dc.description.abstract | Η παρούσα μελέτη προσεγγίζει και αναλύει μέσα από εικονογραφικές πηγές τη μουσική εκπαίδευση που λάμβαναν οι νέοι Αθηναίοι, στα τέλη του 6ου και μέχρι τα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα, περίοδο δηλαδή που ακολούθησε την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας στην Αθήνα και τη δημιουργία σχολείων. Συγκεκριμένα, γίνεται μια εκτενής παρουσίαση των αναπαραστάσεων της «τυπικής» μουσικής εκπαίδευσης των νέων στη λύρα, όπως αυτές απεικονίζονται σε αττικά ερυθρόμορφα αγγεία, καθώς επίσης και της μυθολογικής σκηνής του φόνου του Λίνου. Μέσα από τις παραστάσεις των αγγείων της Υστεροαρχαϊκής και Κλασικής εποχής, σε συνδυασμό με υλικό από πηγές της αρχαίας ελληνικής γραμματείας καθώς και σύγχρονες αναλύσεις, γίνεται μια προσπάθεια να σκιαγραφηθεί ο ρόλος του δασκάλου, του μαθητή, του παιδαγωγού, της μουσικής στην καθημερινή ζωή των Αρχαίων Ελλήνων, καθώς και το πλαίσιο της μουσικής εκπαίδευσης της εν λόγω εποχής. Το υλικό της μελέτης περιλαμβάνει έξι παραστάσεις διδασκαλίας της λύρας και έντεκα παραστάσεις όπου απεικονίζεται ο φόνος του Λίνου από τον Ηρακλή. Για την επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν μεθοδολογικά εργαλεία από διαφορετικά επιστημονικά πεδία και συγκεκριμένα από τη Σημειωτικής (κώδικες, δόμηση νοήματος), την Αρχαιολογίας (δελτία), τη Μουσικολογία (οργανογνωσία), ενώ στο έργο της περιγραφής και της ερμηνείας συνέβαλαν όροι της Μουσικής Παιδαγωγικής. Από τα αποτελέσματα της έρευνας διαφάνηκε ότι η διεπιστημονική μελέτη του εικονογραφικού υλικού διευρύνει τον ορίζοντα ερμηνείας και οδηγεί στην ανάδυση νέων νοημάτων.
The present study focuses on the context of music education in Ancient Greece through musical and mythological iconographical sources. At the end of the 6th and until the middle of the 5th century, a period that followed the establishment of democracy in Athens and the formation of constitutional education, young Athenians were trained to sign and play an instrument competently, as a part of their basic education. Our knowledge of ancient Greek music education and its social function comes mainly from abundant literary references. However, the study of visual representations of music teaching-learning in vase painting may provide valuable information about the role of the music teacher, the kinds of instruments that were taught and how they were actually played.
The study begins with a detailed presentation of the visual material with respect to formal music education of young people in the lyre, as depicted on Attic red-figured vases of the Late Archaic and Classical period. It also considers the representations of the ancient Greek myth of Linos from a combined iconographical, musicological, and mythological point of view. In the following units, the study outlines the relationship between the music teacher and student, the role of paidagogos, and the status of music in the everyday life and education of the youth Greeks, of that specific period of antiquity.
The study material consists of six representations of lyre teaching and eleven representations depicting scenes of the killing of Linos from Hercules. The methodological tools derive from different disciplines and particularly from the field of Semiotics (codes, meaning construction), Archaeology (historical approach), Musicology (history of musical instrument), and Music Pedagogy (terminology, historical analysis). The results establish that the interdisciplinary study of the iconographic material opens the door to a more comprehensive understanding of the music education settings in Ancient Greece, expands the horizon of interpretation, and leads to the emergence of new meanings. Musical iconography can be a valuable source of information about the role of music in Ancient Greek society and can shed light on the practices of music education in Ancient Greece. | el_GR |