Αντίσταση, συνεργασία και εμφύλιες συγκρούσεις στην Πέλλα (1941-1944)
Abstract
Ο νομός Πέλλας βρέθηκε στη γερμανική ζώνη κατοχής. Οι ελληνικές αρχές προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τα έντονα προβλήματα (κυρίως επισιτιστικά) που δημιουργήθηκαν εξαιτίας των Γερμανών. Ταυτόχρονα προσπάθησαν να εξουδετερώσουν τις ξένες προπαγάνδες που δραστηριοποιήθηκαν έντονα στην περιοχή. Η ρουμανική αποσχιστική δράση δεν απέδωσε καρπούς, καθώς οι βλαχόφωνοι πληθυσμοί παρέμειναν πιστοί στην ελληνική ιδέα. Αντίθετα οι σλαβόφωνοι επηρεάστηκαν έντονα από τη βουλγαρική πρώτα και από τη γιουγκοσλαβική έπειτα προπαγάνδα. Η εμφάνιση αντιστασιακών ομάδων και η προσπάθεια μονοπώλησης του αγώνα από τον ΕΛΑΣ οδήγησαν σε ένα εμφύλιο σπαραγμό. Οι Γερμανοί εκμεταλλεύτηκαν την ελληνική διχόνοια και ενέταξαν αρκετούς Έλληνες στις δυνάμεις τους. Ακόμη για να καταστείλουν την αντίσταση εφάρμοσαν την πολιτική της συλλογικής ευθύνης καταστρέφοντας ολόκληρα χωριά και εκτελώντας τους κατοίκους τους.
Pella was under German occupation. The Greek authorities tried to deal with the serious problems (primarily famine) that had emerged due to Germans. At the same time, they tried to combat the foreign propagandas that were extensively employed in the region. The efforts of the Romanian separatist movements proved fruitless, since the Vlachs remained loyal to Greece. On the other hand, the Slavic-speaking population was highly influenced, first by the Bulgarian and later by the Yugoslavian propaganda. The emergence of resistance groups along with the effort of ELAS (Greek People's Liberation Army) to monopolize the resistance, led to the devastating Greek Civil War. The Germans, taking advantage of the Greek disunity, were able to integrate a great number of Greeks into their forces. In addition to this, in order to suppress the resistance, they applied the policy of collective responsibility, destroying entire villages and executing their inhabitants.