Μεντορική σχέση και καθοδήγηση: οφέλη και προκλήσεις για το σύγχρονο σχολείο

Abstract

Εισαγωγή: Μέσα από τη διαδικασία του mentoring και της καθοδήγησης είναι δυνατό να ενισχυθούν και να ενδυναμωθούν οι εκπαιδευτικοί ώστε να μπορούν να ανταπεξέρχονται στις υποχρεώσεις του απαιτητικού και σύνθετου έργου εντός της σχολικής μονάδας. Τα τελευταία χρόνια δίνεται έμφαση στις δύο αυτές διαδικασίες στα πλαίσια υποστήριξης των εκπαιδευτικών, βελτίωσης των δομών της εκπαίδευσης και αντιμετώπισης των υφιστάμενων προκλήσεων που ανακύπτουν. Στόχος: Ο σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να διερευνηθεί η μεντορική σχέση και καθοδήγηση. Στόχος ήταν να εκτιμηθεί η σημαντικότητα του mentoring και του coaching, τα χαρακτηριστικά με τα οποία σχετίζονται, τα οφέλη που έχουν και τα εμπόδια από τα οποία υπονομεύονται. Μεθοδολογία:Στην έρευνα συμμετείχαν 143 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από τη Δυτική Μακεδονία. Η προσέγγιση των εκπαιδευτικών έγινε με τη δειγματοληψία ευκολίας. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβάνονται σε μέτριο βαθμό τη σημαντικότητα του θεσμού του μέντορα και του coaching. Τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας μέντορας είναι η παιδαγωγική κατάρτιση, η ικανότητα εφαρμογής διδακτικών μεθόδων, οι γνώσεις ψυχολογίας και η ικανότητα καθοδήγησης, εμψύχωσης και συμπαράστασης των εκπαιδευτικών. Το βασικό χαρακτηριστικό που πρέπει να έχει ένας coach είναι η συναισθηματική νοημοσύνη. Το σημαντικότερο όφελος που προκύπτει από τη διαδικασία του mentoring έχει να κάνει με την ανάπτυξη ισότιμων σχέσεων επικοινωνίας και συνεργασίας ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, αλλά και την επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν στο σχολείο. Στην έρευνα βρέθηκε ότι το σημαντικότερο όφελος που προκύπτει από τη διαδικασία του coaching αφορά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και των κρίσεων. Όσον αφορά τα εμπόδια εφαρμογής του mentoring και του coaching, υπογραμμίστηκε και για τις δύο περιπτώσεις η έλλειψη χρόνου από τη μεριά των εκπαιδευτικών αλλά και η απουσία κοινού χρονοδιαγράμματος. Στην έρευνα παρατηρήθηκε ότι το φύλο δεν καθορίζει τις απόψεις των εκπαιδευτικών για το mentoring και το coaching. Η μόνη σχέση αφορά στο φύλο και τις απόψεις των εκπαιδευτικών για τη βοήθεια που μπορεί να παρέχει ένας μέντορας σε επικοινωνιακό επίπεδο. Η ηλικία και τα έτη υπηρεσίας δε 9 σχετίζονται με τις απόψεις των εκπαιδευτικών για το coaching. Παρατηρήθηκε όμως ότι οι δύο μεταβλητές συσχετίζονται με τις απόψεις των εκπαιδευτικών για την ανάγκη που έχουν από υποστήριξη και βρέθηκε ότι οι μικροί σε ηλικία εκπαιδευτικοί έχουν περισσότερη ανάγκη από υποστήριξη. Τέλος, η ηλικία βρέθηκε να σχετίζεται με το βαθμό εφαρμογής του mentoring. Σε γενικές γραμμές παρατηρήθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν πειστεί για τη σημαντικότητα και τα οφέλη του mentoring και του coaching και πρέπει να αναζητηθούν τρόποι ώστε να αντιμετωπιστούν αυτές οι ενστάσεις. __________________________________________________________________ Introduction: It is possible to strengthen and empower teachers so as to cope with the obligations of the demanding and complex work within the school unit through the process of mentoring and coaching. In recent years, emphasis has been placed on these two processes in the context of supporting teachers, improving education structures and addressing the existing challenges that arise. Aim: The purpose of this paper was to investigate the mentoring relationship and coaching. The aim was to assess the importance of mentoring and coaching, the characteristics they are related to, the benefits they have and the obstacles they are affected by. Methodology:143 primary education teachers from Western Macedonia participated in the research. Convenience sampling was applied to approach the teachers. Results: The results showed that teachers perceive the importance of mentoring and coaching moderately. The main characteristics that a mentor must have are pedagogical training,the ability to apply teaching methods, knowledge of psychology and the ability to guide, motivate and support teachers. The main characteristic that a coach must have is emotional intelligence. The most important benefit resulting from the mentoring process has to do with the development of equal relations of communication and cooperation between the teachers and the resolution of the problems that arise in the school. In the research it was found that the most important benefit resulting from the coaching process concerns dealing with problems as well as crises.Regarding the obstacles to the implementation of mentoring and coaching, the lack of time on behalf of the teachers and the absence of a common schedule were highlighted in both cases.Moreover, it was observed that genre does not determine the teachers' views on mentoring and coaching. The only relationship concerns gender and teachers' views on the help a mentor can provide at a communicative level. Age and work experience are not related to teachers' views on coaching. However, it was observed that these two variables are related with the opinions of teachers about their need for support and it was found that young teachers have more need for support. Finally,age was found to be related to the degree of application of mentoring. In general, it was observed that teachers are not convinced of the importance and 11 benefits of mentoring and coaching.Therefore, ways must be sought to address the existing objections.