dc.description.abstract | Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα γίνονται πολλές συζητήσεις για την μεταλιγνιτική εποχή και την μετάβαση από τη βιομηχανία του λιγνίτη στη χρήση άλλων μορφών ενέργειας, ένα θέμα που αφορά πολύ στη Δυτική Μακεδονία μιας και κατέχει το μεγαλύτερο ποσοστό σε παραγωγή λιγνίτη στην Ελλάδα. Η μετάβαση λοιπόν στη μεταλιγνιτική εποχή απασχολεί πολύ τη Δυτική Μακεδονία τόσο σε κοινωνικό, οικονομικό, αλλά και περιβαλλοντικό επίπεδο. Μάλιστα όσον αφορά στο περιβαλλοντικό επίπεδο, η περιβαλλοντική αποκατάσταση των ορυχείων μετά τη διακοπή της λειτουργίας τους είναι ένα ζήτημα που η αναγκαιότητα του είναι άγνωστη σε πολλούς.
Σκοπός, λοιπόν, της εργασίας είναι ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη και η αξιολόγηση ενός προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της νέας γενιάς των πολιτών σε σχέση με περιβαλλοντικά θέματα που θα απασχολήσουν τον τόπο τους και κατ’ επέκταση τους ίδιους που ζουν σε αυτόν.
Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μία εισαγωγή στις ανανεώσιμες και μη πηγές ενέργειας με εκτενέστερη αναφορά στον λιγνίτη και την κατανάλωση του σε εθνικό επίπεδο, καθώς και τα θετικά αλλά και αρνητικά αποτελέσματα της ευρείας εκμετάλλευσής του.
Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται η μεταλιγνιτική εποχή, τι ισχύει στην Ελλάδα άλλα και στο εξωτερικό. Γι’ αυτό το σκοπό παρατίθενται οι προτάσεις δίκαιης μετάβασης τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο και παραδείγματα περιοχών που χρησιμοποίησαν βέλτιστες πρακτικές με εμφανή αποτελέσματα. Τέλος, μεγάλο μέρος του κεφαλαίου καταλαμβάνει η απολιγνιτοποίηση στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα η διαδικασία περιβαλλοντικής αποκατάστασης των ορυχείων της Φλώρινας, η οποία αποτελεί και την περιοχή μελέτης, συμπεριλαμβανομένων των χαρακτηριστικών της και ιστορικών στοιχείων της.
Το τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται στην περιβαλλοντική εκπαίδευση, καθώς και στην βασισμένη στις εμπειρίες ζωής, αλλά και στον τόπο εκπαίδευση και πως επηρεάζεται το ενδιαφέρον των μαθητών απέναντι στο περιβάλλον όταν αφορά σε κάτι που είναι κοντά τους, το γνωρίζουν, ζουν μέσα σε αυτό και από αυτό. Τέλος, επισημαίνεται η αναγκαιότητα ένταξης της εξόρυξης του λιγνίτη και των συνεπειών της στην περιβαλλοντική εκπαίδευση.
Το τέταρτο κεφάλαιο αποτελεί μία πρόταση για ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τίτλο «Αποκατάσταση τοπίου μια νέα πνοή ζωής» που απευθύνεται σε μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αποτελείται από δραστηριότητες εντός της τάξης, επίσκεψη πεδίου και τέλος μεταγνωστικές δραστηριότητες.
Η μέθοδος αξιολόγησης που χρησιμοποιήθηκε και η πλήρης περιγραφή της γίνεται στο κεφάλαιο πέντε, τα αποτελέσματα της οποίας αναλύονται στο κεφάλαιο έξι με τη χρήση πινάκων με ποσοτική, αλλά και περιγραφική ανάλυση.
Στο έκτο και τελευταίο κεφάλαιο αναλύονται τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την αξιολόγηση του προγράμματος και αποτελούν τροφή για διόρθωση και βελτιστοποίηση του.__________________________________________________________________________________In recent years in Greece there have been many discussions about the post-lignite era and the transition from the lignite industry to the use of other forms of energy, an issue that concerns much of Western Macedonia and has the highest percentage of lignite production in Greece. The transition to the post-lignite era is of great concern to Western Macedonia, both socially, economically and environmentally. In fact, in terms of the environmental level, the environmental rehabilitation of the mines after their closure is an issue whose necessity is unknown to many.
The purpose of the work, therefore, is to design, develop and evaluate an environmental education program to inform and raise awareness of the new generation of citizens in relation to environmental issues that will concern their place and consequently those who live in it.
The first chapter is an introduction to renewable and non-renewable energy sources with a more extensive reference to lignite and its consumption at national level, as well as the positive and negative effects of its widespread use.
The second chapter analyzes the post- lignite era, what is valid in Greece and abroad. To this end, the proposals for a fair transition at both national and global level and examples of areas that have used best practices with obvious results are presented. Finally, a large part of the capital is occupied by the de-lignification in Western Macedonia and specifically the process of environmental rehabilitation of the mines of Florina, which is the study area, including its characteristics and historical elements.
The third chapter refers to environmental education, as well as the basic in life experiences, but also to the place of education and how the students' interest is affected when it concerns something that is close to them, they know it, they live in it and from it. Finally, the necessity of integrating lignite mining and its consequences in environmental education is pointed out.
The fourth chapter is a proposal for an environmental education program entitled "Landscape restoration a new breath of life" aimed at high school students and consists of activities in the classroom, field visit and finally metacognitive activities.
The evaluation method used and its full description is given in chapter five, the results of which are analyzed in chapter six using tables with quantitative and descriptive analysis.
The sixth and last chapter analyzes the conclusions that emerged from the evaluation of the program and are food for its correction and optimization. | en_US |