Μορφές ηγεσίας και επαγγελματική ικανοποίηση στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση: οι απόψεις του προσωπικού των ΚΕ.Δ.Δ.Υ.

Abstract

Η ποιότητα επαγγελματικής ζωής των εργαζομένων σε επαγγέλματα όπου παρέχεται φροντίδα και υποστήριξη έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών ερευνών. Επίσης η ασκούμενη μορφή ηγεσίας και η σχέση της με την επαγγελματική ικανοποίηση του προσωπικού έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών. Η παρούσα μελέτη πραγματεύεται το θέμα των μορφών ηγεσίας και της επαγγελματικής ικανοποίησης του διοικητικού, εκπαιδευτικού και ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού της Ειδικής Αγωγής και εκπαίδευσης που εργάζεται στα Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης Διάγνωσης και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Δ.Υ.) στην Ελλάδα. Σε δείγμα 194 εργαζομένων στα ΚΕ.Δ.Δ.Υ. μοιράστηκαν δύο ερωτηματολόγια, πρώτον για να μετρηθεί ο βαθμός επαγγελματικής ικανοποίησης των εργαζομένων και τις επιμέρους διαστάσεις της (Spector, 1985), δεύτερον να καταγραφούν οι μορφές ηγεσίας που παρουσιάζονται στα ΚΕ.Δ.Δ.Υ. (Μετασχηματιστική, Διεκπεραιωτική, Παθητική/ προς αποφυγή) καθώς και οι εκβάσεις της ηγεσίας (Avolio & Bass, 2004), και τρίτον να διερευνηθούν οι συσχετίσεις μεταξύ των διαστάσεων της επαγγελματικής ικανοποίησης και των ηγετικών μορφών. Από τα αποτελέσματα διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες είναι αρκετά ικανοποιημένοι από την εργασία τους (μέσος βαθμός ικανοποίησης είναι 3.84). Σημαντικές διαφορές εντοπίστηκαν επίσης, στην επίδραση των δημογραφικών χαρακτηριστικών σε κάθε μία από τις επιμέρους διαστάσεις της επαγγελματικής ικανοποίησης, αλλά και στο σύνολο αυτής. Τέλος, η επαγγελματική ικανοποίηση φάνηκε να έχει μέτρια θετική συσχέτιση τόσο με τη μετασχηματιστική ηγεσία (r = 0.593, p< 0.001) όσο και με τη διεκπεραιωτική ηγεσία (r = 0. 352, p< 0.001), καθώς και με τις εκβάσεις της ηγεσίας (r = 0. 642, p< 0.001), ενώ μέτρια αρνητική συσχέτιση (r = - 0. 528, p< 0.001) παρατηρήθηκε με την παθητική/προς αποφυγή ηγεσία. The quality of working life of employees in occupations that provide care and support has been the subject of many investigations. At the same time, the leadership forms exerted and their relations to professional staff satisfaction has spurred the interest of many researchers. This study addresses the issue of leadership styles and job satisfaction of the administrative, educational and special education staff of special education and training working in Centers of Diagnosis Differential-diagnosis and Support (KE.D.D.Y.) in Greece. In a sample of 194 employees in KE.D.D.Y. two questionnaires were distributed, first to measure the degree and individual dimensions of job satisfaction of employees (Spector, 1985), secondly to record the leadership styles shown in KE.D.D.Y. (Transformational Leadership, Transactional Leadership, Passive/ Avoidant Behavior Leadership) and the outcomes of leadership (Avolio & Bass, 2004), and thirdly to investigate the correlations between, dimensions of job satisfaction and leadership styles. The results showed that the participants are quite satisfied with their job (average satisfaction level is 3.84). Significant differences were also found in the impact of demographic characteristics on job satisfaction itself as well as on each of the individual dimensions. Finally, job satisfaction appeared to have moderate positive correlation with both transformational leadership (r = 0.593, p <0.001) and the transactional leadership (r = 0. 352, p <0.001), as well as the outcomes of leadership (r = 0. 642, p <0.001), while moderate negative correlation (r = - 0. 528, p <0.001) was observed with passive /avoidant leadership.