Ενσυναίσθηση, θετικό/αρνητικό συναίσθημα και ετοιμότητα φοιτητών/τριών παιδαγωγικών τμημάτων να διδάξουν μαθητές/τριες με διαφορετικό πολυπολιτισμικό υπόβαθρο

Abstract

Περίληψη Οι αυξανόμενες μεταναστευτικές τάσεις των τελευταίων ετών στην Ελλάδα έχουν επιφέρει αλλαγές μέχρι και στην εκπαιδευτική κοινότητα. Ο τρόπος λειτουργίας των σχολικών μονάδων, οι συνήθειες των εκπαιδευτικών και οι συνθήκες της εκπαίδευσης σταδιακά και συνεχόμενα αλλάζουν. Ταυτόχρονα, ο μαθητικός πληθυσμός έχει μετατραπεί σε πολυπολιτισμικός και η διαπολιτισμική εκπαίδευση διαδραματίζει, πλέον, κεντρικό ρόλο. Έτσι, οι εν ενεργεία εκπαιδευτικοί καλούνται να προσαρμοστούν σε αυτές τις αλλαγές και να φέρουν εις πέρας το εκπαιδευτικό τους έργο. Στις προκλήσεις, βέβαια, έχουν με τη σειρά τους να ανταποκριθούν και οι εν δυνάμει εκπαιδευτικοί που οφείλουν μεταξύ άλλων να προσφέρουν λύσεις όντας συναισθηματικά επαρκείς, έτοιμοι και κατάλληλα καταρτισμένοι. Η παρούσα ερευνητική εργασία μελετά το κατά πόσον η ενσυναίσθηση των μελλοντικών εκπαιδευτικών προβλέπει την ετοιμότητά τους να διδάξουν σε μαθητές/τριες με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο, εστιάζει στη σχέση της ετοιμότητάς τους με το θετικό και αρνητικό τους συναίσθημα, αλλά και εξετάζει τις αντιλήψεις τους σχετικά με τα προβλήματα που ενέχουν στις πολυπολιτισμικές τάξεις και τους τρόπους διαχείρισής τους. Στην έρευνα συμμετείχαν 175 φοιτητές/τριες των παιδαγωγικών τμημάτων δημοτικής εκπαίδευσης της χώρας που συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο και από τα ερευνητικά αποτελέσματα προέκυψε ότι η ετοιμότητα αποτελεί προβλεπτικό παράγοντα για το θετικό συναίσθημα των μελλοντικών εκπαιδευτικών και τα υψηλά ποσοστά ενσυναίσθησης που εντοπίστηκαν, προβλέπουν την ετοιμότητά τους. Επιπροσθέτως, οι συμμετέχοντες/ουσες ανέφεραν ότι τα κοινωνικά και επικοινωνιακά προβλήματα που θα συναντούσαν σε μια πολυπολιτισμική τάξη θα ήταν έντονα, αλλά υποστήριξαν ότι θα τα αντιμετώπιζαν μέσα από την ευαισθητοποίηση και τη διαφοροποιημένη διδασκαλία. Τα αποτελέσματα είναι σημαντικά για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση των εν δυνάμει εκπαιδευτικών, την ενίσχυση της ετοιμότητάς τους αλλά και την καλλιέργεια του συναισθηματικού τους κόσμου.Abstract The increasing immigration proclivity in Greece in the past years has brought changes even in the educational community. The way schools operate, the habits of primary education teachers and the conditions of education are gradually and continuously changing. At the same time, the student population has become multicultural and the intercultural education is now emerging. Thus, school teachers are called upon to adapt to these changes and to further carry out their educational work. These challenges, of course, need to be met by the undergraduate teachers who must, among other things, offer solutions by being emotionally adequate, ready and properly trained. This research paper examines whether empathy as a characteristic of the future teachers can predict their readiness to teach students with different cultural backgrounds and focuses on the relation between their readiness and their emotional positivity and negativity. It also examines their perceptions in problems that might occur in a multicultural school classroom and the ways in which they may manage them. The research involved 175 university students from primary education faculties from several universities of Greece, who completed a questionnaire and the research results showed that readiness is indeed a predictor of the emotional positivity of future teachers and that the high levels of empathy that were detected, predict their readiness. In addition, participants reported that the social and communication problems they would face in a multicultural classroom would be intense, but argued that they would address them through raising awareness and differentiating their instruction methods. The results are important for the education of primary education students, the strengthening of their readiness and the cultivation of their emotional world.