Ζητήματα Ταυτότητας-Ετερότητας στα έργα του Σωτήρη Δημητρίου: “Ντιάλιθ ιμ, Χριστάκη”, “Να ακούω καλά τ ΄όνομα σου”, “Τους τα λέει ο Θεός”

Abstract

Επιδίωξη της εργασίας είναι η μελέτη των αναπαραστάσεων της εθνικής ταυτότητας-ετερότητας, όπως παρουσιάζονται στο διήγημα Ντιάλιθ΄ ιμ Χριστάκη, στα μυθιστορήματα Να ακούω καλά τ’ όνομα σου και Τους τα λέει ο Θεός, του συγγραφέα Σωτήρη Δημητρίου. Τις τελευταίες δεκαετίες ο Δυτικός κόσμος καλείται να διαχειριστεί τη μεγαλύτερη, ίσως, προσφυγική κρίση, που γνώρισε η ιστορία της ανθρωπότητας. Οι μεταναστευτικές-προσφυγικές ροές απαιτούν τον προβληματισμό μας γύρω από τα θέματα των ταυτοτήτων και των πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Ο Σωτήρης Δημητρίου θέτει το ζήτημα των ταυτοτήτων ως πρόβλημα που απαιτεί μια άλλη στάση και αντίληψη. Απαλλαγμένος από ιδεοληψίες και προκαταλήψεις, μας φέρνει αντιμέτωπους με το πρόβλημα της μετανάστευσης και τα βαθιά αισθήματα των ανέστιων και απάτριδων αυτού του κόσμου. Επιστρατεύονται επιστημονικές προσεγγίσεις, που αναδεικνύουν μέσα από κοινωνικές και πολιτισμικές έννοιες το θέμα μας. Η ανάγνωση των κειμένων έγινε με τη Μέθοδο Ποιοτικής Ανάλυσης Περιεχομένου και ορίστηκαν θεματικές κατηγορίες που σχετίζονται με τη θεωρία συγκρότησης των ατομικών και συλλογικών ταυτοτήτων. Επιπλέον έγινε χρήση της αφηγηματολογίας και συγκριτικής γραμματολογίας και στερεοτυπολογίας. Εξετάσαμε τις αφηγηματικές τεχνικές του συγγραφέα, σχολιάσαμε το είδος της εστίασης του/των αφηγητών και τις ιδεολογικές οπτικές που μεταφέρουν. Μεγάλη βαρύτητα δόθηκε στη γλώσσα του συγγραφέα, που αφορά την ηπειρώτικη διάλεκτο αναδεικνύοντας την ως κυρίαρχο στοιχείο της ταυτότητας-ετερότητας του έργου του. Αναδείξαμε την πολλαπλότητα, τη ρευστότητα των χαρακτήρων, τις στάσεις, τις προκαταλήψεις και τον ρατσισμό στην κάθε είδους διαφορετικότητα. Φανερώσαμε τον τρόπο του συγγραφέα στην αποδόμηση των ιδεολογικών στεγανών και περιχαρακώσεων, με την ελπίδα ότι η λογοτεχνία μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία ενός δικαιότερου, καλύτερου κόσμου.