Γηγενείς και πρόσφυγες στην Έδεσσα απόψεις και αντιλήψεις

Abstract

Η εργασία πραγματεύεται τη σχέση γηγενών και προσφύγων στην Έδεσσα του σήμερα. Στην πόλη κατοικούν γηγενείς, αλλά και πρόσφυγες δεύτερης, τρίτης, αλλά και τέταρτης γενιάς. Εξετάζεται λοιπόν αν η καταγωγή διαδραματίζει ρόλο στις διαπροσωπικές σχέσεις των δύο ομάδων, ποια είναι η εικόνα που έχει η κάθε ομάδα για τον εαυτό της, αλλά και για την άλλη ομάδα, ποιοι είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν στη σύγκλιση ή την απόκλιση των δυο ομάδων, αλλά κι αν υπάρχει αφομοίωση των δύο ομάδων. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την άνοιξη του 2019 ως το καλοκαίρι του 2020, οι 90 πληροφορητές ήταν κάτοικοι της πόλης, (γηγενείς, μικρασιάτες και πόντιοι), με εύρος ηλικιών τα 18 - 87 έτη. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε ήταν αυτή της ημιδομημένης συνέντευξης. Από την εξέταση του υλικού διαπιστώθηκε ότι η πλειονότητα των πληροφορητών έχει θετική εικόνα για την ομάδα που ανήκει, ενώ αναγνωρίζονται και αρνητικά χαρακτηριστικά. Επιπλέον υπήρχε η τάση να αποδίδονται θετικά χαρακτηριστικά και στα μέλη της άλλης ομάδας, χωρίς ωστόσο να είναι τόσα πολλά όσα στην ομάδα του πληροφορητή. Μάλιστα μέσα από την έρευνα αναδείχτηκε και το ζήτημα ότι οι μικρασιάτες εν πολλοίς αγνοούνται ως προσφυγική ομάδα από τους γηγενείς, καθώς ως πιο ευπροσάρμοστή ομάδα κατάφεραν να προσαρμοστούν ευκολότερα. Ως βασικό σημείο τριβής των δυο ομάδων αναδείχτηκε το γλωσσικό ζήτημα, κυρίως ως προς το τοπικό ιδίωμα της πόλης, ενώ το ζήτημα της γαιοκτησίας, το οποίο στο παρελθόν ήταν το μείζον σημείο αντιπαραθέσεων πλέον έχει ατονήσει εν μέρει. Ακόμα οι μικτοί γάμοι που στο παρελθόν αποτελούσαν θέμα ταμπού σήμερα γίνονται πολύ εύκολα αποδεκτοί. Ακόμα αναδεικνύεται ο ρόλος των συλλόγων, καθώς οι πληροφορητές θεωρούν ότι αναδεικνύουν τη συλλογική μνήμη, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις λειτουργούν ακόμη κι αφυπνιστικά. Παράλληλα όμως υπάρχει η τάση να προωθείται η συνεργασία και η ανάδειξη της από κοινού ταυτότητας του εδεσσαίου, που οι διαφορετικές καταβολές λειτουργούν ως γέφυρα για την αρμονική συνύπαρξη των δύο ομάδων.The work explores the relationship between natives and refugees in Edessa nowadays. The city is inhabited by natives, as well as second, third and fourth generation refugees. It is therefore examined whether the origin plays a role in the interpersonal relations of the two groups, what is the image that each group has of itself, but also of the other group, what are the factors that contribute to the convergence or divergence of the two groups, but even if there is assimilation of the two groups. The research was conducted from the spring of 2019 to the summer of 2020 withthe 90 participants, all residents of the city (natives, Asia Minor and Pontians), with an age range of 18-87 years. The method employed was that of a semi-structured interview. From the examination of the material, it was found that the majority of the informants had a positive image of the group to which they belong, while the negative characteristics were also recognized. In addition, there was a tendency to attribute positive characteristics to the members of the other group, but not as many as to the informants belonging to the same group. In fact, the research highlighted that the people of Asia Minor are not considered as a refugee group by the natives, but a more flexible group which managed to adapt more easily. The main point of contention between the two groups was the language issue, mainly in relation to the local idiom of the city, while the issue of land ownership, which in the past was the major point of contention, has now partially faded. Even mixed marriages that used to be taboo are now very easily accepted. The role of clubs is also emphasized, as informants believe that they highlight the collective memory, whereas in some cases they even function as alarms. Nevertheless, there is simultaneously a tendency to promote cooperation and common identity of Edessa, in which the different origins function as a bridge for the harmonious coexistence of the two groups.