτεχνικών έργων αποτελεί μία εναλλακτική πρόταση διασύνδεσης λόγου και εικόνας, η οποία θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να διασφαλίσει τόσο τον σεβασμό της ιδιαίτερης ταυτότητας κάθε δημιουργού όσο και την καλλιτεχνική αξία του αποτελέσματος. Η παρούσα εργασία προτείνει ως παράδειγμα αυτού του μοντέλου διακαλλιτεχνικής συνεργασίας την εικονογράφηση των δύο βιβλίων του Lewis Carroll, Η Αλίκη στην Χώρα των Θαυμάτων και Μέσα στον Καθρέφτη από τον Pat Andrea, τα οποία και εξετάζει επιχειρώντας να διαπιστώσει στην πράξη, τόσο τα σημεία διεπαφής όσο και απόκλισης, τα οποία δυνητικά μπορεί να προκύψουν από ένα τέτοιο εγχείρημα.