Τα δύο “μετά” του 20ού αιώνα στη Λογοτεχνία και στη Γραφή: Μεταμοντερνισμός και Μεταμυθοπλασία

Abstract

Η εν λόγω διπλωματική εργασία αφορά πρωτίστως σε δύο λογοτεχνικούς όρους. Αυτόν του ρεύματος του Μεταμοντερνισμού και του αισθητικού προτάγματος που ενέσκηψε μέσα από τις ανάγκες και τις επιταγές του Μεταμοντερνιστικού κινήματος για ανανέωση της τελματωμένης μοντερνιστικής λογοτεχνίας, αυτού της Μεταμυθοπλασίας. Προκειμένου να διερευνηθούν οι δύο όροι το δυνατόν πληρέστερα, επιχειρήθηκε αφενός μία ιστορική πλαισίωση της εμφάνισής τους και αφετέρου η εκ παραλλήλου διερεύνηση χαρακτηριστικών μεταμοντερνιστικών και μεταμυθοπλαστικών έργων, αρχικά στον ευρύτερο ευρωπαϊκό και στη συνέχεια στον ελληνικό χώρο. Κρίθηκε απαραίτητη η προηγούμενη διερεύνηση του κινήματος του Μοντερνισμού που προηγήθηκε χρονικά, ώστε να γίνει ομαλή η μετάβαση και να αποκαλυφθούν και οι λόγοι/ανάγκες που οδήγησαν στο κίνημα του Μεταμοντερνισμού, απότοκο –ή κλαδί- του οποίου είναι η Μεταμυθοπλασία. Η Μεταμυθοπλασία στην Ελλάδα και τα ειδικά χαρακτηριστικά της, που τη διαφοροποιούν από την αντίστοιχη εμφάνιση του συγκεκριμένου αισθητικού κινήματος στον λοιπό ευρωπαϊκό χώρο, αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο της εργασίας. Στη συνέχεια, προσεγγίζονται ερμηνευτικά το κίνημα/εργαστήρι του OuLiPo, οι όροι του «κέντρωνα» και του «παστίς» και, συνακόλουθα, η έννοια της διακειμενικότητας και τα ρεύματα του ντανταϊσμού και του υπερρεαλισμού και της τέχνης του «μη τέχνη», καθώς όλα σχετίζονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με τη Μεταμυθοπλασία. Ακολουθεί μία πρόταση ονοματοδοσίας της ειδικής κατηγορίας-υποπερίπτωσης μεταμυθοπλαστικών έργων που συνομιλούν με άλλα με την τεχνική του υπαινιγμού και παρατίθενται κάποιοι νεολογισμοί προς μελέτη και προβληματισμό. Πρόθεση του εν λόγω κεφαλαίου είναι να εγκαθιδρύσει έναν διάλογο που δυνητικά στην ωρίμανσή του θα σταθεί ικανός να οριοθετήσει έναν ακόμη χώρο του αχανούς λογοτεχνικού σύμπαντος. Ακολουθούν είκοσι προτεινόμενες ασκήσεις δημιουργικής γραφής που μπορούν να συμβάλουν στην πρακτική κατανόηση των τεχνικών κατασκευής ενός μεταμυθοπλαστικού κειμένου και επιλογικά επιχειρείται η απαλλαγή της Μεταμυθοπλασίας από πιθανό συσχετισμό της, έστω και ως νύξη, με τη λογοκλοπή.