ΜΜΕ και πολιτική: το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 μέσα από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων

Abstract

Η προκήρυξη δημοψηφίσματος στις 27 Ιουνίου 2015, λίγο πριν την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου μεταξύ Ελλάδας και δανειστών (ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ), σήμανε την εκκίνηση μιας προεκλογικής περιόδου, η οποία περιλάμβανε την τραπεζική αργία και την επιβολή κεφαλαιακού ελέγχου. Ο πολιτικός κόσμος διχάζεται: ΝΑΙ – OΧΙ, Αριστερά – Δεξιά . Το ζητούμενο της άμεσης εκλογικής διαδικασίας είναι η έγκριση ή μη της πρότασης που κατέθεσαν οι δανειστές στο Eurogroup (25/06/2015). Το δημοψήφισμα διεξάγεται στις 5 Ιουλίου 2015 και το εκλογικό σώμα αποφαίνεται υπέρ της απόρριψης της πρότασης. Κατά τη μετεκλογική περίοδο, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μερών εντείνονται. Η διαμάχη των ΝΑΙ και ΟΧΙ παραμένει, το αντικείμενο τους, ωστόσο, μεταβάλλεται. Σε αυτή την εργασία, μελετώνται τίτλοι και υπότιτλοι, όπως δημοσιεύτηκαν από 27/06/15 μέχρι 14/07/15 στα πρωτοσέλιδα 45 ελληνικών εφημερίδων, με τη μεθοδολογία της ανάλυσης περιεχομένου. Στόχος είναι η ανάλυση του τρόπου παρουσίασης του δημοψηφίσματος από αυτές. Διαπιστώνεται, κατ’αρχήν, ο αποπροσανατολισμός της κοινής γνώμης από το ερώτημα του δημοψηφίσματος, καθώς καμία από τις τοποθετήσεις υπέρ του ΝΑΙ ή ΟΧΙ δεν αναφέρεται σε αυτό. Επιπλέον, παρατηρείται ότι έγινε αναλυτική προβολή των όρων-μέτρων της πρότασης που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση κατά τη μετεκλογική περίοδο, έναντι των ελάχιστων αναφορών στους όρους-μέτρα της πρότασης των δανειστών, οι οποίοι ήταν τελικά και το αντικείμενο του δημοψηφίσματος κατά την προεκλογική περίοδο. Ωστόσο, κοινό σημείο της προβολής των όρων-μέτρων και των δύο περιόδων, είναι η εστίαση σε εκείνα τα σημεία που μπορούν να θίξουν άμεσα το ατομικό συμφέρον, αγνοώντας το συλλογικό. The announcement of a referendum on June 27th 2015, right before the third Memorandum of Understanding was signed by Greece and its international lenders, marked the beginning of an electoral period, which included the imposition of capital controls. Politicians are divided: YES – NO, Left – Right. The subject of the referendum is the approval or not of the proposal made by the lenders during the Eurogroup (25/06/2015). The referendum is held on July 5th 2015 and the electorate decides on the rejection of the proposal. During the post-election period, the negotiations between the two sides are extended. The conflict between YES and NO supporters remains, although their meaning is now changed. In this thesis, the headlines and subtitles of 45 Greek newspapers are studied, as published in the period from 27/06/15 to 14/07/15, using the method of content analysis. The aim is to analyze the way the referendum was presented by them. It is concluded that the public opinion was driven away from the real question of the referendum, since none of the YES or NO supporting sides actually referred to it. Furthermore, it is noted that there was an extensive analysis of the terms and measures included in the proposal made by the Greek government during the post-election period. On the contrary, during the electoral period, the terms and measures proposed by the lenders were rarely mentioned, despite being the subject of the referendum. In any case, it should be highlighted that the description of terms and measures in both periods focused on what could directly affect the individual interests of people, ignoring the collective ones.