| dc.description.abstract | Η παρούσα εργασία επιχειρεί να παρουσιάσει και να αναλύσει, με το σημειωτικό
μοντέλο Barthes-Greimas, τα ιχνογραφήματα με θέμα «το παιδί πρόσφυγας» που
ανήκουν σε δέκα μαθητές και μαθήτριες ηλικίας εννέα ετών, οι οποίοι φοιτούν στη Δ΄
τάξη ενός επαρχιακού Δημοτικού σχολείου. Η συλλογή των ιχνογραφημάτων
πραγματοποιήθηκε σε δυο διαφορετικές περιόδους, κατά τη σχολική χρονιά 2016-2017
(Α΄ περίοδος) και κατά τη σχολική χρονιά 2017-2018 (Β΄ περίοδος). Την πρώτη περίοδο
συλλέχτηκε υλικό με γλωσσικό μήνυμα υπό τη μορφή χαρταετού και τη δεύτερη περίοδο
το προς ανάλυση υλικό αποτελούν τα παιδικά ιχνογραφήματα με θέμα το παιδί
πρόσφυγας. Θα αναλυθούν τόσο οι χαρταετοί με τα γλωσσικά μηνύματα που τους
συνοδεύουν, όσο και τα παιδικά ιχνογραφήματα των μαθητών με στόχο να διαπιστωθεί
η σημασιολογική δομή του μηνύματος, μέσω της ανάλυσης του Barthes-Greimas, ενώ
στη συνέχεια θα αγκυρωθούν με τους στόχους που είχα θέσει ως δασκάλα να
ευαισθητοποιηθούν τα παιδιά σχετικά με το θέμα των προσφύγων.
Το παιδί ζωγραφίζοντας εκφράζει τον εαυτό του. Η ζωγραφική αποτελεί την αγαπημένη
δραστηριότητα των παιδιών, αφού μέσω των υλικών που διαθέτουν σχεδιάζουν και
αποτυπώνουν τον εσωτερικό τους κόσμο. Εκφράζουν με τον δικό τους τρόπο ό,τι
αντιλαμβάνονται και βλέπουν γύρω τους, γι’ αυτό το παιδικό σχέδιο αποτελεί μια κρυφή
γλώσσα για το παιδί.
Επιπρόσθετα, το παιδικό σχέδιο μας αποκαλύπτει τη νοητική εξέλιξη, την ψυχολογική
ιδιομορφία όπως και πληροφορίες για το περιβάλλον στο οποίο ζει και αναπτύσσεται. Το
παιδικό ιχνογράφημα θα μπορούσε να παρομοιαστεί με παράθυρο που βλέπει στον
εσωτερικό κόσμο του παιδιού. Επομένως, αποτελεί σημαντικό εργαλείο στα χέρια τόσο
των εκπαιδευτικών όσο και των γονέων, για να κατανοηθεί, να εντοπιστεί ή ακόμη να
διερευνηθεί οποιοδήποτε θέμα απασχολεί τον γονέα ή τον δάσκαλο. Επομένως, με την
ιδιότητά μου ως εκπαιδευτικός, αποσκοπώ μέσω των ιχνογραφημάτων των μαθητών να
διερευνήσω τον τρόπο με τον οποίο εκείνοι αντιλαμβάνονται την έννοια του «παιδιού
πρόσφυγα», έπειτα από την εφαρμογή ενός κύκλου προγραμματισμένων
δραστηριοτήτων αναφορικά με τη θεματική του προσφυγικού ζητήματος.
Όλα όσα έμαθαν και ένιωσαν οι μαθητές για τα παιδιά πρόσφυγες αποτυπώθηκαν στο
χαρτί με χρώματα, σύμβολα και λέξεις δίνοντας νόημα και ουσία σε όλη την
προσπάθεια. Μέσα από τη διαδικασία της ενσυναίσθησης ήρθαν πιο κοντά στο παιδί
πρόσφυγας, κατανόησαν τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση και
συνειδητοποίησαν πόσο τυχερά είναι τα ίδια. Τα παιδιά πλέον νιώθουν οικειότητα με
ένα παιδί μιας άλλης χώρας δεν φοβούνται το άγνωστο, γιατί μέσα από τις δράσεις
οικειοποιήθηκαν κάθε ξένο στοιχείο. Συνειδητοποίησαν ότι ανεξαρτήτως εθνικότητας τα
παιδιά όλου του κόσμου πρέπει να είναι αποδέκτες των ίδιων δικαιωμάτων. Γεγονός
που γίνεται αντιληπτό από τους κώδικες αξιών και συναισθήματος που εντοπίστηκαν
κατά τη διαδικασία της σημειωτικής ανάλυσης. Ο κώδικας αξιών με ποσοστό εμφάνισης
42% συνολικά στους πίνακες ποσοτικής ανάλυσης ικανοποιεί την προσπάθεια που έγινε
να δημιουργηθούν θετικά συναισθήματα στα παιδιά, επομένως οι χαρταετοί και τα
ιχνογραφήματα αγκυρώνουν πλήρως τους αρχικούς στόχους!
This paper deals with the analysis of the fourth-grade primary school students’
drawings towards the thematic topic ‘’refugee child’’, by applying the Barthes-Greimas
semiotic model. The children’s drawings were collected throughout two different school
periods 2016-2017 and 2017-2018. As far as the first period is concerned, the collected
material includes of kite-shaped language messages, while in the second period the
material includes the children's drawings depicting a refugee child. Both kite-shaped
language messages and student's paintings were analyzed according to the model
analysis of Barthes-Greimas so as to specify the semantic structure of the message.
Afterwards the results are correlated with the goals set by the teacher, which are strongly
focused in raising children's awareness towards the refugee issue.
Every child expresses itself through painting. Painting is considered to be one of the
children’s most favorite engagements; offering the opportunity to express their special
feelings and thoughts. They express in their own way all these they perceive and observe
in the world around them; each child's drawing is supposed to be a hidden language.
Additionally, children's drawings reveal valuable information about the intellectual
capacity and the psychological development as well as facts related to the environment in
which the child is raised. The child's drawings are like an open window to every child's
inner world. Hence, it is proved to be an important tool for both educators and parents to
understand, identify or even discover any issue of concern. As a teacher, my goal in this
paper is to find out the students’ understanding through their own drawings. Moreover,
my intention is to search the way in which my students perceive the concept of a refugee
child, after implementing a series of structured activities respecting the refugee issue.
All these that the students have learned and understood towards the refugee topic was
expressed on paper with colors, symbols and words, giving at the same time meaning and
substance to the hole effort. Throughout the process of empathy they came closer to the
refugee child, understood the reasons that led to this situation, and realized how lucky
they are. Children now feel intimate with a child of another country, they are not afraid of
the unknown since through the activities have approached every foreign element. They
realized that regardless of nationality, children all over the world should be recipients of
equal rights. This fact is also proved by the codes of values and emotions identified during
the semiotic analysis. The 42% total value index code in the quantitative analysis tables
satisfies the attempt to create positive feelings to the students, so finally both the kites
and the drawings are completely attached to the main targets. | en_US |
