Μελέτη της εξέλιξης των διδακτικών απόψεων και πρακτικών των εκπαιδευτικών κατά την εφαρμογή έτοιμων "καλών διδακτικών πρακτικών"

Abstract

Η παρούσα έρευνα συνιστά μια μελέτη περίπτωσης της εξέλιξης των διδακτικών απόψεων και πρακτικών ενός εν ενεργεία εκπαιδευτικού φυσικών επιστημών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Παρακολουθείται και σκιαγραφείται η πορεία εξέλιξης των απόψεων και των πρακτικών του αναφορικά με το σχεδιασμό και την οργάνωση της διδασκαλίας των φυσικών επιστημών καθ’ όλη τη διάρκεια της συμμετοχής του σε ένα πρόγραμμα επαγγελματικής ανάπτυξης, το οποίο είχε σκοπό να διευρύνει τις απόψεις και πρακτικές εκπαιδευτικών προς σύγχρονες διδακτικές κατευθύνσεις επιμορφώνοντας τους σε σύγχρονα θέματα διδακτικής και σε «καλές διδακτικές πρακτικές». Το ερευνητικό ενδιαφέρον εστιάστηκε στο προφίλ του εκπαιδευτικού και ειδικότερα, στην εξέλιξη των απόψεων και των πρακτικών του, σε κάθε ενδεχόμενη μεταβολή στο προφίλ του αλλά και στους παράγοντες που οδήγησαν στις μεταβολές αυτές. Η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσω παρατήρησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην τάξη του εκπαιδευτικού με βάση ένα δομημένο φύλλο παρατήρησης. Ακόμα, αξιοποιήθηκαν δεδομένα που συλλέχθηκαν μέσω ημιδομημένων συνεντεύξεων, αναστοχαστικών ημερολογίων και άλλων γραπτών τεκμηρίων. Μετά την ανάλυση των δεδομένων, διαπιστώθηκε εμπλουτισμός των απόψεων και των πρακτικών του αναφορικά με το διδακτικό μετασχηματισμό του προς διδασκαλία περιεχομένου, κυρίως προς την κατεύθυνση της απλοποίησής του, και μια μικρής έκτασης διεύρυνση σχετικά με την αξιοποίηση των ιδεών των μαθητών στη διδασκαλία. Επίσης, ενθαρρυντική ήταν και η μετατόπιση που σημειώθηκε στο προφίλ του σχετικά με την υιοθέτηση πρακτικών διερεύνησης καθώς ο ίδιος αναγνώρισε τη μαθησιακή αξία των διερευνητικών δραστηριοτήτων, οικοδόμησε γνώσεις και δεξιότητες σχετικά με την καθοδηγούμενη διερευνητική διδασκαλία και εμφανίστηκε θετικός στην υιοθέτηση του διερευνητικού μοντέλου στην καθημερινή διδακτική πράξη. Η σημαντικότερη μεταβολή στο προφίλ του εκπαιδευτικού εντοπίστηκε στις απόψεις και τις πρακτικές του αναφορικά με τη μη τυπική μάθηση στις φυσικές επιστήμες και την οργάνωση επισκέψεων σε χώρους τεχνοεπιστήμης καθώς ο ίδιος φάνηκε ότι ενστερνίστηκε σύγχρονες θέσεις και κατάφερε να εφαρμόσεις και να ενσωματώσει στο διδακτικό του ρεπερτόριο μια σειρά καλών διδακτικών πρακτικών. Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές στο προφίλ του αναφορικά με πρακτικές καλλιέργειας της διαδικαστικής και επιστημολογικής γνώσης των μαθητών και με την αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία.